Czym jest wstrzykiwacz do insuliny i jak go używać?
W przypadku osób z cukrzycą precyzyjne dawkowanie insuliny jest niezwykle ważne dla utrzymania prawidłowego poziomu cukru we krwi*. Jednym z najbardziej popularnych narzędzi do jej podawania jest wstrzykiwacz, potocznie nazywany penem insulinowym. Dowiedz się, jak działa i jak go używać w celu skutecznego zarządzania swoją cukrzycą.
Wstrzykiwacz do insuliny to proste i wygodne w użyciu urządzenie, które wyglądem przypomina wieczne pióro. Składa się z obudowy, oprawki wkładu, tłoka i nasadki. Dodatkowym wyposażeniem jest jednorazowa igła i osłony zabezpieczające ją przed uszkodzeniami mechanicznymi, a także wkład aktualnie stosowanej insuliny. W przeciwieństwie do tradycyjnej strzykawki, wstrzykiwacz do insuliny ma wiele zalet, takich jak m.in.:
- łatwość użycia,
- precyzyjne dawkowanie,
- możliwość wielokrotnego używania wstrzykiwacza z aktualnie stosowanym wkładem insuliny.
- Rodzaje wstrzykiwaczy do insuliny
Na rynku dostępne są różne rodzaje wstrzykiwaczy, które można dostosować do indywidualnych preferencji i potrzeb osoby z cukrzycą. Wyróżnia się dwa główne rodzaje wstrzykiwaczy do insuliny:
- jednokrotnego użytku - ma fabrycznie wbudowany wkład z insuliną. Po zużyciu całego leku wstrzykiwacz staje się niezdatny do dalszego użytku i powinien zostać zutylizowany.
- wielokrotnego użytku - jest przeznaczony do stosowania z wymiennymi wkładami insuliny. Po zużyciu całego leku znajdującego się we wkładzie należy wymienić wkład na nowy.
Zawsze należy używać nowej igły do każdego wstrzyknięcia insuliny. Zmniejsza to ryzyko blokowania się igieł, zanieczyszczenia, zakażenia i niedokładnego dawkowania. Igła musi być ostra i sterylna, a wielokrotne korzystanie z tej samej może powodować bolesne iniekcje.
Pen do insuliny umożliwia jej podskórne wstrzyknięcia. Podawanie leku za pomocą wstrzykiwacza jest proste i intuicyjne. Aby skutecznie używać pena insulinowego, powinno się przestrzegać kilku zasad.
Przygotowanie - należy zweryfikować, czy wkład zawiera właściwy rodzaj insuliny, która ma odpowiedni wygląd oraz czy nie jest pęknięty ani uszkodzony. Następnie trzeba umieścić go w oprawce wkładu oraz przymocować nową jednorazową igłę.
Sprawdzenie przepływu insuliny - zawsze przed wykonaniem wstrzyknięcia należy sprawdzić przepływ insuliny. Sprawdzenie przepływu insuliny powinno być kontynuowane aż do momentu, gdy insulina wypłynie (pojawi się kropla) z końcówki igły. Pozwoli to na eliminację pęcherzyków powietrza, a także zapewni prawidłowy przepływ insuliny przez igłę.
Nastawienie dawki - kolejnym krokiem jest wybranie odpowiedniej dawki poprzez odciągnięcie przycisku podania dawki. Przed rozpoczęciem należy upewnić się, że licznik dawki wskazuje "0".
Wstrzyknięcie leku - aby podać lek, należy wbić igłę w skórę i delikatnie wcisnąć przycisk podania dawki, aż licznik dawki wskaże "0". Po wstrzyknięciu odpowiedniej dawki insuliny zgodnie z zaleceniami lekarza należy pozostawić igłę pod skórą i powoli policzyć do 6, aby mieć pewność, że cała dawka insuliny została podana. Dopiero po tym czasie można wyjąć igłę spod skóry.
Po wykonaniu wstrzyknięcia igłę należy od razu usunąć poprzez wykręcenie jej do pojemnika na zużyte igły. W przypadku braku specjalnego pojemnika na zużyte igły można skorzystać z zewnętrznej osłonki. Należy umieścić koniec igły wewnątrz zewnętrznej osłonki, ustawiając ją na płaskiej powierzchni, unikając przy tym dotykania samej igły.
W celu bezpiecznego użytkowania wstrzykiwacza do insuliny warto pamiętać o kilku nawykach. Używać wstrzykiwacza zgodnie z dołączoną przez producenta instrukcją obsługi. Chronić wstrzykiwacz przed upadkiem lub uderzeniami o twarde powierzchnie. W przypadku wątpliwości co do jego stanu po upadku sprawdzić, czy wkład insuliny nie uległ zniszczeniu, na przykład pęknięciu. Należy wymienić wkład na nowy, jeśli jest to konieczne. Zapewnić ochronę wstrzykiwacza przed bezpośrednią ekspozycją na światło słoneczne oraz unikać ekspozycji na kurz, zanieczyszczenia, kontakt z płynami oraz zbyt niskie lub zbyt wysokie temperatury. Nie podejmować samodzielnych prób naprawy wstrzykiwacza ani nie rozmontowywać go. W sytuacji, gdy we wstrzykiwaczu znajduje się wkład z insuliną, należy przestrzegać warunków przechowywania zamieszczonych w ulotce dołączonej do opakowania wkładów. Jeśli to możliwe, wstrzykiwacz przechowywać w etui.
Nie przechowywać wstrzykiwacza wraz z przymocowaną igłą.
*stężenie glukozy we krwi
Wstrzykiwacze do insuliny są wyrobami medycznymi. Dla własnego bezpieczeństwa należy ich używać zgodnie z przeznaczeniem, po zapoznaniu się z instrukcją dołączoną do opakowania.
Artykuł powstał we współpracy z Novo Nordisk, właścicielem strony https://www.dann.edu.pl/materia_y-dla-pacjenta.html (PL24DI00103)
Źródła
Szewczyk A., Tobiasz-Kałkun N., Stefanowicz-Bielska A. et al., Practice Guidelines of Nursing and Midwifery Diabetes Care - 2023. A position statement of Polish Federation for Education in Diabetology. Pielęgniarstwo XXI wieku/Nursing in the 21st Century. 2022: 4(81): 267-312. DOI: 10.2478/pielxxiw-2022-0035.
Cukrzyca - Poradnik dla pacjenta, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2023, s. 123- 135.
Anna Czech, Krzysztof Strojek, Insulinoterapia w cukrzycy, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2022, s. 78-92.
Artykuł sponsorowany