Glukoneogeneza czyli synteza glukozy
Glukoneogeneza jest to proces enzymatyczny przekształcający między innymi: aminokwasy, glicerol, propionian i mleczan w glukozę.
Substancje te są zwane niecukrowcowymi prekursorami, a sama przemiana zachodzi głównie w obrębie cytoplazmy komórek nerek i wątroby. Jest to proces występujący w organizmie w przypadku niedoborów cukru, jego większego zapotrzebowania i na skutek wydzielania się hormonów: trzustkowego, adrenaliny oraz glikokortykosteroidowych.
Nie jest to proces odwrotny do glikozy, ale wykorzystuje 7 z 10 jego etapów, które są nieodwracalne. Pozostałe zastąpione są przez inne przemiany mające przeciwny kierunek. Cały proces rozpoczyna się od przekształcenia jednego z niecukrowych prekursorów w pirogronian, a następnie często w szczawiooctan i dalej w fosfoenolopirogronian. Cały proces kończy przemiana
fruktozo-6-fosforanu w glukozo-6-fosforan, z którego powstanie glukoza. Dopiero wtedy jest wysyłana do cytoplazmy podstawowej (do cytozolu).
Glukoneogeneza to proces metaboliczny występujący w organizmie, który uaktywnia się, w przypadku gdy zaczyna brakować glukozy. Są to najczęściej stany związane:
- z niedostateczną ilością pokarmu zawierającego cukry
- z dużymi przerwami między spożywanymi posiłkami
- ze stosowaniem głodówek
- ze zwiększoną aktywnością fizyczną bez odpowiedniego wyrównania diety o dodatkowe kalorie
- ze zwiększonym wytwarzaniem adrenaliny
- z pojawieniem się ciąży.
Pobudzająco na ten proces działają też niektóre preparaty z grupy kortykosteroidów.
