Przesilenie jesienne? Spróbuj harmonizującej kawy według diety pięciu przemian

Jesień to dla wielu osób czas spadku energii, obniżonego nastroju i zwiększonej podatności na infekcje. To naturalne - organizm - po intensywnym lecie - zaczyna się przestawiać na tryb oszczędzania energii. W medycynie chińskiej ten moment opisywane jest jako czas przejścia między żywiołami - od Ognia i Ziemi ku Metalowi i Wodzie - w którym warto zadbać o równowagę ciała i ducha. Istnieje szereg sposobów na to, by wspomóc organizm w tym przełomowym momencie. 

Jednym z najprostszych jest kawa według diety pięciu przemian. Aromatyczna filiżanka kawy przygotowanej w odpowiedni sposób może być nie tylko pobudzająca, ale też harmonizująca i odżywcza, jeśli przygotujesz ją zgodnie z zasadami starożytnej filozofii.

W tradycyjnej medycynie chińskiej jesień wiąże się z elementem Metalu, który odpowiada za płuca, jelito grube, skórę oraz odporność. To czas porządkowania, odpuszczania i przygotowania na zimowy spoczynek. Gdy energia Metalu jest osłabiona, mogą pojawić się:

• spadek nastroju i motywacji,
• przeziębienia, kaszel, suchość w gardle,
• uczucie zimna, ospałość,
• melancholia lub nadwrażliwość emocjonalna.

Aby wspierać organizm, warto wtedy wybierać ciepłe, aromatyczne napoje i posiłki, które rozgrzewają i uziemiają, ale nie obciążają układu trawiennego.

Dieta pięciu przemian opiera się na starożytnej filozofii pięciu elementów: Drzewa, Ognia, Ziemi, Metalu i Wody. Każdy z nich odpowiada określonemu smakowi, porze roku, narządom wewnętrznym i emocjom.

Według tej koncepcji przygotowanie potrawy lub napoju powinno przebiegać zgodnie z cyklem przemian - kolejno: Drzewo → Ogień → Ziemia → Metal → Woda - a następnie można znów wrócić do początku. Dzięki temu energia potrawy jest "pełna" i zharmonizowana.

1. Drzewo - smak kwaśny - ma wpływ na wątrobę i pęcherzyk żółciowy. Produkty: cytryna, limonka, jabłko, wiśnia, śliwka, kapusta kiszona, ogórki kiszone, zakwas buraczany, szczaw, rabarbar, ocet jabłkowy, natka pietruszki, koper, szczypiorek, oliwa z oliwek, zielona herbata
2. Ogień - smak gorzki -  ma wpływ na serce, jelito cienkie. Produkty kawa, kakao, gorzka czekolada, rukola, endywia, cykoria, jarmuż, tymianek, rozmaryn, bazylia, oregano, gorczyca, kurkuma, goździki, pestki dyni, papryka, pomidor, burak, truskawki, maliny, czerwone wino
3. Ziemia - smak słodki -  ma wpływ na śledzionę i żołądek. Produkty: ryż, kasza jaglana, orkisz, owies, marchew, dynia, batat, ziemniak, miód, daktyle, rodzynki, suszone owoce, mleko roślinne, masło klarowane (ghee), fasola, ciecierzyca, soczewica, banan, gruszka, jabłko, cynamon, anyż, wanilia
4. Metal - smak ostry -  ma wpływ na płuca, jelito grube. Produkty: cebula, czosnek, por, rzodkiew, chrzan, imbir, cynamon, kardamon, goździki, pietruszka, seler, koper włoski, pieprz, chili, curry, kapusta, kalafior, gruszka, ryż jaśminowy
5. Woda - smak słony -  ma wpływ na nerki, pęcherz moczowy. Produkty: sól morska, miso, sos sojowy, ryby, owoce morza, glony, algi, fasola adżuki, czarna soczewica, orzechy włoskie, czarny sezam, kasza gryczana, ciemny ryż, burak, marchew, seler naciowy, woda źródlana, buliony mineralne

Zwykła czarna kawa działa pobudzająco, ale też wysusza i wychładza organizm. Dlatego w okresie przesilenia jesiennego nie zawsze nam służy - może powodować rozdrażnienie, uczucie zimna, a nawet spadki energii po początkowym "kofeinowym skoku". 

Kawa według pięciu przemian jest inna. Przygotowana z dodatkami dobranymi zgodnie z cyklem energetycznym:

• rozgrzewa od środka,
• pobudza łagodnie, bez szarpania energii,
• wzmacnia odporność,
• poprawia nastrój,
• pachnie i smakuje wyjątkowo jesiennie.

Poniżej znajdziesz klasyczny przepis na filiżankę harmonizującej kawy, idealnej na chłodne, pochmurne dni. Składniki (na 1 porcję):

• 1 filiżanka świeżo zaparzonej kawy (najlepiej zbożowej lub słabej czarnej) - Ogień
• szczypta cynamonu - Metal
• kawałek imbiru lub szczypta mielonego - Metal
• odrobina miodu lub syropu klonowego - Ziemia
• kilka kropel soku z cytryny - Drzewo
• szczypta soli morskiej - Woda
• (opcjonalnie) odrobina mleka roślinnego lub krowiego - Ziemia

Przygotowanie:

1. Drzewo - dodaj do filiżanki kilka kropel soku z cytryny.
2. Ogień - wlej gorącą kawę.
3. Ziemia - dosłodź miodem lub syropem.
4. Metal - dodaj cynamon i imbir.
5. Woda - zakończ szczyptą soli.

Całość należy delikatnie wymieszać, a jeśli lubisz łagodniejszy smak - dodać trochę mleka (powtórzenie przemiany Ziemi).

W czasie przesilenia jesiennego ciało potrzebuje ciepła, rytmu i równowagi. Kawa przygotowana w ten sposób rozgrzewa (dzięki przyprawom metalowym: imbirowi i cynamonowi), nawilża (miód i mleko przeciwdziałają suchości powietrza), stymuluje trawienie (cytryna i sól wspierają pracę żołądka), stabilizuje emocje (harmonia smaków pomaga ukoić napięcie). To doskonały rytuał na spokojne poranki lub przerwę w pracy, który łączy przyjemność picia kawy z głębszym poczuciem troski o siebie.

Istnieją inne warianty kawy pięciu przemian - uwzględaniająceosoboste potrzeby i preferencje smakowe. Jeśli twoim celem jest wzmocnienie odornośco - do kawy dodaj szczyptę kurkumy i kardamonu. W chłodne dni: zastąp cytrynę plasterkiem pomarańczy lub odrobiną soku z żurawiny. Pijesz kawę na wieczór. Obejdziesz się bez kofeiny. Użyj kawy zbożowej - orkiszowej, jęczmiennej lub żołędziowej.

CZYTAJ TEŻ:

To idealny czas po przebudzeniu, by wypić kawę. Dostarczy magnezu i pobudzi

Nauka potwierdza. Kawa to napój, który może poprawić zdrowie i wydłużyć życie

Zapomniany napój, który wspiera jelita i zdrowie. Dlaczego warto pić kawę orzo?