Trójglicerydy: jaka dieta na zbicie trójglicerydów?

Trójglicerydy (TG) to główna postać zapasowa kwasów tłuszczowych w organizmie. Te cząstki są transportowane przez lipoproteiny z jelit i wątroby do tkanki tłuszczowej oraz mięśni. Tam tworzą "magazyny energii"[1]. Dlatego - w odpowiedniej ilości - są one niezbędne do utrzymania prawidłowej pracy organizmu. Problem pojawia się jednak, gdy poziom trójglicerydów jest zbyt wysoki.

Wytyczne medyczne w przypadku trójglicerydów są bardzo precyzyjne. Ogólnie przyjęte normy tych cząsteczek we krwi wynoszą:

• poniżej 1,7 mmol/l lub 150 mg/dl przy badaniu wykonywanym na czczo;
• poniżej 2 mmol/l lub 175 mg/dl przy badaniu nie wykonywanym na czczo, a po posiłku.

Jeśli te wartości są przekroczone, jest to ważna wskazówka diagnostyczna dla lekarza.

Hipertriglicerydemia, czyli podwyższony poziom trójglicerydów, to stan, który dotyka szacunkowo 32% mężczyzn i 20% kobiet w Polsce[3]. Z czego może wynikać? Przede wszystkim z czynników środowiskowych. Chodzi głównie o nieprawidłowy sposób odżywiania (a zwłaszcza nadmierne spożycie produktów wysoko przetworzonych, np. słodkich i słonych przekąsek, dań gotowych, fast foodów).

Ponadto na podwyższenie poziomu TG mogą wpływać:

• predyspozycje genetyczne;
• otyłość;
• cukrzyca typu 2;
• choroby nerek;
• choroby wątroby;
• ciąża (w szczególności w III trymestrze)[4].

Taki stan bywa też skorelowany z dyslipidemią aterogenną (czyli podwyższeniem cholesterolu LDL i obniżeniem HDL), jak również z niedoczynnością tarczycy czy zapaleniem trzustki.

Jeżeli zatem w badaniach trójglicerydy są zbyt wysokie, warto w pierwszej kolejności skonsultować takie wyniki z lekarzem pierwszego kontaktu. Może on zlecić dodatkową diagnostykę - tak, aby upewnić się, że przyczyną podwyższenia stężenia tych cząsteczek nie jest choroba.

Dieta a trójglicerydy: jak obniżyć ich poziom dzięki prawidłowemu jadłospisowi? Jeśli lekarz stwierdzi u pacjenta hipertriglicerydemię, podstawą leczenia jest zmiana stylu życia, a przede wszystkim - diety. W jaki sposób?

Podstawą diety przy podwyższonym poziomie TG powinny być wielonienasycone kwasy tłuszczowe, w szczególności z rodziny omega-3. Jak przełożyć teorię na praktykę?

• Ogranicz spożycie czerwonego mięsa i tłustego nabiału.
• Masło zastąp miękką margaryną kubkową na bazie olejów roślinnych. Jeśli podwyższeniu TG towarzyszy też wysokie stężenie "złego" cholesterolu, wybierz taką, która dodatkowo zawiera fitosterole, np. Optima Cardio. Te związki obniżają poziom LDL o 7-10% w ciągu 2-3 tygodni, przy dziennym spożyciu 1,5-2,4 g i zachowaniu zdrowego stylu życia oraz zrównoważonej diety[7].
• Sięgaj po oleje roślinne, zwłaszcza lniany, sojowy czy z zarodków pszenicy, bogate w kwas alfa-linolenowy.
• W jadłospisie uwzględnij tłuste ryby morskie, np. łososia, tuńczyka, śledzia czy makrelę, które są źródłem kwasów EPA i DHA z grupy omega-3.

Przy podwyższonych trójglicerydach zaleca się, aby węglowodany stanowiły mniej niż 60% źródeł energii w diecie. Ważne też, aby zwracać uwagę na typ spożywanych węglowodanów - szczególnie "szkodliwe" są cukry proste, a zatem glukoza oraz skrobia. Warto natomiast sięgać po produkty węglowodanowe o niskim indeksie glikemicznym, czyli bogate w błonnik pokarmowy.

W praktyce:

• zamień pieczywo białe na pełnoziarniste, np. graham czy razowe;
• zamiast białego ryżu wybierz brązowy albo sięgnij po kasze;
• zwiększ spożycie warzyw, które także są świetnym źródłem błonnika.

Te proste modyfikacje jadłospisu, w połączeniu ze zwiększeniem aktywności ruchowej i powrotem do prawidłowej masy ciała pomogą poprawić profil lipidowy. Zadbaj więc o wprowadzenie zdrowych zmian, by cieszyć się dłuższym życiem i lepszym samopoczuciem!

[1] Broncel M., Hipertriglicerydemia - kiedy należy kierować pacjenta do specjalisty, Lekarz POZ 2/2018, s. 97-101.

[3] Broncel M., Hipertriglicerydemia - kiedy należy kierować pacjenta do specjalisty, Lekarz POZ 2/2018, s. 97-101.

[4] Broncel M., Hipertriglicerydemia - kiedy należy kierować pacjenta do specjalisty, Lekarz POZ 2/2018, s. 97-101.

[7] https://www.efsa.europa.eu/en/press/news/blood-cholesterol-reduction-health-claims-phytosterols-can

Artykuł sponsorowany