Spis treści:
- Blitwa (mangold) co to za warzywo?
- Blitwa (mangold) - wartości odżywcze
- Blitwa (mangold) - dlaczego warto ją jeść?
- Z czym podawać blitwę? W Dalmacji to wiedzą
- Czy każdy może jeść blitwę? Przeciwwskazania
Blitwa (mangold) co to za warzywo?
Blitwa - inaczej mangold, burak liściowy, czasem zwana też boćwiną - to warzywo liściaste należące do rodziny szarłatowatych, blisko spokrewnione z burakiem ćwikłowym. W Polsce jest mniej popularna, ale w kuchniach śródziemnomorskich, zwłaszcza bałkańskiej i włoskiej, jest jedzona bardzo często. I słusznie - bo to warzywo pełne witamin, mikroelementów, błonnika i antyoksydantów.
Jak wygląda blitwa lub mangold? To zielone warzywo o dużych liściach, przypominające skrzyżowanie szpinaku, jarmużu i liści buraka. Zwykle ma zabarwienie zielone, lekko żółte, ale występują też bardziej czerwone odmiany. Smakuje zresztą podobnie - jak połączenie tych trzech wymienionych warzyw.
Blitwa (mangold) - wartości odżywcze
Blitwa jest bardzo zdrowa, lekkostrawna i niskokaloryczna. Może mieć 194 kcal w jednej porcji, w zależności od sposobu przygotowania. Zawiera dużo błonnika, który wspiera procesy trawienne, a także:
- witaminę K - wspiera krzepnięcie krwi i zdrowe kości;
- witaminę A - korzystnie wpływa na wzrok i odporność;
- witaminę C - wspomaga odporność i produkcję kolagenu;
- magnez i potas - wspierają układ nerwowy i serce;
- antyoksydanty, które pomagają w ochronie przed chorobami przewlekłymi.
Zobacz również:
Blitwa (mangold) - dlaczego warto ją jeść?
Blitwa to jedno z najbardziej wartościowych warzyw liściastych, pełne składników odżywczych i korzyści zdrowotnych. Jest niskokaloryczna, bogata w witaminy i minerały, wspomagające pracę kluczowych narządów i układów. Zalecana jest w diecie sercowców, osób z podwyższonym ciśnieniem, z problemami trawiennymi, pragnących schudnąć i zredukować poziom cukru we krwi, a także zmagających się z przewlekłymi stanami zapalnymi. Przede wszystkim docenią ją smakosze i miłośnicy zdrowego stylu życia rodem ze Śródziemnomorza.
Korzyści zdrowotne płynące z jedzenia blitwy:
- Wspiera układ sercowo-naczyniowy. Blitwa zawiera potas, magnez i azotany, które pomagają regulować ciśnienie krwi i poprawiają elastyczność naczyń krwionośnych. Dzięki temu może zmniejszać ryzyko nadciśnienia i chorób serca.
- Jest dobra dla diabetyków. Zawarte w niej przeciwutleniacze i błonnik pomagają stabilizować poziom cukru we krwi, co sprawia, że blitwa jest świetnym wyborem dla osób z cukrzycą typu 2 lub insulinoopornością.
- Wzmacnia kości. Obfituje w wapń, magnez i witaminę K, które są kluczowe dla zdrowia kości. Może pomóc w profilaktyce osteoporozy.
- Poprawia trawienie. Błonnik zawarty w blitwie wspiera pracę jelit, pomaga w zapobieganiu zaparciom i wspiera zdrową mikroflorę jelitową.
- Chroni wzrok. Zawiera luteinę i zeaksantynę, które wspomagają zdrowie oczu i mogą zapobiegać zwyrodnieniu plamki żółtej oraz innym chorobom siatkówki.
- Działa przeciwzapalnie i antyoksydacyjnie. Blitwa zawiera silne przeciwutleniacze, takie jak beta-karoten, flawonoidy i witamina C, które chronią organizm przed stresem oksydacyjnym i stanami zapalnymi. Może to zmniejszać ryzyko nowotworów, chorób neurodegeneracyjnych i starzenia się organizmu.
Z czym podawać blitwę? W Dalmacji to wiedzą
Blitwa smakuje trochę jak szpinak, ale jest nieco łagodniejsza. Można ją jeść na surowo w sałatkach, blanszowaną, duszoną, dodawać do zup, makaronów, omletu, tarty czy zapiekanek. Popularnym daniem w chorwackim regionie Dalmacja jest blitva s krumpirom - prosta potrawa z blanszowanej blitwy i ziemniaków z oliwą i czosnkiem. - Dziś niemal obowiązkowy dalmatyński dodatek do ryb i owoców morza, a dawniej niemal do wszystkiego. Z jajkiem sadzonym to kapitalna samodzielna propozycja na letni obiad - zachęca do jedzenia blitwy z gotowanymi ziemniakami Robert Makłowicz.
Z kolei znawca kuchni śródziemnomorskiej Bartek Kieżun w swoje książce "Chorwacja do zjedzenia" zachwala soparnik, dalmatyński podpłomyk faszerowany blitwą, świeżymi dzikimi ziołami i czosnkiem. "Soparnik to placek będący przykładem dalmatyńskiego dziedzictwa kulinarnego. Dziś jest powodem do dumy i bohaterem festiwali kulinarnych" - opisuje.
Czy każdy może jeść blitwę? Przeciwwskazania
Blitwa, podobnie jak szpinak, choć bardzo zdrowa nie może być jedzona bez ograniczeń. Zawiera bowiem szczawiany, które mogą przyczyniać się do powstawania kamieni nerkowych u osób podatnych na ten problem. Jeśli masz skłonność do kamieni szczawianowych, powinieneś spożywać ją z umiarem.
Kto jeszcze nie powinien jeść blitwy w dużych ilościach? Osoby z zaburzeniami krzepnięcia krwi. Wysoka zawartość witaminy K może wpływać na działanie leków przeciwzakrzepowych. Jeśli przyjmujesz tego typu leki, skonsultuj się z lekarzem przed regularnym spożywaniem blitwy.
Blitwa zawiera też związki goitrogenne, które w nadmiarze mogą wpływać na funkcjonowanie tarczycy, zwłaszcza jeśli masz niedobór jodu. Osoby z niedoczynnością tarczycy muszą więc sięgać po nią rzadziej niż inni, zwłaszcza gdy jest w postaci surowej. Gotowanie blitwy zmniejsza ilość tych substancji.
Źródła:
https://maklowicz.pl
Bartek Kieżun "Chorwacja do zjedzenia", wyd. Buchmann Warszawa 2024
CZYTAJ TAKŻE:
Zawiera ponad 90 minerałów. Wspiera tarczycę, jelita i kości, wspomaga odchudzanie
Morskie winogrona to dobry wybór dla tarczycy i serca. Jedzą, by żyć dłużej
Jedna z najzdrowszych sałatek na świecie. Majonezu w niej nie uświadczysz
