Czego nie jeść przy nietolerancji histaminy? Na liście m.in. sery, warzywa i owoce

Histamina jest aminą biogenną, czyli taką, która naturalnie występujący w naszym organizmie. Związek ten jest wytwarzany w organizmie człowieka i jest bardzo istotny dla przebiegu wielu procesów. Histamina pełni szereg funkcji związanych głównie z regulacją reakcji immunologicznych, procesami zapalnymi, regulacją przepuszczalności naczyń krwionośnych, procesami trawiennymi i innymi procesami fizjologicznymi.

Histamina odgrywa kluczową rolę w reakcjach alergicznych i stanach zapalnych, takich jak astma oskrzelowa czy alergiczny nieżyt nosa. Gdy dochodzi do reakcji alergicznej u osób uczulonych na dany składnik, histamina jest gwałtownie uwalniana, co prowadzi do objawów, takich jak świąd, pokrzywka, zaczerwienienie skóry, obrzęk błon śluzowych i trudności w oddychaniu. W skrajnych przypadkach, gdy stężenie histaminy we krwi jest bardzo wysokie, może wystąpić wstrząs anafilaktyczny, co może być potencjalnie śmiertelne.

Histamina jest jednym z głównych mediatorów reakcji alergicznych. W odpowiedzi na alergeny, np. pyłki, sierść zwierząt czy jad owadów, komórki tuczne (specjalne komórki układu immunologicznego) uwalniają histaminę. To powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych, zwiększenie przepuszczalności ścian naczyń, co prowadzi do objawów alergii takich jak obrzęk, świąd i katar.

Histamina odgrywa także rolę w wielu procesach fizjologicznych takich jak regulacja snu, czynności żołądka (produkcja kwasu żołądkowego) i procesy odpornościowe.

W przypadku urazów lub infekcji histamina jest uwalniana w odpowiedzi na bodźce zapalne. Pomaga w przyciąganiu komórek odpornościowych do obszarów zainfekowanych lub uszkodzonych.

Histamina pełni istotną rolę w wielu procesach organizmu. Może ona jednak prowadzić do niepożądanych objawów u niektórych osób, zwłaszcza gdy dochodzi do zaburzeń w równowadze między produkcją a degradacją tej substancji. Nietolerancja histaminy może wynikać z różnych czynników, ale jednym z kluczowych jest niedobór lub osłabione działanie enzymu diaminooksydazy (DAO).

DAO jest enzymem, który odpowiada za rozkład histaminy dostarczonej z pokarmem. Gdy jego aktywność jest ograniczona, może dochodzić do gromadzenia się histaminy we krwi, co może prowadzić do bólów głowy, problemów z układem pokarmowym czy reakcji skórnych. 

Niedobór DAO lub osłabione jego działanie mogą wynikać z różnych czynników - genetycznych predyspozycji, chorób układu pokarmowego, stosowania niektórych leków czy zaburzeń metabolicznych. Dieta również może odgrywać rolę, zwłaszcza gdy spożywane są produkty bogate w histaminę lub zawierające substancje wspierające jej uwalnianie.

• bóle głowy,
• migreny,
• zatkany nos,
• chroniczne zmęczenie,
• pokrzywka,
• mdłości,
• wymioty.

W niektórych przypadkach mogą wystąpić:

• silne skurcze brzucha,
• obrzęk tkanek,
• wysokie ciśnienie krwi,
• nieregularne tętno,
• stany lękowe,
• trudności z regulacją temperatury ciała,
• zawroty głowy.

Łagodzenie objawów nietolerancji na histaminę obejmuje unikanie pokarmów i substancji, które zwiększają poziom histaminy, a także stosowanie leków przeciwhistaminowych. W przypadku poważnych reakcji ważne jest skonsultowanie się z lekarzem, który zaleci odpowiednie leczenie.

Histamina występuje w wielu produktach spożywczych, a jej zawartość może się różnić w zależności od wielu czynników. Świeże i nieprzetworzone produkty zawierają zazwyczaj niskie ilości histaminy. Jednak stopień przetworzenia, długość przechowywania, dojrzewanie, fermentacja oraz psucie się żywności mogą zwiększać zawartość histaminy.

