Masz dziwne smaki? Organizm próbuje uzupełnić to, czego mu brakuje

Pica to skłonność do spożywania nietypowych produktów, nazywana również spaczonym łaknieniem. Bardzo często wiąże się z chorobą psychiczną lub jest symptomem tego, że organizm potrzebuje dodatkowych witamin lub minerałów. Może skutkować niebezpiecznymi konsekwencjami zdrowotnymi. Pochłaniane substancje niejednokrotnie są niebezpieczne, np. ołów w farbach na ścianach może prowadzić do zatruć, włosy bywają powodem niedrożności układu pokarmowego, zaś ziemia może okazać się źródłem pasożytów. 

Spaczone łaknienie wymaga konkretnej diagnostyki i wdrożenia leczenia przyczynowego, zanim choremu stanie się poważna krzywda.

Pacjenci cierpiący na niedokrwistość z niedoboru żelaza, poza uszkodzeniem skóry i błon śluzowych, apatią, zahamowaniem wzrostu czy nawracającymi infekcjami, doświadczają również chęci jedzenia nietypowych produktów, a zwłaszcza kredy, ziemi lub gliny. O niedoborze żelaza może świadczyć również pragnienie żucia lodu. Badania sugerują, że żucie lodu może pomóc w poprawie czujności i funkcji poznawczych u osób z anemią.

W tak nietypowy sposób organizm stara się uzupełnić to, czego mu brakuje - jak łatwo się domyślić, dość nieskutecznie. Podstawą terapii jest odpowiednia dieta i leczenie choroby podstawowej. W jadłospisie powinny znaleźć się zwłaszcza: czerwone mięso, podroby, żółtka jaj i owoce, zwłaszcza suszone (np. morele, śliwki lub figi).

Na niedobór cynku narażone są osoby nadużywające alkoholu, sportowcy, pacjenci przyjmujący leki z grupy: moczopędnych, sterydów, przeczyszczających oraz zmagający się z zaburzeniami wchłaniania.

Z jednej strony niedobór cynku może prowadzić do utraty apetytu i zmniejszenia chęci spożywania pokarmów, z drugiej do chęci spożywania nietypowych rzeczy, m.in. ziemi lub gliny. Inne objawy niedoboru cynku to np. nieustanne uczucie znużenia, suchość w ustach, utrata smaku i węchu oraz białe plamki na paznokciach.

Wapń to pierwiastek kluczowy m.in. dla zachowania zdrowia kości i zębów, właściwej krzepliwości krwi, odpowiedniego wydzielania hormonów i enzymów oraz przewodnictwa nerwowego. Jego niedobór najłatwiej uzupełniać, włączając do swojej diety produkty mleczne, rośliny strączkowe, warzywa, np. brokuły, jarmuż, a także ryby. Jeśli braki nie zostaną zaspokojone, może wystąpić chęć jedzenia gipsu lub farby. 

Pica jest zjawiskiem dość powszechnym u osób z autyzmem (ASD). Poza niedoborami przyczyną spaczonego łaknienia w tym przypadku są także:

• zachowania kompulsywne - autyzm może wiązać się z zachowaniami obsesyjno-kompulsywnymi, w tym z kompulsywnym jedzeniem nieodżywczych przedmiotów;
• problemy sensoryczne - zaburzenia przetwarzania sensorycznego mogą powodować, że różnorodne tekstury lub smaki, powszechnie uznawane za niejadalne, pacjentom z ASD wydają się przyjemne;
• zaburzenia komunikacji - trudności w komunikacji mogą uniemożliwiać osobom z autyzmem wyrażenie swoich potrzeb żywieniowych lub zgłoszenia dyskomfortu, co może prowadzić do pica.

Pacjenci dotknięci autyzmem powinni pracować z terapeutą zajęciowym nad radzeniem sobie z zaburzeniami sensorycznymi. Niezbędna jest również edukacja i wsparcie rodziny.

Ciąża to czas zwiększonego obciążenia organizmu, podczas którego nietrudno o niedobory, co niekoniecznie wiąże się z występowaniem pica:

• chęć jedzenia skrobi kukurydzianej może oznaczać niedobór żelaza lub cynku, a słonych pokarmów - sodu;
• jeśli nie możesz obejść się bez słodyczy, najpewniej brakuje ci magnezu lub chromu;
• niepowstrzymana ochota na cytrusy i inne kwaśne pokarmy wiąże się z brakami witaminy C;
• jeśli nie możesz oprzeć się czerwonemu mięsu, możliwe, że brakuje ci żelaza lub białka.

Powyższe zachcianki mogą dotyczyć nie tylko kobiet w ciąży. Zawsze warto skonsultować się z lekarzem i zapytać o najwłaściwszą suplementację. Pamiętaj, że produkty oferowane w sieci nie zawsze spełniają odpowiednie standardy, a zatem ich przyjmowanie może nie przynieść oczekiwanych rezultatów.   

Źródła:

Ganesan PR, Vasauskas AA. The Association Between Pica and Iron-Deficiency Anemia: A Scoping Review. Cureus. 2023

M. Chełstowska, K. Warzocha, Objawy kliniczne i zmiany laboratoryjne w diagnostyce różnicowej niedokrwistości, "Onkologia w Praktyce Klinicznej" 2006, tom 2, nr 3. 

Fields VL, Soke GN, Reynolds A, Tian LH, Wiggins L, Maenner M, DiGuiseppi C, Kral TVE, Hightshoe K, Schieve LA. Pica, Autism, and Other Disabilities.

CZYTAJ TAKŻE:

Organizm daje znać, gdy brakuje mu białka. Tycie i obrzęki to początek

Tak rozpoznasz insulinooporność. Objawy zauważysz na wadze i po jedzeniu

Znalazłeś w lodówce spleśniałe jedzenie? Oto co naprawdę musisz zrobić