Kłębuszkowe zapalenie nerek - przyczyny, objawy, leczenie

Kłębuszkowe zapalenie nerek może być wywoływane przez kilka różnych mechanizmów immunologicznych, które w efekcie prowadzą do uszkodzenia kłębuszków i rozwoju choroby. W większości przypadków (ok. 90 proc.) dochodzi do odkładania się w kłębuszku nerkowym kompleksów immunologicznych. Uszkodzenie mogą spowodować także przeciwciała przeciwko strukturom kłębuszka. Odkładające się kompleksy immunologiczne i przeciwciała aktywują układ dopełniacza i generują proces zapalny, co dodatkowo przyczynia się do nasilenia uszkodzenia architektury nerki.

Do najczęstszych objawów kłębuszkowego zapalenia nerek należą:

• nadciśnienie tętnicze,
• obrzęki,
• zaburzenia oddawania moczu - zmiana jego koloru, przejrzystości i ilości,
• objawy ogólne, takie jak osłabienie, zmęczenie, ból głowy, ból brzucha czy utrata łaknienia.

Klinicznie KZN objawia się w postaci zespołu nefrytycznego lub zespołu nerczycowego. W zespole nefrytycznym dochodzi do rozwoju nadciśnienia tętniczego i zmniejszenia objętości wydalanego moczu. Obecne są również obrzęki, jednak nie tak silne, jak w zespole nerczycowym. Białkomocz jest nieznaczny, poniżej 3,5g na dobę, a w osadzie moczu obecne wałeczki erytrocytowe i ziarniste.

W przypadku zespołu nerczycowego białkomocz jest znaczny - utrata białek może wynosić nawet do 20-30g na dobę (dolna granica to 3,5g na dobę). Występują silne obrzęki, które są spowodowane utratą z moczem białka osocza - albumin, a także upośledzeniem wydalania sodu i wody. W przebiegu zespołu nerczycowego często wartości cholesterolu i triglicerydów są zwiększone, dodatkowo chorzy mają skłonności do zakrzepicy i zakażeń.

W celu wykrycia zaburzeń funkcji nerek konieczne jest wykonanie podstawowych badań, takich jak badanie ogólne moczu, badanie krwi oraz badania obrazowe, na przykład USG. W moczu zwykle wykrywa się zwiększoną ilość białka, krwinek czerwonych i białych, natomiast w badaniu osadu moczu obecne są patologiczne wałeczki. We krwi wzrasta stężenie kreatyniny, mocznika, kwasu moczowego i potasu, poziom potasu może być niski, może także dojść do rozwoju kwasicy. W badaniu USG nerki mogą być pomniejszone.

Ostateczne rozpoznanie uwzględniające przyczynę uszkodzenia stawia się na podstawie badania histopatologicznego wycinka nerki. Przy pomocy tego badania można rozpoznać jedną z następujących postaci KZN:

• Ostre kłębuszkowe zapalenie nerek, zwane również poinfekcyjnym,
• Gwałtownie postępujące kłębuszkowe zapalenie nerek,
• Submikroskopowe kłębuszkowe zapalenie nerek,
• Błoniaste kłębuszkowe zapalenie nerek,
• Błoniasto-rozplemowe kłębuszkowe zapalenie nerek,
• Nefropatia IgA.

Rodzaj wdrożonej terapii zależy od przyczyny kłębuszkowego zapalenia nerek. Zwykle wykorzystuje się leki działające immunosupresyjnie - glikokortykosteroidy (np. prednizon), cyklofosfamid czy mykofenolan mofetilu. Stosuje się również leczenie objawowe - zmniejszające białkomocz, obniżające ciśnienie krwi i cholesterol, a także leki przeciwzakrzepowe. Niezwykle istotna jest również zmiana diety na ubogobiałkową, a także ograniczenie spożywania tłuszczów nasyconych i cukrów prostych. Powinno się także zmniejszyć spożycie soli i kontrolować ilość spożywanych płynów, aby zmniejszyć ryzyko nasilania się obrzęków.

Karolina Tarnas

Zobacz także:

Glista ludzka - pasożyt, którego nosi w sobie niemal co piąty Polak. Ty też?

Refluks żołądkowo-przełykowy. Choroba, która może wykluczyć z normalnego życia