Największe ilości histaminy znajdują się zazwyczaj w produktach mięsnych i rybnych, które były poddane obróbce (takie jak konserwy i dojrzewające wędliny) lub były nieprawidłowo przechowywane, co prowadzi do ich psucia się. Ponadto, produkty poddawane fermentacji, takie jak kiszonki, czy też niektóre napoje alkoholowe, jak wino, mogą również zawierać wysokie ilości histaminy.

Dieta antyhistaminowa to dieta, w której przez pewien czas wyklucza się z jadłospisu produkty bogate w histaminę. Po tym okresie stopniowo wprowadza się je z powrotem, monitorując reakcje organizmu, aby precyzyjnie określić, które z nich mogą być problematyczne dla układu żołądkowo-jelitowego. Dzięki temu podejściu możliwe jest skuteczne zidentyfikowanie, które produkty zawierające histaminę warto unikać, a którymi można ponownie cieszyć się bez obaw.

Rozpoczęcie diety powinno odbyć się po konsultacji z lekarzem prowadzącym. Warto także skorzystać z usług dietetyka, który pomoże dostosować jadłospis do indywidualnych potrzeb zdrowotnych oraz stylu życia.

Głównym założeniem diety antyhistaminowej jest eliminacja produktów z wysoką zawartością histaminy. Możemy ją podzielić na 3 etapy tj. fazę eliminacji, fazę testu oraz fazę długoterminową.

Faza eliminacji - podczas jej trwania zalecane jest wyeliminowanie z diety wszystkich produktów o wysokiej zawartości histaminy przez okres od 2 do nawet 8 tygodni, w zależności od różnych źródeł. Celem tego etapu jest zmniejszenie objawów nietolerancji histaminy w miarę możliwości.

Faza testowa - w tej fazie trwającej około 6 tygodni, następuje stopniowe ponowne wprowadzanie produktów, które zostały wykluczone w pierwszej fazie. Priorytetem jest ustalenie indywidualnej tolerancji na histaminę przez osobistą reakcję na te produkty i ich ilość. Dzięki temu możliwe jest poszerzenie diety o produkty zawierające aminy biogenne, bez negatywnych skutków zdrowotnych. Ważne jest prowadzenie dokładnego dzienniczka żywienia, wprowadzanie produktów pojedynczo oraz uwzględnienie innych czynników, takich jak stres czy stosowane leki, które mogą wpływać na samopoczucie.

Faza długoterminowa - w tej fazie chodzi o opracowanie zbilansowanej diety, uwzględniającej wcześniejszą ocenę wrażliwości na konkretne pokarmy. Ważne jest, aby dieta była jak najbardziej urozmaicona i zbliżona do zaleceń dla osób zdrowych, takich jak te zawarte w Talerzu Zdrowego Żywienia.

Sery

• sery pleśniowe i dojrzewające,
• np. parmezan, camembert, ementaler, oscypek,
• sery żółte.

Mięsa

• wołowina, wieprzowina,
• ryby wędzone,
• ryby marynowane,
• owoce morza,
• mięso surowe, wędzone, peklowane,
• wędliny i kiełbasy dojrzewające, np. salami
• ryby, np. makrela, śledź, tuńczyk, sardela.

Kiszonki

• np. ogórki, kiszona kapusta.

Warzywa

• pomidory,
• szpinak,
• bakłażan,
• rośliny strączkowe i jej przetwory.

Owoce

• truskawki,
• awokado,
• ananas,
• gruszki,
• owoce cytrusowe,
• kiwi,
• maliny,
• czerwone śliwki.

Przyprawy

• anyż,
• cynamon,
• gałka muszkatołowa,
• curry,
• chili.

Napoje

• mocna herbata i kawa,
• alkohol, szczególnie czerwone wino.

Przykładowy jadłospis w diecie anytyhistaminowej

Śniadanie: owsianka z jabłkami

II śniadanie: kanapka z pastą jajeczną i rzodkiewką

Obiad: pierś z kurczaka z brązowym ryżem, surówka z marchewki i sałata

Kolacja: warzywne leczo

Źródło: https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/alergie-i-nietolerancje-pokarmowe/dieta-antyhistaminowa-czy-histamina-moze-szkodzic/
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4610620/

CZYTAJ TAKŻE: 

Tak objawia się alergia na histaminy. Nietypowe objawy

W tych produktach kryją się puryny. Nie jedz, jeśli masz objawy dny moczanowej lub kamicy 

Po tym poznasz, że jesz za dużo cukru. Nietypowe sygnały przecukrzenia