Kaszel krtaniowy - przyczyny i metody leczenia
Męczący, uporczywy kaszel szczekający u dziecka często budzi niepokój, a charakterystyczny dźwięk, który przypomina szczekanie psa lub fokę – może być szczególnie alarmujący. Poznaj możliwe przyczyny kaszlu krtaniowego. Dowiedz się, kiedy udać się do lekarza oraz jakie są dostępne metody leczenia i łagodzenia objawów.
Kaszel krtaniowy, nazywany również szczekającym, to specyficzny rodzaj kaszlu, który często pojawia się nagle, zwłaszcza w nocy. Może mu towarzyszyć chrypka oraz świszczący oddech, szczególnie podczas wdechu. W niektórych przypadkach może występować narastająca duszność i trudności w oddychaniu. Te objawy wymagają natychmiastowej konsultacji lekarskiej, a nawet wezwania pogotowia[1].
Główną przyczyną kaszlu krtaniowego jest ostre podgłośniowe zapalenie krtani, znane jako krup wirusowy (pseudokrup), które najczęściej występuje u dzieci w wieku od 6 miesięcy do 6 lat. W większości przypadków za rozwój podgłośniowego zapalenia krtani odpowiadają wirusy, takie jak wirus paragrypy, grypy typu A i B, adenowirus, wirus RS czy metapneumowirus. Patogeny te uszkadzają błonę śluzową w okolicy podgłośniowej krtani, prowadząc do jej obrzęku i zwężenia dróg oddechowych[2].
Rzadziej kaszel krtaniowy może być wywołany przez infekcje bakteryjne, reakcje alergiczne, obecność ciała obcego w drogach oddechowych lub podrażnienia chemiczne[1].
Typowe objawy krupu wirusowego, które zwykle pojawiają się nagle w nocy lub nad ranem, to szczekający kaszel, świst wdechowy (stridor), chrypka, duszność, a czasem także niepokój, bladość lub zasinienie.
Najczęściej występują po kilku dniach objawów przypominających przeziębienie, Przebieg choroby może być zróżnicowany: od łagodnych epizodów po poważne zaburzenia oddychania[2].
Nawet łagodna infekcja może budzić obawy, zatem udaj się do lekarza pediatry w każdym przypadku, gdy zauważysz u dziecka niepokojące symptomy. Przy nasilonych dolegliwościach - np. ataku duszności czy problemów z oddychaniem - nie wahaj się wezwać pogotowie ratunkowe[2].
Rozpoznanie kaszlu krtaniowego w gabinecie pediatry zazwyczaj polega na wywiadzie i obserwacji dziecka. W większości przypadków typowe objawy krupu wirusowego są na tyle charakterystyczne, że nie wymagają dodatkowych badań. w przypadku wątpliwości diagnostycznych lekarz może zalecić RTG klatki piersiowej czy laryngoskopię[2].
Leczenie kaszlu krtaniowego zależy od nasilenia dolegliwości. W przypadku łagodnych objawów podgłośniowego zapalenia krtani wystarczy leczenie ambulatoryjne. Dziecku podaje się wziewnie, doustnie lub domięśniowo glikokortykosteroidy oraz adrenalinę w nebulizacji. Po krótkiej obserwacji, jeśli stan się nie pogarsza, dziecko wraca do domu. W cięższych przypadkach, zwłaszcza gdy nasilają się trudności w oddychaniu, dziecko może wymagać hospitalizacji, a nawet intubacji, w celu zapewnienia drożności dróg oddechowych.
W przypadku łagodnego przebiegu kaszlu krtaniowego możesz wykorzystać proste, domowe metody. Przede wszystkim:
- zadbaj o spokojną atmosferę, ponieważ stres może pogarszać objawy;
- nawilżaj powietrze w pomieszczeniu, na przykład za pomocą nawilżacza lub wilgotnych ręczników;
- pamiętaj o regularnym nawadnianiu organizmu.
Korzystne mogą być również inhalacje z soli fizjologicznej, które wspomagają nawilżenie błon śluzowych dróg oddechowych. Jeśli Twoje dziecko nagle zacznie kaszleć krtaniowo, otwórz okno w pokoju lub posadź je na chwilę przy otwartej lodówce. Zimne powietrze może pomóc złagodzić stan zapalny w drogach oddechowych i przynieść tymczasową ulgę[1,3].
W przypadku kaszlu krtaniowego nie zaleca się stosowania syropów przeciwkaszlowych (zawierających m.in. butamirat czy dekstrometorfan) ani wykrztuśnych czy mukolitycznych [1,3].
Możesz natomiast sięgnąć po preparaty o właściwościach nawilżających, osłaniających i łagodzących. Mogą to być syropy z wyciągiem z prawoślazu czy z dodatkiem miodu. Zawsze jednak przed zastosowaniem takiego syropu należy skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, zwłaszcza w przypadku małych dzieci[1].
Artykuł na zlecenie marki Deflegmin
Źródła:
[1] Wieczorek-Stawińska W., Kaszel krtaniowy ("szczekający kaszel"), Medycyna Praktyczna: [Dostęp online: 28.07.2025]
[2] Głodzik I., Podgłośniowe zapalenie krtani (krup wirusowy), Medycyna Praktyczna: [Dostęp online: 28.07.2025]
[3] Doniec, Z., Mastalerz-Migas, A., Krenke, K., Mazurek, H., & Bieńkowski, P. (2016). Rekomendacje postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w kaszlu u dzieci dla lekarzy POZ. Lekarz POZ, 2(4), 305-321.
