Zabezpieczenie męskiej płodności – istnieje na to sposób
Z wiekiem zmieniają się priorytety, tempo życia i spojrzenie na przyszłość. Ale jedno często pozostaje niezmienne – pragnienie założenia rodziny. Choć zwykle mówi się o „zegarze biologicznym” kobiet, także mężczyźni mogą stawać przed pytaniem: czy da się zabezpieczyć płodność na później? Tak, ale nie chodzi o to, by dwudziesto- lub trzydziestolatek zamroził nasienie „na dalszą przyszłość”. Realnie, to rozwiązanie przynosi korzyść w konkretnych sytuacjach, a nie jako masowa profilaktyka dla każdego młodego mężczyzny.
Procedura zamrażania nasienia, choć brzmi technicznie, jest stosunkowo prosta i bezpieczna. Po oddaniu próbki nasienia w warunkach ambulatoryjnych (czyli bez konieczności hospitalizacji), materiał trafia do laboratorium, gdzie zostaje dokładnie oceniony - badana jest liczba plemników, ich ruchliwość, żywotność oraz inne kluczowe parametry. Następnie próbkę dzieli się na porcje i zamraża w temperaturze -196°C przy użyciu ciekłego azotu. Dzięki zastosowaniu specjalnych środków ochronnych (krioprotekcyjnych), plemniki mogą być przechowywane przez wiele lat bez utraty zdolności zapłodnienia. To właśnie ta technologia sprawia, że możliwość zostania ojcem nie musi być ograniczona tylko do najbliższej przyszłości - zamrożone komórki mogą być wykorzystane nawet po wielu latach.
Skuteczność procedury zależy w dużej mierze od jakości wyjściowej próbki. Jeśli nasienie było dobre, po rozmrożeniu przetrwa około 50% plemników - często wystarczy to do inseminacji czy IVF. To bezpieczna, skuteczna i powszechnie stosowana metoda - szczególnie w renomowanych klinikach leczenia niepłodności, gdzie dba się o każdy etap procesu. Dzięki temu wielu mężczyzn może realnie zwiększyć swoje szanse na ojcostwo w późniejszych etapach życia, niezależnie od zmiennych okoliczności zdrowotnych.
Nie ma złotej recepty - męska płodność maleje z wiekiem, ale nie nagle. To raczej spadkowe tempo niż nagła granica. Dlatego decyzja o zabezpieczeniu powinna być oparta na konkretnych przesłankach, nie jedynie na wieku.
- Przed leczeniem onkologicznym - chemioterapia czy radioterapia mogą poważnie uszkodzić jądra. W takich przypadkach zamrożenie nasienia to realna szansa na zachowanie opcji ojcostwa.
- Przed zabiegami chirurgicznymi w obrębie narządów płciowych - plany operacyjne w okolicy jąder lub prostaty mogą wpłynąć na jakość nasienia. Wcześniejsza kriokonserwacja to zabezpieczenie tej opcji.
- Przy rozpoznanych chorobach genetycznych lub autoimmunologicznych - niektóre schorzenia przebiegają tak, że nawet jeśli dziś parametry są dobre, w przyszłości mogą drastycznie spadać.
- W trakcie leczenia niepłodności - gdy para planuje serię prób in vitro, zamrożone nasienie może zaoszczędzić stresu i czasu, np. jeśli wystąpią problemy z pobraniem próbki w dniu procedury.
Z wiekiem pewne parametry nasienia mogą się zmieniać - tak jak każda komórka w naszym organizmie. Ale nie mówimy tu o nagłym, dramatycznym załamaniu jakości spermy po przekroczeniu konkretnego wieku.
Owszem, badania pokazują, że wyższy wiek ojca - zwłaszcza powyżej czterdziestki - może być związany ze zwiększonym ryzykiem niektórych schorzeń u potomstwa, ale "zwiększone ryzyko" nie oznacza pewności, a tym bardziej nie stanowi medycznego uzasadnienia do profilaktycznego zamrażania nasienia przez każdego trzydziestolatka.
Kriokonserwacja to narzędzie medyczne, a nie społeczny obowiązek. Ma sens, gdy w grę wchodzi realne zagrożenie płodności - np. w wyniku leczenia onkologicznego, poważnych operacji czy istotnie obniżonych parametrów nasienia. Nie powinna być formą lękowej odpowiedzi na wyidealizowany obraz "zabezpieczenia przyszłości".
Choć decyzja o zamrożeniu nasienia może nie należeć do najłatwiejszych, warto patrzeć na nią jak na zabezpieczenie - biologiczną polisę, która może zaprocentować w odpowiednim momencie. To nie tyle rezygnacja z teraźniejszości, ile zabezpieczenie szansy na rodzicielstwo w przyszłości. To jedno z nielicznych rozwiązań, które pozwala przejąć kontrolę nad tym, co naprawdę ważne - nad możliwością założenia rodziny.
Więcej informacji:https://tfp-fertility.com/pl-pl/leczenie-nieplodnosci/zamrazanie-nasienia