Haluksy, czyli palec koślawy. Temu da się zapobiegać!
Haluksy, czyli "palec koślawy", to powszechny problem, który pojawić się może u osób w każdym wieku. Wielu pacjentów bagatelizuje haluksy i uznaje je za defekt kosmetyczny. To jednak duży błąd. Haluksy są schorzeniem kostno-stawowym, które należy leczyć. Nieleczone - nasilają się i powodują ogromny ból, stany zapalne, a nawet problemy z poruszaniem się. Choroba ma charakter wieloczynnikowy. Przyczyną haluksów może być m.in. otyłość, nieprawidłowa budowa stopy i zbyt mała dawka ruchu. Zobaczcie, co jeszcze trzeba wiedzieć o koślawym palcu.
Haluksy - inaczej "palec koślawy" - to schorzenie, które występować może nawet u 50-70 proc. Europejczyków. Defekt dotyczy odchylenia dużego palca u stopy, któremu towarzyszy odchylenie kości śródstopia. Trzeba pamiętać, że jest to nie tylko problem kosmetyczny, ale przede wszystkim zdrowotny. Postępujące haluksy mogą mieć poważne konsekwencje. Powodować mogą m.in. ból oraz problemy z poruszaniem się.
Osoby skarżące się na wykoślawiony palec mają ogromny problem z kupnem i doborem wygodnego obuwia - wystający staw uwiera w butach, powodując dyskomfort, a w skrajnych przypadkach - uniemożliwiając chodzenie. Rozwijający się palec koślawy może wpływać również na zmiany zwyrodnieniowe w innej części kończyny. Najpowszechniejszym skutkiem haluksów jest pojawienie się płaskostopia poprzecznego.
Nie ma jednej - głównej przyczyny haluksów. Eksperci podkreślają, że schorzenie to ma charakter wieloczynnikowy. Warto jednak zwrócić uwagę na kwestię genetyczną. Koślawy palec może być dziedziczony — zwłaszcza w linii żeńskiej. Jak pokazują badania, aż w 70 proc. przypadków pojawia się on u babek, córek, a następnie wnuczek.
Inne możliwe przyczyny haluksów:
- nieprawidłowo dobrane obuwie — przede wszystkim chodzi o za wąską przednią część buta,
- nadwaga i otyłość,
- zbyt mała dawka ruchu,
- częste urazy stopy,
- inne schorzenia stóp — przede wszystkim płaskostopie,
- nieprawidłowa budowa stopy,
- napięcie ścięgna Achillesa,
- reumatoidalne zapalenie stawów (RZS),
- przeciążenia,
- stojący tryb życia.
Haluksy początkowo nie wywołują dyskomfortu. Z tego powodu bardzo często są bagatelizowane przez pacjentów. To jednak duży błąd. Tak jak zostało już napisane - nieleczony koślawy palec doprowadzić może do innych problemów ze stopą.
Pierwszym objawem haluksów jest zazwyczaj widoczna deformacja w okolicy dużego palca. Z czasem może ona powiększyć się do tego stopnia, że pacjentowi bardzo trudno będzie znaleźć odpowiednią parę butów.
Później pojawić się mogą inne dolegliwości związane z haluksami. Są to:
- ból w okolicy stopy, stan zapalny wokół uwypuklenia na stopie,
- zaczerwienienie,
- problemy z poruszaniem się,
- uczucie zesztywnienia palców,
- które pojawia się zaraz po obudzeniu się,
- drętwienie stopy i zaburzenia przewodnictwa nerwowego,
- charakterystyczne podwinięcie palucha.
Leczenie haluksów powinno odbywać się pod okiem doświadczonego ortopedy. Metoda leczenia zależy od stopnia zaawansowania koślawego palca oraz tego, czy towarzyszą mu inne objawy - ból, stan zapalny czy problemy z poruszaniem się. W przypadku haluksów bardzo często stosuje się plastry i żelowe osłony na haluksy, kliny, separatory, nakładki, specjalne skarpetki i rozpórki. Trzeba jednak pamiętać, że takie produkty nie rozwiążą problemu na stałe. Tego typu akcesoria poprawić mogą jedynie komfort pacjenta i zmniejszyć ewentualny ból.
Lepsze efekty przynoszą aparaty korygujące, które zapobiegają rozwojowi haluksów. Trzeba jednak pamiętać, aby nosić je co najmniej kilka godzin dziennie. Ważnym elementem leczenia haluksów jest także fizjoterapia. Poza ćwiczeniami wykorzystać można w niej m.in. laser, falę uderzeniową, krioterapię - terapie zimnem oraz ultradźwięki. Zdarza się, że u niektórych pacjentów konieczne jest podjęcie leczenia operacyjnego. Najczęściej wykonuje się korekcję torebki stawowej i ścięgien. W bardziej zaawansowanych haluksach stosuje się także osteotomię - klinową lub półkulistą.
Trzeba wiedzieć, że w wielu przypadkach można uniknąć haluksów. Przede wszystkim należy zadbać o odpowiednio dobrane obuwie. Unikajmy niewygodnych butów - zwłaszcza z wąską przednią częścią. Nie najlepszym pomysłem jest także częste noszenie butów na obcasie — potraktujmy je jako model na specjalne okazje.
W zapobieganiu haluksom pomoże także duża dawka ruchu i aktywności fizycznej — zwłaszcza ćwiczenia rozciągające i wzmacniające stopy. Ważna jest także odpowiednia dieta, dzięki której zachowamy prawidłową wagę i nie dopuścimy do nadmiernego obciążenia.
Masz problem ze stopami? Przeczytaj, jakie są domowe sposoby na ból pięt
