Wodorowe testy oddechowe. Jak skutecznie wykryć nietolerancje pokarmowe?

Choć nietolerancje pokarmowe towarzyszą ludziom od lat, dopiero od niedawna społeczeństwo zaczęło w pełni mieć świadomość tych problemów i zgłaszać się z nimi do gabinetów lekarskich. Żeby móc rozpocząć skuteczną walkę z tą dolegliwością, warto wcześniej dokładnie ją zdefiniować.

W pierwszej kolejności należy odpowiedzieć sobie na pytanie, jak odróżnić nietolerancję pokarmową od alergii. Alergia pokarmowa jest patologiczną immunologiczną reakcją organizmu na spożywany pokarm, podczas gdy nietolerancja oznacza nadwrażliwość na określony składnik pokarmowy tolerowany przez większość ludzi.

W przypadku alergii najczęściej są to nudności, wymioty, biegunka, ból brzucha, obrzęk, pokrzywka bądź inne zmiany skórne, a także kaszel i nieżyt nosa. W skrajnych sytuacjach alergia pokarmowa może doprowadzić do wstrząsu anafilaktycznego.

Tymczasem na nietolerancję pokarmową w pierwszej kolejności wskazują objawy związane z układem trawiennym, w postaci biegunki, wzdęć, gazów i bólów brzucha, które występują od kilku godzin do kilku dni po spożyciu pokarmu, na który występuje nietolerancja. Diagnostyka wszelkich objawów powinna być jednak wykonywana w sposób możliwie kompleksowy.

Jeśli u pacjenta występują dolegliwości związane bezpośrednio z układem trawiennym, w pierwszej kolejności sugeruje się konsultację gastrologiczną, w trakcie której wykluczane są inne możliwe choroby przewodu pokarmowego.

- Gastrolog zazwyczaj wykonuje diagnostykę endoskopową, chyba że objawy zdecydowanie przemawiają za chorobą czynnościową lub pacjent nie wyraża zgody na poddanie się badaniu - tłumaczy lek. Andrzej Hebzda, gastroenterolog Centrum Medycznego SafiMed.

Najskuteczniejszą formą diagnozującą obecność problemu są wodorowe testy oddechowe. Jest to metoda istniejąca już od kilkunastu lat, choć długo nie była powszechnie dostępna. Zmieniło się to dopiero kilka lat temu. Testy można wykonywać bez skierowania, za stosunkowo niewysoką cenę. Dzięki temu rozpoznawalność nietolerancji pokarmowych znacząco wzrosła.

- Badanie rozpoczyna się od podania określonego preparatu, którego skład i forma zależne są od tego, co chcemy zdiagnozować. Po przyjęciu preparatu pacjent wydycha powietrze do  gastrolyzera, a urządzenie ocenia stężenie wodoru w wydychanym powietrzu. Kiedy po przyjęciu preparatu stężenie wodoru w wydychanym powietrzu zwiększa się, jest to znak, że mamy do czynienia z nietolerancją pokarmową - wyjaśnia gastroenterolog SafiMedu.

Powstający w trakcie trawienia wodór produkowany jest przez bakterie podczas zachodzącego w okrężnicy procesu fermentacji węglowodanów. Następnie gaz przedostaje się do krwi, a stamtąd do pęcherzyków płucnych, skąd jest wydalany z organizmu. Gdy trawienie węglowodanów nie odbywa się prawidłowo, dochodzi do ich nadmiernej fermentacji w jelicie grubym. W rezultacie powstają duże ilości wodoru, wydalane następnie wraz z wydychanym powietrzem.

Omówiony wcześniej wodorowy test oddechowy jest tak naprawdę jedynym bezpiecznym, bezinwazyjnym i przystępnym cenowo sposobem na potwierdzenie nietolerancji pokarmowej. Powinna przeprowadzać go odpowiednio przeszkolona w tym kierunku osoba o wykształceniu medycznym, najczęściej pielęgniarka.

Pozostaje zatem odpowiedź na pytanie, jak postępować po uzyskaniu diagnozy o nietolerancji pokarmowej. Należy stosować się ściśle do zaleceń lekarza prowadzącego. Specjalista, który prawidłowo odczyta i zinterpretuje wynik przeprowadzonego testu, pomoże w ułożeniu odpowiednio dobranego jadłospisu wykluczającego szkodliwe produkty spożywcze z diety. Trzeba przy tym pamiętać, że po wyeliminowaniu niewskazanych produktów, dieta i tak powinna zawierać wszystkie niezbędne składniki odżywcze.

 - W zależności od stopnia nasilenia występujących objawów niepożądanych, trzeba stosować dietę eliminacyjną, polegającą na całkowitym usunięciu z jadłospisu szkodzących produktów spożywczych, jeśli występujące dolegliwości są szczególnie nasilone. Niezwykle ważne w przypadku tego schorzenia jest też stosowanie probiotyków, które wyrównują poziom pożądanych żywych kultur bakterii w mikroflorze jelitowej - dodaje lek. Andrzej Hebzda.

Warto zdawać sobie sprawę, że w większości przypadków nietolerancje pokarmowe są odwracalne. Jeśli więc pacjent stosuje się do zaleceń i przestrzega fachowo ułożonej diety, z reguły jest w stanie znacząco osłabić dręczące go objawy, a czasem nawet cofnąć to uprzykrzające codzienne funkcjonowanie schorzenie.

CZYTAJ TAKŻE:

Pokrzywka to nie tylko objawy skórne. Jak ją rozpoznać?

Celiakia to poważna choroba mylona z nietolerancją pokarmową