Objawy tego raka dostrzeżesz w toalecie. To pierwsze sygnały alarmowe
Listopad to miesiąc świadomości męskich nowotworów. Najczęściej diagnozowaną chorobą męskich narządów moczowo-płciowych jest rak prostaty. Ryzyko zachorowania wzrasta wraz z wiekiem, szczególnie po 50. roku życia. Tych, którzy nie ukończyli jeszcze 40 lat, częściej atakuje rak jądra, a rak prącia, o którym rzadko się mówi, występuje zazwyczaj u mężczyzn ok. 60. roku życia. Jakie objawy mogą świadczyć o rozwoju tych nowotworów?
Prostata, a inaczej stercz lub gruczoł krokowy, jest gruczołem wielkości orzecha włoskiego występującym tylko u mężczyzn. Mieści się tuż pod pęcherzem moczowym, z drugiej strony przywiera do przedniej ściany odbytu, a przez jej wnętrze przebiega początkowy odcinek cewki moczowej. Pełni istotną rolę. Jej głównym zadaniem jest produkcja wydzieliny, która wchodzi w skład męskiego nasienia.
Bardzo częstą dolegliwością jest przerost prostaty - dotyka ok. połowę mężczyzn po 50. roku życia, a po ukończeniu 80 lat dziewięciu na 10 mężczyzn. W obrębie stercza niestety bardzo często rozwija się także rak (nowotwory złośliwe zwykle dotyczą obwodowej części gruczołu). Rak prostaty zajmuje szczególne miejsce, bowiem jest najczęściej diagnozowanym nowotworem układu moczowo-płciowego u mężczyzn. Co roku wykrywany jest u ponad 16 tys. mężczyzn, a z jego powodu umiera ok. 5,5 tys. chorych.
Ryzyko zachorowania na raka prostaty rośnie wraz z wiekiem. Nowotwór ten bardzo rzadko rozwija się u mężczyzn przed 50. rokiem życia. Prawdopodobieństwo wystąpienia raka prostaty zwiększają również: raka prostaty w rodzinie, mutacje w genach BRCA1 i BRCA2, nadużywanie alkoholu, palenie papierosów, otyłość, dieta wysokotłuszczowa, dieta uboga w warzywa i owoce, a także częste stany zapalne u osób o nieuregulowanym życiu płciowym.
Rak prostaty rozwija się powoli. Od wystąpienia pierwszych komórek nowotworowych do pojawienia się objawów może upłynąć nawet kilkanaście lat. Dlatego tak ważne jest wykonywanie regularnych badań w kierunku raka prostaty. Pomiar poziomu wskaźnika PSA to podstawowe badanie pozwalające w porę wykryć ten nowotwór.
Dolegliwości, jakie zgłaszane są w przypadku raka prostaty, to:
- częste oddawanie moczu,
- trudności w opróżnieniu pęcherza,
- ból, pieczenie podczas oddawaniu moczu,
- zwiększone parcie na mocz,
- wydłużony czas oddawania moczu,
- zaleganie moczu w pęcherzu,
- oddawanie moczu wąskim strumieniem,
- parcia naglące,
- potrzeba częstego oddawania moczu w nocy,
- krwiomocz,
- bóle podbrzusza,
- bóle w kroczu i za spojeniem łonowym,
- obrzęk kończyny dolnej i/lub genitaliów,
- zaburzenia erekcji,
- bolesny wytrysk,
- obecność krwi w spermie,
- ból w odcinku lędźwiowo-krzyżowym kręgosłupa, bóle kostne.
Jądra, inaczej gonady męskie, ulokowane są w mosznie. Stanowią ważną część męskiego układu rozrodczego. Produkują plemniki i wydzielają hormony, przede wszystkim testosteron.
W przeciwieństwie do raka prostaty rak jądra (zwykle dotyczy jednego jądra, w rzadkich przypadkach obu) to choroba młodych mężczyzn. Najwięcej zachorowań dotyczy mężczyzn w wieku 15-40 lat. Co roku w Polsce notuje się nieco ponad tysiąc nowych przypadków. Nowotwory zarodkowe (germinalne), powstające z komórek nabłonka plemnikotwórczego kanalików nasiennych, stanowią nawet 95 proc. złośliwych nowotworów jąder.
