Przewlekłe zapalenie zatok: Metody leczenia

Przyczyną przewlekłego zapalenia zatok mogą być częste wirusowe lub bakteryjne infekcje górnych dróg oddechowych, alergie, polipy, wady anatomiczne jamy nosowej, a nawet astma. 

Zazwyczaj towarzyszy mu katar, zatkany nos oraz ból głowy i charakterystyczne, nasilające się przy schylaniu uczucie rozpierania twarzy. Spływająca wydzielina może powodować drapanie w gardle oraz kaszel, często pojawia się również podwyższona temperatura. Za przewlekłe zapalenie zatok uznaje się dolegliwości utrzymujące się dłużej niż 12 tygodni. W zależności od ich nasilenia konieczne mogą być różne metody leczenia. Większość osób w odpowiedzi na pierwsze objawy sięga po środki dostępne bez recepty. Do najpopularniejszych z nich należą krople lub spreje do nosa oraz doustne środki przeciwbólowe. Czasem jednak to nie wystarcza. 

Pierwszym krokiem do zdiagnozowania przewlekłego zapalenia zatok jest zazwyczaj przeprowadzenie z pacjentem wywiadu lekarskiego. Objawy tego schorzenia są na tyle charakterystyczne, że często wystarczą do poprawnego rozpoznania choroby. Aby jednak zyskać stuprocentową pewność, warto wykonać badanie laryngologiczne polegające na wziernikowaniu jamy nosowej. Pozwala ono na zdiagnozowanie takich problemów jak: niedrożność zatok czy utrzymujący się w nich płyn, obecność polipów lub wad anatomicznych sprzyjających powstawaniu stanów zapalnych. W rozpoznaniu infekcji bakteryjnych wywołujących przewlekłe zapalenie zatok przynosowych przydatne będzie również wykonanie badania krwi (OB i CRP). Czasem - szczególnie w przypadku podejrzenia infekcji grzybiczej lub zmian nowotworowych - konieczny może być też rezonans magnetyczny.

Po właściwym zdiagnozowaniu konieczne jest wprowadzenie odpowiednich metod leczenia. Przewlekłe zapalenie zatok wymaga nieco innego postępowania niż jego ostra, lecz krótkotrwała postać. Dużą ulgę przynoszą domowe metody, takie jak irygacja (płukanie) jamy nosowej roztworem soli fizjologicznej oraz inhalacje. W przypadku przewlekłego zapalenia zatok irygacje powinny być stosowane regularnie, przez okres minimum trzech miesięcy.

W celu doraźnego zmniejszenia dolegliwości bólowych można korzystać również z ogólnodostępnych doustnych środków przeciwbólowych opartych na paracetamolu lub ibuprofenie oraz obkurczających błonę śluzową kropel i sprejów do nosa. Skuteczne może być także stosowanie leków ziołowych, bazujących na substancji aktywnej pozyskiwanej z korzenia jeżówki.

Osoby zastanawiające się, jak leczyć przewlekłe zapalenie zatok, muszą jednak pamiętać, że domowe metody powinny stanowić jedynie wsparcie dla zaleconego przez lekarza sposobu postępowania, a nie jego zamiennik.

W przypadku długo utrzymujących się lub nawracających objawów zapalenia zatok przynosowych konieczna jest konsultacja z lekarzem, który zazwyczaj wprowadza bardziej zaawansowane metody leczenia. Po rozpoznaniu przyczyny infekcji może on zalecić różne leki. Do najpopularniejszych z nich należą:

• antybiotyki - stosuje się je w przypadku bakteryjnego zapalenia zatok
• leki przeciwhistaminowe - pomocne w leczeniu alergicznego zapalenia zatok
• sterydy - zazwyczaj w formie spreju do nosa, ułatwiające obkurczanie śluzówki
• mukolityki - leki, których celem jest rozrzedzenie zalegającej wydzieliny i ułatwienie pozbycia się jej
  

W niektórych przypadkach nie wystarczą domowe, a nawet farmakologiczne metody leczenia. Osoby zastanawiające się, jak skutecznie leczyć przewlekłe zapalenie zatok, powinny zgłosić się do laryngologa, który może zalecić wykonanie punkcji. Za pomocą specjalnej igły wprowadzanej bezpośrednio do zatoki usuwa on zalegającą wydzielinę oraz podaje odpowiednie leki. Punkcję wykonuje się w przypadku zapalenia zatok szczękowych oraz zatoki czołowej. Zazwyczaj, dla komfortu pacjenta, przeprowadza się ją w znieczuleniu miejscowym. Zabieg ten umożliwia również pobranie wymazu do badania bakteriologicznego i dokładną diagnozę problemu. Jeśli okaże się, że zatoki są trwale niezdrożne, konieczne może się okazać leczenie chirurgiczne.

U pacjentów, u których zdiagnozowano zbyt wąskie ujścia zatok, a tym samym słabą wentylację, zaleganie wydzieliny i szybsze namnażanie patogenów, konieczna może być operacja. Zazwyczaj wykonuje się ją endoskopowo, dzięki czemu nie jest konieczne nacinanie skóry. W ten sposób można nie tylko poszerzyć przewody zatok, ale również udrożnić nos, pozbywając się polipów. Endoskopowe udrażnianie zatok jest mało inwazyjnym zabiegiem wykonywanym w znieczuleniu miejscowym i nie wymagającym długotrwałej rekonwalescencji. Zazwyczaj pacjent pozostaje w szpitalu przez 1-2 doby po zabiegu, a przez kolejny tydzień powinien unikać wysiłku fizycznego. Po tym czasie może wrócić do poprzedniego trybu życia.

Alternatywą dla endoskopii jest tzw. balonikowanie zatok. Polega ono na umieszczeniu w miejscu zwężenia ujścia zatoki specjalnego cewnika z wypełnionym płynem balonikiem. Rozsuwa on tkanki miękkie, poszerzając drogę przepływu powietrza i uwalniając zalegającą wydzielinę bez konieczności mechanicznego uszkadzania tkanek. Balonikowanie uznaje się za nowoczesną, bezpieczną i trwałą metodę leczenia zatok, nie nadaje się jednak do usuwania takich zmian jak polipy.

CZYTAJ TAKŻE:

Zdrowe zatoki to ból z głowy. Oto podstawowe zasady dbania o zatoki

Skuteczne sposoby na zatkany nos i ból zatok