Wspiera pracę wątroby i dróg żółciowych, reguluje przemianę materii. Pij przed jedzeniem

Pochodzący z rejonu Morza Śródziemnego drapacz lekarski (Cnicus benedictus) to roślina uprawiana na całym świecie. Z wyglądu przypomina oset, a jego właściwości lecznicze są cenione od wieków. Najczęściej przyjmuje się, że drapacz lekarski pochodzi z regionu śródziemnomorskiego. To właśnie tam, w ciepłym i suchym klimacie, roślina ta znalazła swoje naturalne środowisko. Jej odporność na suszę i skromne wymagania glebowe sprawiły, że szybko rozprzestrzeniła się na inne regiony o podobnych warunkach klimatycznych.

Surowcem zielarskim jest ziele drapacza (Cnici benedicti herba). W warunkach klimatycznych występujących w Polsce uprawa drapacza jest bezproblemowa.

Ziele drapacza wyróżnia się obecnością gorzkich laktonów seskwiterpenowych (knicyna, benedyktyna), które nadają mu charakterystyczny smak. Oprócz nich w składzie rośliny znajdziemy poliacetyleny, flawonoidy, garbniki oraz śladowe ilości olejków eterycznych. Warto podkreślić, że drapacz jest również cennym źródłem minerałów, zwłaszcza:

• magnezu,
• potasu,
• wapnia,
• sodu.

Drapacz lekarski wykazuje aktywność przeciwko wielu bakteriom, w tym gronkowcom i pałeczkom Gram-ujemnym. Badania wykazały, że za to działanie odpowiadają głównie seskwiterpenowe laktony, takie jak cynaryna, oraz olejki eteryczne zawarte w roślinie. Jednakże skuteczność działania drapacza zależy od sposobu przygotowania ekstraktu i pochodzenia surowca.

Drapacz lekarski, mimo braku kontrolowanych badań klinicznych, od wieków znajduje zastosowanie w tradycyjnej medycynie. Jego gorzki smak sprawia, że jest ceniony w problemach żołądkowych, poprawiając trawienie i pobudzając apetyt.

Zgodnie z opinią Komitetu ds. Produktów Leczniczych Roślinnych Europejskiej Agencji Leków produkty z C. benedictus są tradycyjnie stosowane w przypadku przejściowej utraty apetytu oraz objawowego łagodzenia dyspepsji (niestrawności) i łagodnych zaburzeń skurczowych przewodu pokarmowego.

Substancje goryczkowe zawarte w zielu drapacza lekarskiego zwiększają wydzielanie śliny i soku żołądkowego, pobudzają wydzielanie żółci i ułatwiają trawienie. Ponadto drapacz wykazuje działanie odkażające, moczopędne i regulujące przemianę materii.

Ziele drapacza, w formie naparu, znajduje zastosowanie w leczeniu zaburzeń trawiennych, takich jak brak apetytu czy niestrawność. Stymuluje wydzielanie soku żołądkowego, wspiera pracę wątroby i dróg żółciowych oraz łagodzi stany zapalne przewodu pokarmowego. Ponadto działa wzmacniająco na cały organizm.

Drapacz lekarski pomaga także przy tzw. bezsoczności (niewydzielaniu soku żołądkowego), nieżytach błon śluzowych przewodu pokarmowego.

Dotychczas opublikowane dane dotyczące bezpieczeństwa stosowania C. benedictus wskazują na jego niską toksyczność, pod warunkiem przestrzegania właściwych dawek. Spożywanie naparu lub odwaru z zioła w dużych ilościach (powyżej 5 g na filiżankę) może prowadzić do podrażnienia żołądka, nudności, wymiotów, kolki, biegunki i nadciśnienia tętniczego. Obserwowano również reakcje alergiczne na składniki w nim obecne, zwłaszcza u osób uczulonych na rośliny z rodziny Asteraceae/Compositae.

Drapacza lekarskiego nie powinny stosować osoby z:

• nadkwasotą żołądka,
• czynną chorobą wrzodową,
• nadwrażliwością na rośliny z rodziny astrowatych.

Aby przygotować odwar z ziela drapacza, należy dwie łyżki rozdrobnionego ziela zalać jedną szklanką gorącej wody i gotować pod przykryciem na słabym ogniu przez 5 minut. Następnie trzeba odstawić mieszankę na 10 minut, potem przecedzić. Pije się po 1/3 szklanki trzy razy dziennie przed jedzeniem jako środek pobudzający trawienie i ułatwiający przemianę materii, przy braku łaknienia i dolegliwościach trawiennych. Także jako środek ogólnie wzmacniający.

Z kolei, by przygotować napar, dwie łyżki rozdrobnionego ziela drapacza należy zalać szklanką wrzącej wody i zaparzać pod przykryciem przez 15 minut, potem przecedzić. Napar pije się 2-3 razy dziennie po 1/3 szklanki jako środek ułatwiający przemianę materii i wzmacniający.

Drapacz lekarski, choć jest rośliną o wielu korzystnych właściwościach, może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami. Dlatego tak ważne jest, aby przed rozpoczęciem jego stosowania skonsultować się z lekarzem lub farmaceutą, szczególnie jeśli przyjmujesz inne leki.

Dlaczego interakcje są ważne?

• Zmiana wchłaniania leków: drapacz lekarski może wpływać na sposób, w jaki organizm wchłania inne leki. Może to prowadzić do zwiększenia lub zmniejszenia ich skuteczności.
• Nasilenie działań niepożądanych: w niektórych przypadkach połączenie drapacza lekarskiego z innymi lekami może nasilić ich działania uboczne.
• Osłabienie działania leków: drapacz lekarski może osłabiać działanie niektórych leków, np. tych obniżających kwasowość żołądka.

Źródła:

M. E. Senderski: Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie. 

Katarzyna Ziętal i in.: Cnicus benedictus: Folk Medicinal Uses, Biological Activities, and In Silico Screening of Main Phytochemical Constituents.

CZYTAJ TAKŻE: 

Głóg - bezkonkurencyjny wśród produktów na serce. Sprawia, że staje się mocniejsze

Przyspieszają spalanie tłuszczu, naturalnie zmniejszają apetyt. Top trzy herbat odchudzających

Rano pij z wodą, wieczorem z mlekiem. Tak na organizm działa szafran