Czynnikami ryzyka rozwoju raka jądra są: rasa biała, wnętrostwo - wada rozwojowa, w wyniku której po urodzeniu jądro lub oba jądra nie zeszły prawidłowo do moszny, zdiagnozowany wcześniej nowotwór w drugim jądrze, rak jądra w rodzinie (szczególnie u ojca lub brata), zespół Klinefeltera - choroba spowodowana przez obecność dodatkowego chromosomu płciowego X, a także zaburzenia czynności kanalików plemnikotwórczych w obrębie jądra i zaburzenia rozwojowe jądra.
Raka jądra od raka prostaty różni jeszcze co najmniej jedno. Raka jądra można wyczuć. Jak podkreślają eksperci, samobadanie jąder powinno być wykonywane już przez 15-latków, przynajmniej raz w miesiącu, a najlepiej raz w tygodniu, po kąpieli (temperatura rozluźnia mięśnie moszny, co ułatwia wyczucie niepokojących zmian).
Co powinno zaniepokoić? Najczęstsze objawy raka jądra to:
- twardy guzek w jądrze,
- zmiana konsystencji jądra (jest za twarde lub za miękkie),
- uczucie ciężaru, rozpierania w mosznie,
- ból i dyskomfort w obrębie moszny,
- szybko narastające powiększenie moszny,
- zaczerwienienie skóry moszny,
- powiększenie i tkliwość piersi,
- ból brzucha lub okolicy lędźwiowej,
- osłabienie i spadek masy ciała,
- kaszel, krwioplucie.
Prącie, inaczej - penis, członek, to część układu moczowo-płciowego mężczyzny. Wyprowadza mocz i spermę poprzez ujście cewki moczowej.
Rak prącia występuje rzadko, dlatego jest zwykle pomijany, gdy wymienia się męskie nowotwory. Jak pokazują statystyki, stanowi 0,3 proc. wszystkich nowotworów złośliwych u mężczyzn. Dotyka przede wszystkim starszych mężczyzn, ok. 60. roku życia. Najczęściej rozwija się w obrębie żołędzi, rzadziej na napletku, a jeszcze rzadziej w obrębie trzonu prącia. Dowiedziono, że obrzezanie, jeśli zostało przeprowadzone w wieku dziecięcym, chroni przed rozwojem choroby.
Do czynników zwiększających ryzyko zachorowania na raka prącia zalicza się: stulejkę - zwężenie napletka uniemożliwiające jego odprowadzenie poniżej żołędzi, brak dostatecznej higieny, wiele partnerek seksualnych, infekcje wirusem brodawczaka ludzkiego HPV, palenie papierosów, leczenie łuszczycy światłem ultrafioletowym i AIDS.
W początkowym okresie rak prącia może nie dawać żadnych objawów. Z czasem objawy się ujawniają, przede wszystkim na skórze.
Główne objawy raka prącia to:
- zmiana skóry na prąciu (może zmienić kolor, może stać się cieńsza itp.),
- stwardnienie w obrębie żołędzi lub napletka albo innej części prącia,
- trudno gojce się lub nie poddające się leczeniu infekcje w obrębie prącia,
- zaczerwienienie, aksamitna wysypka, małe krostki lub płaska, błyszcząca, brązowa narośl,
- wydzielina, często o nieprzyjemnym zapachu,
- uczucie pieczenia w cewce moczowej,
- trudności w oddawaniu moczu,
- krwawienie z prącia lub pod napletkiem,
- opuchlizna na końcu prącia,
- powiększenie węzłów chłonnych pachwinowych.
CZYTAJ TAKŻE:
Mężczyźni żyją krócej niż kobiety. Na to najczęściej umierają
Badanie w parach. Jak nauczyć się badania piersi i jąder w związku