Masz na opakowaniu leku jeden z tych skrótów? Koniecznie sprawdź, co oznaczają
Z opakowania danego leku można uzyskać wiele informacji o nim, jednak należy wiedzieć, jak prawidłowo odczytywać niektóre oznaczenia. Stanowią one wymóg prawny i mają ułatwić pacjentom jego przyjmowanie. Z pudełka lub butelki, w których znajduje się lekarstwo, możesz dowiedzieć się nie tylko, jaka jest jego data ważności, ale również jaką zawiera substancję czynną, dawkę, gdzie dochodzi do jego wchłaniania a także jak prawidłowo powinieneś go zażyć.
W Polsce aktualnie dostępnych jest ponad 20 tys. leków, które znajdują się w rejestrze leków zarejestrowanych i dopuszczonych do obrotu i sprzedaży. Wielokrotnie na tę samą dolegliwość, lekarz może zdecydować o przepisaniu produktów leczniczych o różnych nazwach, jednak z tą samą substancją czynną leku. Leki różnią się od siebie nazwami, producentami a także cenami, jednak to substancja czynna i dawka sprawia, że lekarz prowadzący decyduje się na konkretny produkt. Leki oznaczane są zgodnie z wymogami prawnymi, jednak nie każdy wie, jak prawidłowo czytać opakowania i ulotki lekarstw, które przyjmuje.
Każdy produkt leczniczy musi być zapakowany w sposób określany Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 lutego 2009 roku w sprawie wymagań dotyczących oznakowania opakowań produktu leczniczego i treści ulotki. Zakłada ono, że lek powinien być opatrzony nie tylko nazwą, dawką, datą ważności i postacią farmaceutyczną, ale muszą znaleźć się na nim również inne informacje związane bezpośrednio z danym produktem. Wymagania te dostosowane są do tych, jakie określa dyrektywa 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 listopada 2001 roku w sprawie wspólnotowego kodeksu odnoszącego się do produktów leczniczych stosowanych u ludzi.
Nazwa handlowa leku umieszczana jest na opakowaniu, ulotce a także blistrach, w których znajduje się produkt. Drukowana jest zawsze największą czcionką, a o jej brzmieniu decyduje producent. Tuż obok handlowej nazwy, zawsze znajduje się nazwa substancji czynnej w języku łacińskim, w wersji międzynarodowej. To właśnie w pobliżu nazwy handlowej leku i substancji czynnej, znajdują się oznaczenia, które trudno zrozumieć, a które zawierają istotne informacje.
Na opakowaniu zawsze znajduje się informacja, kto wyprodukował dany lek. Nazwa nie zawsze zapisana jest w pełnej wersji, a producenci decydują się na oznaczenia w formie skrótu, np.:
WZF - Warszawskie Zakłady Farmaceutyczne,
PPH - Polpharma,
TZF - Tarchomińskie Zakłady Farmaceutyczne.
Na opakowaniu leku można znaleźć oznaczenia, które świadczą o tym, jaka dawka substancji czynnej znajduje się w danym produkcie. Producenci sugerują, że dany lek może być słabszy lub silniejszy, w zależności od wersji leku. Takimi oznaczeniami, związanymi z dawką leku, są:
- Comb - skrót znajduje się przy nazwach leków, które w swoim składzie zawierają co najmniej 2 substancje czynne, w określonych dawkach,
- Max - skrót znajduje się przy lekach, w których substancja lecznicza znajduje się w większej, a nawet maksymalnej dawce,
- Forte - ten skrót oznacza, że dawka substancji leczniczej umieszczonej w leku jest większa, a działanie produktu silniejsze.
Te oznaczenia stosuje się, by pacjenci mogli z łatwością odróżnić dane produkty lecznicze w aptece, wybierając takie, które przyniosą im najlepszy efekt leczniczy. Pacjenci odczuwający np. silniejszy ból, będą wybierali tabletki przeciwbólowe oznaczone skrótem Max lub Forte.
Przyjmując lek w kroplach, syropie lub w postaci iniekcji - podskórnie czy domięśniowo, należy pamiętać, że oznaczenie na opakowaniu oraz butelce lub ampułce, zawiera informację o dawce w przeliczeniu na mililitr.
Zakładając, że ampułka danego leku zawiera w sobie 40 mg substancji czynnej i ma pojemność 2 ml, na opakowaniu będzie znajdowała się informacja, że dawka leku wynosi 20 mg/ml.
Zakładając, że butelka kropli z witaminą D zawiera 500 mikrogramów/ml, czyli 20 tys. IU, w jednej kropli znajduje się 500 IU (przyjmuje się, że 1 ml to 40 kropli witaminy D).
Zakładając, że w 10 ml syropu na kaszel znajduje się 60 mg substancji czynnej, a lekarz zlecił przyjmowanie dawki 30 mg, wówczas należy zażyć 5 ml danego produktu (mała łyżeczka).
Na niektórych opakowaniach leków można znaleźć skróty, które oznaczają, w jakim czasie lek rozkłada się i wchłania w organizmie. To istotne, bowiem niektóre leki działają szybko, a w niektórych uwalnianie substancji czynnej następuje. Skróty oznaczające czas uwalniania leku znajdują się obok nazwy handlowej, a wśród nich znaleźć można:
- R (z ang. slow release, sustained release) leki o spowolnionym uwalnianiu,
- MR (z ang. modified release) leki o zmodyfikowanym uwalnianiu np. Ceclor MR (lek wydawany na receptę),
- RETRAD leki o spowolnionym uwalnianiu,
- LA (z ang. long acting) leki o długim działaniu,
- CR (z ang. control release) leki o kontrolowanym (przedłużonym) uwalnianiu,
- XR/UNO (z ang. extended release) leki o przedłużonym uwalnianiu,
- XL (z ang. extended liberation) leki o przedłużonym (zmodyfikowanym) uwalnianiu,
- PROLONGATUM leki o przedłużonym uwalnianiu substancji czynnej,
- EC (z ang. enteric-coated) - leki z otoczką jelitową, czyli tabletki powlekane, uwalniające substancję leczniczą w jelicie,
- EN (z ang. enteric) - leki dojelitowe,
- ZOK/ZK (z ang. zero-order kinetics) - leki uwalniające substancję leczniczą zgodnie z kinetyką zerowego rzędu (co oznacza, że początkowo szybkość uwalniania susbstancji czynnej spada w czasie, a następnie odbywa się ze stałą szybkością.
Nie tylko na opakowaniu, ale również na blistrach znajdują się najważniejsze informacje związane z lekiem, czyli nazwa handlowa, nazwa substancji czynnej oraz - obowiązkowo - data ważności leku.
Na opakowaniach znajdziemy również oznaczenie PC - niepowtarzalny identyfikator leku, SN - numer seryjny, LOT - numer serii danej partii leku, a także EXP - data ważności leku.
CZYTAJ TAKŻE:
Podajesz PESEL w aptece? Nie musisz tego robić. Jest prosty sposób
E-skierowanie. Jak długo jest ważne cyfrowe skierowanie na badanie?