Wstrząs anafilaktyczny - przyczyny i objawy
Gdy zdarza się wstrząs anafilaktyczny (anafilaksja), może on doprowadzić nawet do śmierci. Jest to bardzo silna reakcja na oddziaływanie alergenów oraz innych nagłych czynników, szoku termicznego lub szczepionki. Co warto o nim wiedzieć i jak udzielić pierwszej pomocy?
Wstrząs anafilaktyczny to nadwrażliwość organizmu na różne substancje, do najczęstszych przyczyn wystąpienia anafilaksji należy silna reakcja alergiczna na:
- pokarmy (orzeszki ziemne, ryby, jaja, mleko krowie, soja, skorupiaki)
- leki (NLPZ, antybiotyki - np. penicylina, pyrazolony, preparaty kontrastowe)
- szczepionki (przeciwwirusowe, odczulające)
- surowice (przeciwtężcowa)
- jad owadów (osy, pszczoły, szerszenie)
- alergeny wziewne (sierść kota, królika, konia).
Istnieją też liczne przyczyny pozaalergiczne, które mogą doprowadzić do wystąpienia wstrząsu anafilaktycznego. Wśród nich reakcja na zmianę temperatury albo szok zwiany z:
- nagłym zimnem
- nagłym ciepłem, szokiem temperaturowym
- nadmiernym wysiłkiem fizycznym
- silny stresem
Pierwsze i najczęstsze objawy dotyczą trudności z oddychaniem. Pojawiają się duszności ze względu na opuchnięcie gardła oraz obrzęki w obrębie twarzy. U około 30 proc. przypadków ciśnienie skurczowe gwałtownie spada do poziomu 90 mm Hg.
Skóra staje się blada, zimna i towarzyszą temu zimne poty. W miejscu kontaktu z alergenem może pojawić się silne zaczerwienienie i wysypka (pokrzywka). Osoba, u której występuje wstrząs anafilaktyczny, może czuć się słabo, mieć silne zawroty głowy.
Dodatkowo pojawiają się wymioty czy świąd całego ciała. Schematów objawów jest bardzo wiele, ale wszelkie reakcje są nagłe i intensywne oraz wymagają natychmiastowej pomocy lekarskiej. Z powodu problemów oddechowych wstrząs anafilaktyczny może doprowadzić nawet do nagłego zgonu.
