Pomiar masy ciała to przeżytek. Tak oszacujesz swój wiek biologiczny i skład organizmu

Masa ciała odczytywana na wadze, czy nawet wyliczenie wskaźnika BMI, nie zawsze mogą zostać uznane za wiarygodne. Te klasyczne metody nie pozwalają na określenie ogólnej zawartości tkanki tłuszczowej i jej rozmieszczenia, co zdaniem ekspertów ma największe znaczenie w określaniu ryzyka chorób związanych z otyłością. Z pomocą przychodzi bioimpedancja elektryczna, umożliwiająca precyzyjną analizę składu ciała. Technika zyskała popularność nie tylko w medycynie, ale także w dietetyce i fitnessie. Tłumaczymy, na czym polega i czy jest bezpieczna.

Czym jest bioimpedancja elektryczna?

Bioimpedancja elektryczna (z ang. bioelectrical impedance analysis, BIA)  pozwala na zmierzenie w ciele zawartości: tkanki mięśniowej, tłuszczowej oraz wody, zarówno tej znajdującej się wewnątrz jak i zewnątrzkomórkowo. Jak to się dzieje? Metalowe elektrody przyczepione do ciała pacjenta wysyłają prąd o niskim natężeniu i określonej częstotliwości. Dzięki temu, że tkanki posiadają swój opór właściwy, a błony komórkowe działają jak kondensatory zdolne do przechowywania energii w postaci pola elektrycznego, możliwe staje się zmierzenie impedancji, która następnie zostaje opracowana przez specjalny analizator i przedstawiona w postaci wyniku. Chociaż może brzmieć to skomplikowanie, z punktu widzenia osoby badanej sama procedura jest bardzo prosta i dostarcza wielu szczegółowych informacji.

Reklama

Do czego wykorzystuje się BIA?

Jak już zostało wspomniane, dokładność opisywanej techniki sprawiła, że znalazła ona zastosowanie w medycynie, dietetyce, a nawet fitnessie. Przy użyciu BIA lekarze określają, czy dany pacjent jest zagrożony otyłością lub nadwagą. Warto pamiętać, że są to czynniki zwiększające ryzyko rozwoju wielu schorzeń, stanowiących zagrożenie dla życia i zdrowia, dlatego ich identyfikacja i zwalczanie mają ogromne znaczenie profilaktyczne. Dietetycy wykorzystują BIA do stworzenia jadłospisu jak najbardziej dopasowanego do indywidualnych potrzeb pacjenta. Z kolei trenerzy posługują się bioimpedancją elektryczną, by przygotować możliwie najefektywniejszy plan treningowy. 

Jak przebiega badanie BIA?

W trakcie pomiaru pacjent stoi na wadze, a do jego ciała przyczepione zostają elektrody. Badanie rozpoczyna się wysłaniem do organizmu słabych impulsów prądu o niewielkim natężeniu, co jest całkowicie bezbolesne. Czasem BIA wykonywane jest również w pozycji leżącej z wykorzystaniem specjalnej maty. Następnie mierzona jest impedancja, która różni się w zależności od tkanki. Przez tkankę mięśniową i inne, które zwierają znaczne ilości wody, impulsy elektryczne przechodzą bez problemów. Natomiast tkanka tłuszczowa wykazuje opór, ponieważ zawiera niewiele wody.  

Analiza impedancji bioelektrycznej wymaga zastosowania odpowiednich obliczeń, przeprowadzanych przez komputer, które potem ukazują się w formie wyniku.

Normy w BIA

W trakcie badania zwykle ocenia się parametry, których normy powinny mieścić się w następujących przedziałach:

  • tkanka tłuszczowa - u kobiet powinna stanowić od 15 do 25 proc. masy ciała, natomiast u mężczyzn 10-20 proc. masy ciała. Jeśli u kobiet tkanka tłuszczowa stanowi więcej niż 30 proc. masy ciała, u mężczyzn - powyżej 25 proc., wówczas można rozpoznać otyłość;
  • zawartość wody w organizmie - powinna mieścić się w przedziale od ok. 45 do 60 proc. masy ciała;
  • tkanka mięśniowa - to średnio 30 proc. masy ciała , przy czym wartości dla mężczyzn i dla kobiet są dopasowane do ich aktywności fizycznej;
  • masa kostna - stanowi 12-13,5 proc. masy ciała dorosłego człowieka.

U kogo można zastosować bioimpedancję elektryczną?

Ta metoda przeznaczona jest do badania składu ciała zarówno osób zdrowych jak i cierpiących na wiele chorób przewlekłych (m.in. cukrzycę, nadciśnienie tętnicze, otyłość). Poza tym może być przeprowadzona u obu płci, niezależnie od wieku. Wyniki są łatwe do interpretacji, a sam sprzęt przenośny i stosunkowo niedrogi. Przed badaniem nie zaleca się:

  • wykonywania intensywnych ćwiczeń fizycznych (przez 12 h);
  • jedzenia (przez 4 h) ;
  • spożywania alkoholu (przez 48 h).

Wśród przeciwwskazań do przeprowadzenia BIA wymienia się: ciążę, posiadanie w ciele metalowych implantów i rozrusznika serca.

Czy BIA jest bezpieczne?

Tak. Prąd wykorzystywany w czasie przeprowadzania pomiarów ma niewielkie natężenie, przez co nie uszkadza nerwów, ani serca. Próg odczuwalności prądu u człowieka to od 1 do 1,5 mA, a więc używany w badaniu prąd o natężeniu od  0,8 do 1 mA jest praktycznie nieodczuwalny. Bioimpedancja elektryczna daje bardzo wiarygodne wyniki. Różnice pomiarowe mogą być zależne od: pochodzenia etnicznego, temperatury otoczenia, pory dnia i chorób nerek.

 

Źródła:

Böhm A, Heitmann BL. The use of bioelectrical impedance analysis for body composition in epidemiological studies. Eur J Clin Nutr. 2013, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23299875/

Marra M, Sammarco R, De Lorenzo A Assessment of Body Composition in Health and Disease Using Bioelectrical Impedance Analysis (BIA) and Dual Energy X-Ray Absorptiometry (DXA): A Critical Overview. Contrast Media Mol Imaging. 2019, https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31275083/

A. Lewitt, E. Mądro, A.Krupienicz, Podstawy teoretyczne i zastosowania analizy impedancji bioelektrycznej (BIA) Endokrynologia, Otyłość, Zaburzenia Przemiany Materii 2007 https://www.centrumego.pl/wp-content/uploads/2018/02/publikacja_bia.pdf

CZYTAJ TAKŻE: 

Na stres i nerwy, obolałe plecy i obwisłe ciało. Trening, który podbija sieć

Brunatna tkanka tłuszczowa zwalcza otyłość. Nabędziesz ją pływając w zimnej wodzie

Chora tkanka tłuszczowa zaburza pracę organizmu. Powoduje miażdżycę, cukrzycę, a nawet udar

INTERIA.PL

W serwisie zdrowie.interia.pl dokładamy wszelkich starań, by przekazywać wyłącznie sprawdzone, rzetelne informacje o objawach i profilaktyce chorób, bo wierzymy, że świadomość i wiedza w tym zakresie pomogą dłużej utrzymać dobre zdrowie.
Niniejszy artykuł nie jest jednak poradą lekarską i nie może zastąpić diagnostyki i konsultacji z lekarzem lub specjalistą.

Dowiedz się więcej na temat: nadwaga
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL