Hamuje procesy zapalne i spowalnia starzenie. Jak działa i w czym się znajduje likopen?

Likopen to po prostu naturalny barwnik roślinny z grupy karotenoidów, odpowiedzialny za czerwony, pomarańczowy lub różowy kolor niektórych owoców i warzyw. Jest szczególnie obficie obecny w pomidorach, arbuzach, grejpfrutach, morelach i papryce. W organizmie człowieka likopen pełni funkcję silnego przeciwutleniacza, co oznacza, że pomaga neutralizować wolne rodniki, które mogą uszkadzać komórki i prowadzić do różnych chorób.

Dieta odgrywa kluczową rolę w zmniejszaniu ryzyka chorób serca, będących jedną z głównych przyczyn zgonów na świecie. Spośród wszystkich karotenoidów, likopen wyróżnia się najsilniejszymi właściwościami antyoksydacyjnymi. Substancja ta oddziałuje m.in. na:

• poziom lipidów we krwi,
• pracę śródbłonka,
• procesy zapalne,
• ciśnienie krwi,
• wykazuje silne działanie antyoksydacyjne.

Ponadto likopen wykazuje właściwości przeciwzapalne, przeciwgrzybicze, przeciwbakteryjne oraz wspiera funkcjonowanie układu odpornościowego. Regularne spożywanie likopenu może przyczyniać się do zmniejszenia ryzyka raka prostaty, nowotworu jajnika oraz chorób układu sercowo-naczyniowego.

Działanie likopenu opiera się przede wszystkim na jego właściwościach przeciwutleniających, które pomagają chronić organizm przed stresem oksydacyjnym. Wolne rodniki, które neutralizuje likopen, są produktami ubocznymi procesów metabolicznych, a także mogą być generowane przez czynniki zewnętrzne, takie jak zanieczyszczenie środowiska, dym papierosowy czy promieniowanie UV. Nadmiar wolnych rodników może prowadzić do uszkodzeń DNA, białek oraz lipidów, co jest jednym z mechanizmów starzenia i rozwoju chorób przewlekłych.

Poprawia zdrowie serca. Badania sugerują, że spożycie likopenu może pomóc w redukcji ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Działa on poprzez obniżanie poziomu "złego" cholesterolu LDL oraz poprawianie elastyczności naczyń krwionośnych. Regularne spożywanie likopenu może obniżyć ciśnienie krwi i zmniejszyć ryzyko miażdżycy.

Ochrona przed nowotworami. Wiele badań koncentruje się na związku między spożyciem likopenu a zmniejszeniem ryzyka nowotworów, zwłaszcza raka prostaty. Mechanizmy te wynikają z antyoksydacyjnych właściwości likopenu, które mogą hamować wzrost komórek nowotworowych. W badaniach epidemiologicznych wykazano, że mężczyźni spożywający więcej produktów bogatych w likopen mają niższe ryzyko rozwoju raka prostaty.

Ochrona skóry. Likopen może działać ochronnie na skórę przed uszkodzeniami spowodowanymi promieniowaniem UV. Może zmniejszać ryzyko powstawania oparzeń słonecznych i przeciwdziałać starzeniu się skóry związanemu z ekspozycją na słońce.

Zdrowe oczy. Podobnie jak inne karotenoidy, likopen może wspomagać ochronę przed chorobami oczu, takimi jak zwyrodnienie plamki żółtej związane z wiekiem i zaćma, które mogą być spowodowane stresem oksydacyjnym.

Likopen znajduje się w wielu czerwonych i pomarańczowych owocach i warzywach. Głównym źródłem likopenu w diecie człowieka są pomidory, a zwłaszcza ich przetwory.

• Pomidory i przetwory pomidorowe - likopen jest obecny w dużych ilościach w pomidorach, a szczególnie w ich przetworach, takich jak sosy, koncentraty, keczupy, ponieważ procesy termiczne (gotowanie, smażenie) zwiększają biodostępność likopenu. Przykładowo, gotowany sos pomidorowy zawiera więcej przyswajalnego likopenu niż surowe pomidory.
• Arbuzy - arbuz jest jednym z owoców o najwyższej zawartości likopenu.
• Różowy grejpfrut.
• Czerwone odmiany papryki.
• Morele.

Tłuszcz

Likopen jest rozpuszczalny w tłuszczach, co oznacza, że jego wchłanianie poprawia się w obecności tłuszczu. Spożywanie produktów bogatych w likopen wraz z niewielką ilością zdrowych tłuszczów, takich jak oliwa z oliwek, awokado czy orzechy, zwiększa jego biodostępność.

Gotowanie

Obróbka termiczna, np. gotowanie pomidorów lub przygotowanie sosu pomidorowego, zwiększa dostępność likopenu. Pod wpływem temperatury likopen przekształca się w formę, która jest łatwiejsza do wchłonięcia przez organizm.

Rozdrobnienie

Przetwarzanie mechaniczne, jak blendowanie lub siekanie, może także poprawić dostępność likopenu, ponieważ rozkłada błonnik, ułatwiając jego uwolnienie.

Źródło:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8626194/

CZYTAJ TAKŻE: 

Bogaty w przeciwutleniacze, świetny dla serca i figury. Dlaczego warto jeść agrest?

Naturalny spalacz tłuszczu, remedium na obrzęki i stany zapalne. Ale unikaj z puszki

Lepszy niż pomarańcza, mango czy awokado. Obniża cholesterol, sprzyja chudnięciu