Tak rozpoznasz zapalenie oskrzeli. Absolutnie nie sięgaj wtedy po antybiotyk
Zapalenie oskrzeli to powszechna choroba układu oddechowego, którą w ciągu życia przynajmniej parę razy przechodzi prawie każdy człowiek. Najwięcej zachorowań przypada na okres jesienno - zimowy, ze względu na obniżenie odporości i niesprzyjające warunki atmosferyczne, dlatego szczególnie o tej porze roku wielu ludzi szuka informacji dotyczących tej choroby. Jakie są jej przyczyny, objawy i sposoby leczenia? Odpowiadamy.
Za najczęstszą przyczynę zapalenia oskrzeli uważa się wirusy, zwłaszcza: wirus grypy, paragrypy, rynowirusy, RSV, koronawirusy (inne niż SARS-CoV-2) i adenowirusy. Do rzadkości należy zapalenie oskrzeli wywołane przez bakterie, najczęściej przez tzw. bakterie atypowe. Choroba może być również powikłaniem po przebytym przeziębieniu, wszystko przez to, że osłabiony układ odpornościowy nie jest w stanie zapobiec przemieszczaniu się drobnoustrojów chorobotwórczych w dół układu oddechowego. Między innymi z tego powodu, nawet z pozoru niegroźne infekcje, takie jak przeziębienie, wymagają odpoczynku i odpowiedniego leczenia.
Za rozpoznaniem zapalenia oskrzeli przemawiają następujące dolegliwości:
- kaszel - może być suchy lub wiązać się z odkrztuszaniem wydzieliny;
- gorączka;
- ból w klatce piersiowej;
- uczucie rozbicia i bóle mięśni - typowe dla choroby wywołanej przez wirus grypy;
- świszczący oddech;
- osłabienie;
- duszność.
U pacjentów z zapaleniem oskrzeli zwykle stwierdza się także objawy osłuchowe, czyli wykrywane przez lekarza za pomocą stetoskopu, charakterystyczne świsty i furczenia. Przy podejrzeniu zapalenia oskrzeli raczej nie istnieje konieczność wykonywania dodatkowych badań obrazowych czy laboratoryjnych, w większości przypadków nie ma również konieczności zgłaszania się do specjalisty, ponieważ przeważnie objawy stopniowo ustępują po około tygodniu (kaszel może utrzymywać się od 2 do 3 tygodni). Do lekarza należy się zgłosić, gdy gorączka (powyżej 38 stopni) utrzymuje się od co najmniej kilku dni, a ogólne objawy złego samopoczucia i kaszel nie ustępują lub się nasilają. Niepokój powinna wzbudzać także ciągła duszność, szczególnie jeśli łączy się ze świszczącym oddechem.
Jak już zostało wspomniane, najczęstszą przyczyną zapalenia oskrzeli są wirusy, dlatego leczenie tej choroby ma przeważnie charakter walki z objawami. Podawanie antybiotyków nie dość, że u większości pacjentów nie przynosi oczekiwanych efektów terapeutycznych, to wręcz może być uznane za szkodliwe. Należy pamiętać, że antybiotyki to leki i jak każde inne niosą za sobą skutki uboczne związane z ich stosowaniem np.: biegunkę, wymioty, mdłości czy wysypkę. Ponadto ich nadużywanie sprzyja nabywaniu przez bakterie oporności na antybiotyki, co oznacza, że kolejne szczepy drobnoustrojów przestają być podatne na działanie tej grupy farmaceutyków. Podsumowując: zapalenia oskrzeli nie leczy się zwykle antybiotykami, chyba że etiologia zakażenia zostanie potwierdzona w badaniach mikrobiologicznych. Jak więc leczy się zapalenie oskrzeli?
Jak w przypadku każdej infekcji, tak i w zapaleniu oskrzeli, podstawową metodą leczenia jest odpoczynek i odpowiednie nawodnienie. Wskazania do stosowania leków przeciwkaszlowych są ograniczone i dotyczą wyłącznie suchego kaszlu. Zaleca się natomiast stosowanie środków przeciwgorączkowych, najlepiej na bazie ibuprofenu lub paracetamolu. U chorych z dusznością lub nasilonym kaszlem lekarz może zastosować leki rozkurczające oskrzela. Najczęściej podawane są leki długo działające, czyli fenoterol lub salmeterol. Do domowych sposobów na walkę z zapaleniem oskrzeli należą: przyjmowanie miodu wieczorem, nawilżanie powietrza i inhalacje solą fizjologiczną.
Zapalenie płuc to choroba obejmująca pęcherzyki płucne oraz mniejsze oskrzeliki. Z kolei zapalenie oskrzeli obejmuje oskrzela znajdujące się w wyższych partiach dróg oddechowych. Ogólny obraz kliniczny obu chorób jest bardzo podobny. Zapalenie płuc i oskrzeli cechują się gorączką, odkrztuszaniem, dusznością, a nawet podobnymi zjawiskami osłuchowymi. Jednak doświadczony lekarz jest w stanie usłyszeć rzężenia drobnobańkowe typowe dla zapalenia płuc. Rozpoznanie zapalenia oskrzeli polega na wykluczeniu: częstotliwości oddechów powyżej 24/minutę, zwiększenia rytmu serca powyżej 100/minutę i bardzo wysokiej gorączki, czyli dolegliwości typowych dla zapalenia płuc. Badaniem pomagającym ustalić rozpoznanie jest RTG klatki piersiowej. Występujące w badaniach laboratoryjnych krwi podwyższenie liczby neutrofili sugeruje etiologię bakteryjną wskazującą na zapalenie płuc. Zapalenie oskrzeli różnicuje się również z astmą i POChP.
CZYTAJ TAKŻE:
