Pytania o badania. Kiedy i komu można pobrać krew z palca?
W cyklu "Pytania o badania" prezentujemy najczęściej zadawane pytania dotyczące badań laboratoryjnych, tego, kiedy powinno się je robić, jak się do nich przygotować, co mogą wykazać i jak zrozumieć swoje wyniki. Rozwiewamy wątpliwości pacjentów i rozprawiamy się z powszechnymi mitami. Dziś odpowiadamy na kolejne pytania dotyczące badania krwi z palca. Kiedy i komu można pobrać krew z palca, a kiedy takie badanie jest niewskazane? Wyjaśnia Aleksandra Filec - analityk medyczny w pracowni mikrobiologii i biotechnolog.
Krew, którą zwykle pobiera się do badania, to krew żylna. Najczęściej pobierana jest z żyły łokciowej, choć istnieje oczywiście możliwość pobrania jej z innych żył w ciele. Krew, którą pobiera się do badania, nabiera się do plastikowych probówek, których wnętrze pokryte jest różnymi substancjami, w zależności od tego, co chcemy zbadać. Krwi żylnej używa się jako wyznacznika do tworzenia tzw. zakresów referencyjnych, czyli wartości odniesienia, które pojawiają się na wynikach. Niektóre badania muszą być wykonywane z krwi żylnej. Należą do nich m. in.:
- wapń zjonizowany,
- elektrolity,
- czasy krzepnięcia,
- grupa krwi.
Ponadto, zalecenia związane z pobieraniem krwi mówią o tym, że pobieranie krwi do badań należy zawsze dokonać z żyły, o ile to tylko możliwe. Zatem należy uznać pobranie krwi żylnej jako preferowaną metodę pobierania krwi do badań.
Krew z palca to tzw. krew włośniczkowa, która płynie w bardzo cienkich naczyniach włosowatych, będących połączeniem żyłek i małych tętnic, w związku z tym krew włośniczkową stanowi swego rodzaju mieszanka krwi żylnej i tętniczej. Pobierana jest do badań w trzech przypadkach:
- kiedy nie można pobrać krwi żylnej/pobranie jest utrudnione (w przypadku noworodków i niektórych niemowląt),
- kiedy pobiera się krew do badania gazometrii,
- gdy pobiera się krew do tzw. szybkich testów kasetkowych, np. na Helicobacter.
Krew włośniczkowa ma nieco inny skład od krwi żylnej, np. różni się nieznacznie ilością hemoglobiny i liczbą leukocytów, a także liczbą płytek krwi , co jednak może mieć przełożenie na interpretację wyników badania morfologii krwi. Ponadto, krew włośniczkowa może podczas pobrania zanieczyścić się płynem międzykomórkowym i płynem z wnętrza komórek, co może zmienić proporcje składników krwi do osocza. Dlatego, nie licząc pojedynczych przypadków, krew do badań powinna być pobierana z żyły.
CZYTAJ TAKŻE:
Pytania o badania. Czy mocz do badania musi być z rana? Czy są od tej reguły wyjątki?
Podstawowe badanie, gdy ciągle jesteś zmęczony. Powie wiele o twoim zdrowiu
Metabolizm zwalnia, rośnie ryzyko chorób. Po 40. urodzinach te badania rób raz w roku