Zwyrodnienie stawów - od niepozornych objawów do poważnych problemów
Zwyrodnienie stawów (choroba zwyrodnieniowa stawów, osteoartroza) to choroba powodująca degradację chrząstek stawowych. Dotyka głównie osób starszych, lecz coraz częściej bywa diagnozowana w młodszym wieku.
Jednym z czynników podstawowych jest wiek, wraz ze starzeniem się organizmu chrząstki ulegają zużyciu, stają się cieńsze i mniej sprężyste.
Na przedwczesne deformacje wpływ mają wrodzone wady postawy, które powodują przeciążenia stawów. Ryzyko osteoartrozy zwiększa nadwaga i otyłość, wykonywanie pracy wymuszającej niewłaściwą pozycję ciała.
Nie służą chrząstkom urazy mechaniczne i mikrourazy (częste u sportowców wyczynowych, ale też u osób decydujących się na intensywne ćwiczenia fizyczne bez odpowiedniego przygotowania).
Bardziej narażone na zwyrodnienia stawów są kobiety. Mówi się o roli zaburzeń hormonalnych (zwłaszcza niedoboru estrogenów), wpływie czynników genetycznych czy chorób metabolicznych lub cukrzycy.
Pierwsze objawy nie są nasilone - sztywność, strzelanie stawów, konieczność "rozruszania się" po dłuższym bezruchu.
Z czasem pojawia się ból, który stopniowo ulega nasileniu; w zaawansowanym stadium choroby może dojść do deformacji ("powykręcania") stawów, znacznego ograniczenia ruchomości, a nawet inwalidztwa.
Jeśli choroba ma charakter wtórny, leczenie zaczyna się od wyeliminowania przyczyn. Kiedy leczenie przyczynowe nie jest możliwe, stosuje się leki poprawiające funkcjonowanie stawów i łagodzące ból.
Korzystny wpływ na stawy mają zabiegi fizjoterapeutyczne (zwłaszcza kinezyterapia, zwiększająca ruchomość stawów) i fizykoterapia (krioterapia, prądy lecznicze, światłoterapia).
W przypadku zaawansowanej choroby, powodującej silny ból i znaczne ograniczenia ruchowe, utrudniające normalną aktywność, możliwe jest leczenie operacyjne (głównie endoprotezy stawowe).
