Spis treści:
- Sprawdzono, co kobiety jedzą na co dzień
- Jedzenie, które zwiększa ryzyko raka
- Mniej błonnika, więcej sztucznych dodatków
- Zmiana diety zmniejsza ryzyko nowotworu
Sprawdzono, co kobiety jedzą na co dzień
Najnowsze analizy i powstały na ich podstawie raport w JAMA Oncology, oparte są na danych z Nurses' Health Study II - dużego, wieloletniego badania epidemiologicznego obejmującego ponad 29 000 kobiet przed 50. rokiem życia.
Dane był analizowane przez ponad trzydzieści lat, bowiem od 1989 roku.
Równocześnie warto dodać, że liczba zachorowań na raka wśród młodych dorosłych wzrasta z roku na rok, a w ciągu ostatnich trzech dekad mowa o wzroście o 80 proc. Naukowcy wskazują, że choroby, które kiedyś dotyczył przede wszystkim osób starszych, dziś coraz częściej diagnozowane są u osób po 30. i 40. roku życia.
W ramach powyższego badania uczestniczki wypełniały co cztery lata szczegółowe kwestionariusze żywieniowe, a także przeszły co najmniej jedno badanie endoskopowe (kolonoskopię) przed ukończeniem 50 lat. Do analizy włączono kobiety bez wcześniejszej historii raka czy chorób zapalnych jelit.
Naukowcy sklasyfikowali spożywane przez kobiety produkty według stopnia przetworzenia, przypisując ich uczestniczkom ilość porcji ultraprzetworzonych pokarmów dziennie, czyli UPF - ultra-processed foods.
Kategorie UPF obejmowały m.in. pakowane pieczywo, płatki śniadaniowe, słodzone napoje, gotowe dania, przetworzone mięsa oraz sosy i dressingi czy przyprawy w butelkach.
Jedzenie, które zwiększa ryzyko raka
Badanie ujawniło istotną korelację pomiędzy wysokim spożyciem przetworzonej żywności a rozwojem konwencjonalnych gruczolaków jelita grubego, które są uznawane za zmiany przedrakowe.
Kobiety deklarujące spożycie ok. 10 porcji UPF dziennie miały aż 45 proc. większe ryzyko wystąpienia takich polipów w porównaniu z tymi, które spożywały tylko około 3 porcje UPF dziennie.
Mniej błonnika, więcej sztucznych dodatków
Mimo, iż badanie to nie udowadnia jednoznacznej przyczynowości, to naukowcy prowadzący badanie wysuwają kilka hipotez.
Po pierwsze, ultraprzetworzone produkty sprzyjają przewlekłemu stanowi zapalnemu w przewodzie pokarmowym, co może prowadzić do uszkodzeń DNA. Po drugie, dieta bogata w UPF często jest uboga w błonnik i bogata w dodatki typu emulgatory czy sztuczne słodziki, a to może mieć negatywny wpływ na równowagę mikroflory jelitowej. Takie zaburzenia mikrobiomu sprzyjają kolonizacji patogennych gatunków bakterii i mogą wpływać na procesy prozapalne w przewodzie pokarmowym.
Dodatkowo, wiele ultraprzetworzonych produktów zawiera zaawansowane produkty glikacji, które powstają podczas obróbki termicznej i które wiąże się ze stresem oksydacyjnym. To z kolei może wpływać na zwiększone ryzyko procesów nowotworzenia.
Zmiana diety zmniejsza ryzyko nowotworu
Na całym świecie obserwuje się wzrost zachorowań na nowotwór przewodu pokarmowego wśród młodych dorosłych, dlatego najnowsze badania jasno wskazują, że konieczna jest modyfikacja codziennej diety.
Kluczowe jest ograniczenie spożywania jedzenia UPF i dotyczy to nie tylko słodyczy, ale także pakowanego pieczywa, płatków śniadaniowych czy gotowych dań obiadowych.
Ponadto kluczowe jest zwiększenie podaży błonnika, który ma korzystny wpływ na mikrobiotę i pracę całego układu pokarmowego. Ważne jest, by w codziennej diecie znalazły się nie tylko warzywa i owoce, ale także nasiona i produkty pełnoziarniste.
Dobrze jest wybierać produkty o prostym składzie - im krótsza lista w składzie danego produktu, tym lepiej.
Z diety należy wyeliminować całkowicie napoje gazowane, tzw. energetyki oraz słodycze - paczkowane ciastka, batony, a także posiłki typu fast food.
Warto też mieć na uwadze, że nie tylko dieta jest czynnikiem ryzyka występowania nowotworów jelita grubego, dlatego ważna jest świadomość objawów choroby: bóle brzucha, widoczna krew w stolcu, zmiana rytmu wypróżnień czy nagły spadek masy ciała to objawy alarmujące, które powinny być sygnałem skłaniającym do natychmiastowej wizyty u lekarza.
Źródła:
- https://jamanetwork.com/journals/jamaoncology/article-abstract/2841354
- https://www.mindbodygreen.com/articles/are-ultra-processed-foods-driving-colon-cancer-risk-in-women-under-50
