Uważaj na produkty bogate w puryny. Wzmagają objawy dny i kamicy
Puryny to związki organiczne, które znajdują się w żywności, a ich nadmiar odkłada się w postaci kwasu moczowego, m.in. w nerkach i stawach. Wbrew powszechnej opinii, pełne puryn są nie tylko mięso, podroby i wywary, ale także warzywa i niektóre owoce. Spożywanie dużej ilości puryn może być szkodliwe i przyczyniać się do rozwoju rozwoju dny moczanowej i kamicy moczanowej. Gdzie jeszcze znajdują się puryny? I jak się odżywiać, by uniknąć bolesnych dolegliwości?
Puryny (inaczej imidazolopirymidyny) to związki organiczne, które zawierają atomy węgla oraz atomy azotu. W małej ilości są nieszkodliwe dla naszego organizmu. Przekształcają się w kwas moczowy, który następnie zostaje wydalony.
Uważa się, że stężenie kwasu moczowego nie powinno być wyższe niż 70 mg/l krwi. Sprawa komplikuje się więc w przypadku większej ilości spożywanych puryn. Gdy ilość kwasu moczanowego znacząco wzrasta, staje się on niemożliwy do całkowitego wydalenia.
Nadmiar kwasu moczowego doprowadzić może do rozwoju dny moczanowej, kamicy moczanowej lub problemów z układem krążenia. Szacuje się, że problem odkładającego się kwasu moczowego dotyczyć może nawet 5 milionów Polaków.
Głównym źródłem puryn jest żywność, związki te są tak powszechne, że w zasadzie trudno całkowicie wykluczyć je z codziennej diety.
CZYTAJ TAKŻE: Tak szybko pozbędziesz się nadmiaru kwasu moczowego
Produkty bogate w puryny:
Bardzo duże ilości puryn znajdują się przede wszystkim w tłustych rybach i mięsie. Wymienić tutaj można m.in. śledzie, sardynki, sardele, łososia, małże i pstrąga, a także boczek, wątróbkę, indyka, cielęcinę, mózg, dziczyznę, nerkówkę, smalec oraz słoninę.
Wiele osób błędnie zakłada, że źródłem puryn jest wyłącznie mięso. To jednak duży błąd. Omawiane związki organiczne znajdziemy bowiem także w warzywach, a nawet w owocach. Chodzi przede wszystkim o brokuły, kalafior, brukselkę, zielony groszek, kukurydzę, zieloną paprykę, por, szpinak, pieczarki, boczniaki, prawdziwki, fasolę, soczewicę i soję.
W przypadku owoców, największe ilości puryn zawiera rabarbar. 100 g tego owocu zawierać może nawet 212 mg puryn. To aż dwa razy więcej niż 100 g dorsza. Inne produkty, które mogą zawierać sporo puryn to czekolada, drożdże oraz słodzone napoje i soki owocowe.
Osoby, które mają problem z wysokim stężeniem kwasu moczowego, powinny rozważyć dietę ubogopurynową, która pozwoli zmniejszyć ryzyko wystąpienia dny moczanowej, kamicy moczanowej oraz problemów z układem krążenia.
Dieta ubogopurynowa zakłada zmniejszenie spożywania puryn do 300 mg dziennie, a w niektórych przypadkach nawet do 120 mg. Dla przykładu 100 g sardynek w oleju to około 480 mg puryn, pstrąga - 297 mg. Z kolei 100 g truskawek to 21 mg puryn, jabłek - 14 mg, ogórków - 7 mg.
Dietetycy podkreślają, że niezwykle istotna jest regularność. Na diecie ubogopurynowej posiłki powinny być spożywane 4-5 razy dziennie. Kolacja nie powinna być spożywana później niż na 3-4 godziny przed snem. Istotne jest także odpowiednie nawodnienie, które może zmniejszyć poziom kwasu moczowego w organizmie. Każdego dnia należy wypijać minimum 2 litry wody.
Dieta ubogopurynowa opiera się przede wszystkim na warzywach (z wyłączeniem ww. warzyw z wysoką zawartością puryn), owocach oraz chudym mięsie (np. kurczaku bez skóry) i chudych rybach (np. sandacz, sola, dorsz, morszczuk). Na diecie spożywać można także wszystkie gatunki pieczywa, makaronów oraz kasz. Wskazany jest również nabiał - chude sery, chude mleko oraz jaja.
Szczególnie zalecane warzywa, które cechują się najniższą zawartością puryn to: awokado, bakłażan, bób, buraki, cebula, cukinia, cykoria, dynia, fasolka szparagowa, jarmuż, kalarepa, kapusta biała, kapusta czerwona, kapusta włoska, kapusta kiszona, koper, ogórki, ogórki kiszone, papryka czerwona, pomidory, rzepa, rzeżucha, rzodkiewka, sałata, szparagi oraz ziemniaki.
Z owoców bezpieczne dla osób z podwyższonym stężeniem kwasu moczowego będzie: agrest, ananas, arbuz, brzoskwinie, cytryny, czereśnie, grejpfruty, gruszki, jabłka, jagody, jeżyny, morele, mango, papaja, pomarańcza, czerwona porzeczka, śliwki, truskawki, winogrona, wiśnie i żurawina.
Do produktów najbogatszych w związki purynowe należą:
- Podroby (wątróbka, nerki, serca)
- Mięso czerwone: wołowina, baranina, wieprzowina i dziczyzna
- Owoce morza: sardynki, makrele, śledzie, tuńczyk i krewetki
- Wędliny: szynka, salami, parówki, kiełbasy
- Napoje alkoholowe: w szczególności piwo
- Kakao i czekolada
- Wyroby peklowane i marynowane
Produkty ubogie w związki purynowe:
- Warzywa: większość warzyw ma niską zawartość puryn. Dozwolone są m.in. marchew, kalafior, brokuły, cukinia, ogórki, sałata, cebula, papryka, ziemniaki (z umiarem) i szpinak.
- Owoce: większość owoców również jest uboga w puryny. Mogą to być jabłka, gruszki, truskawki, maliny, arbuz, melon, brzoskwinie.
- Nabiał: większość produktów mlecznych jest bezpieczna w diecie ubogiej w puryny, takie jak mleko, jogurt, ser biały i sery niskotłuszczowe.
- Jaja
- Chleb i produkty zbożowe
- Oleje roślinne
- Orzechy i nasion
- Woda, herbata i większość soków owocowych są zazwyczaj bezpieczne.
CZYTAJ TAKŻE:
Niedobór witaminy B3 prowadzi do pelagry. Zobaczysz to na skórze
Chore nerki latami nie dają objawów. Pierwszym sygnałem jest ból pleców
