Wypatruj i zbierz, jak tylko się pojawi. Wzmacnia żyły i wspomaga trawienie
Jej widok na łąkach w Polsce nikogo nie dziwi. Dziwić mogą jednak właściwości jej przypisywane. Koniczyna czerwona dawniej stosowana była powszechnie w medycynie ludowej, dziś mało kto robi z niej lecznicze nalewki czy syropy. Jak działa? Dlaczego polecana jest zwłaszcza kobietom? Wyjaśniamy i podajemy przepis na syrop z koniczyny.
Koniczyna czerwona, zwana również koniczyną łąkową, to gatunek rośliny z rodziny bobowatych, jedna z podstawowych roślin bobowatych uprawianych na paszę, której dużą zaletą jest wysoka wartość odżywcza. W Polsce roślina pospolita. Porasta łąki, pola, przydroża, miejskie trawniki. Kwitnie od maja do września. Ma kuliste, różowo-purpurowe kwiaty, dość charakterystyczne, dlatego trudno ją pomylić z innymi roślinami.
Koniczyna czerwona wykazuje wiele właściwości prozdrowotnych, które od dawna wykorzystuje się w medycynie naturalnej. Obecnie dostępnych jest wiele preparatów z czerwoną koniczyną w składzie - ekstrakty, tabletki, kapsułki. Można dostać też sok z koniczyny czerwonej czy herbatę. Skutecznie łagodzą one m.in. większość dolegliwości występujących w okresie menopauzy.
Koniczyna czerwona znalazła zastosowanie również w przemyśle kosmetycznym. Co ciekawe, jadalne są wszystkie części tej rośliny, dlatego można ją wykorzystywać także w kuchni.
Kwiaty koniczyny czerwonej zawierają liczne substancje czynne. Są źródłem izoflawonów - flawonoidów należących do fitoestrogenów, czyli substancji działających podobnie do hormonów. W koniczynie czerwonej występują również katechiny (chronią organizm przed negatywnym oddziaływaniem wolnych rodników, wykazują aktywność przeciwbakteryjną i przeciwwirusową, wspomagają funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego), saponiny (należące do glikozydów, o działaniu przeciwzapalnym, hamujące rozwój grzybów oraz bakterii), olejki eteryczne czy kwas salicylowy.
Koniczyna czerwona to także witaminy i minerały, w tym:
- witamina A,
- witaminy z grupy B,
- witamina C,
- witamina E,
- witamina P,
- potas,
- wapń,
- magnez,
- żelazo,
- fosfor,
- miedź,
- cynk.
Pomimo ograniczonych dowodów naukowych koniczyna czerwona jest stosowana w leczeniu różnych dolegliwości i schorzeń. Preparaty z czerwonej koniczyny (np. ekstrakty) zaleca się stosować m.in. w przypadku menopauzy. Uważa się, że wysoka zawartość izoflawonów pomaga łagodzić objawy takie jak uderzenia gorąca i nocne poty. Kilka badań wykazało również związek między spożyciem izoflawonów a zmniejszeniem ryzyka osteoporozy - spowolnieniem utraty masy kostnej i zwiększeniem gęstości mineralnej kości u kobiet przed menopauzą i w okresie okołomenopauzalnym.
Zauważa się, że koniczyna czerwona może pomóc w zapobieganiu niektórym rodzajom raka takim jak rak prostaty i rak endometrium, jednak ze względu na estrogenopodobne działanie rośliny może ona również przyczyniać się do rozwoju niektórych nowotworów. Potrzebne są dalsze badania.
Niektóre badania wykazały, że czerwona koniczyna może poprawić zdrowie serca u kobiet po menopauzie. Zaobserwowano spadek poziomu "złego" cholesterolu, wzrost poziomu "dobrego" cholesterolu oraz spadek poziomu cholesterolu całkowitego. Koniczyna czerwona ma sprzyjać utrzymaniu odpowiedniej elastyczności naczyń krwionośnych i właściwemu przepływowi krwi.
Kobiety stosujące ekstrakt z czerwonej koniczyny zgłaszały znaczną poprawę tekstury, wyglądu i ogólnej jakości włosów i skóry. Również u mężczyzn odnotowano zadowalające efekty w przypadku nakładania preparatu na skórę głowy.
Wyciągi z czerwonej koniczyny przez niektórych polecane są w zaburzeniach trawienia, przy braku apetytu oraz w zaparciach. Roślina pozytywnie wpływa też na pracę układu odpornościowego. Dawniej była stosowana jako środek moczopędny i wykrztuśny, a także jako środek pomocny przy egzemie, łojotoku i łuszczycy.
Stosowanie koniczyny czerwonej uznawane jest raczej za bezpieczne. Skutki uboczne odnotowuje się rzadko, a zalicza się do nich m.in. przedłużoną miesiączkę, nudności, bóle głowy, bóle brzucha, wzdęcia, podrażnienie skóry. Koniczyny czerwonej należy unikać w czasie ciąży, karmienia piersią, w przypadku nowotworów hormonozależnych i zaburzeń krzepnięcia krwi. Preparatów z koniczyną czerwoną nie powinny przyjmować dzieci.
Koniczyna czerwona może wchodzić w interakcje m.in. z doustnymi środkami antykoncepcyjnymi, metotreksatem, hormonalną terapią zastępczą, tamoksyfenem i lekami rozrzedzającymi krew.
Jeśli chcesz wypróbować suplementy z czerwoną koniczyną, porozmawiaj z lekarzem lub farmaceutą, aby upewnić się, że suplement i dawka są odpowiednie dla twoich indywidualnych potrzeb.
Z koniczyny czerwonej można przygotować np. syrop. Wzmacnia odporność, działa wykrztuśnie, zalecany jest na łagodzenie objawów przeziębienia, grypy czy zapalenia oskrzeli. Wspomaga również pracę układu pokarmowego, niweluje uciążliwe objawy menopauzy. Można go rozcieńczać z wodą, dodawać do herbaty czy koktajli. A jak go przygotować?
Do przygotowania syropu z koniczyny czerwonej potrzebujesz:
- ok. 50 kwiatów koniczyny czerwonej,
- jednej cytryny,
- dwóch szklanek cukru,
- dwóch szklanek wody.
Kwiaty koniczyny przebierz i rozłóż na słońcu na 2-3 godziny. Następnie umieść je w słoju, zalej wrzątkiem, szczelnie zamknij i zostaw na noc w ciemnym, chłodnym miejscu. Po tym czasie przecedź mieszankę, kwiaty odciśnij i wyrzuć, a płyn, który został, przelej do garnka. Dodaj sok z cytryny lub cytrynę pokrojoną w plasterki (wcześniej wyszorowaną), a także cukier, i gotuj kilka minut, cały czas mieszając. Po zagotowaniu gorący syrop przelej do wyparzonych buteleczek lub słoików. I gotowe!
CZYTAJ TAKŻE:
Ukoi nerwy i uspokoi żołądek. Tak działa roślina zwana Zielem Ducha Świętego
Osiem ziół, które warto mieć domowym ogródku
Hit ogrodniczy 2023! Miłośnicy roślin szaleją na punkcie tego trendu