Jelitówka u dziecka. Jak radzić sobie z biegunką wirusową?
Choroba dziecka jest tym trudniejsza, im młodsze jest dziecko. Zgłaszanie dolegliwości bólowych, dyskomfortu, czy innych objawów jest znacznie utrudnione wśród najmłodszych pacjentów. Bardzo często pojawiają się wątpliwości co podać choremu dziecku i jakie preparaty są dozwolone. Grypa żołądkowa bywa męcząca zarówno dla małego pacjenta jak i dla rodziców. Należy szybko reagować, ponieważ dzieci z większą łatwością ulegają odwodnieniu, co stanowi zagrożenie dla ich zdrowia i życia. Czym jest jelitówka u dzieci, jak złagodzić jej objawy i jak się ją leczy?
Jelitówka u dzieci najczęściej wywołana jest wirusami. Źródłem zakażenia jest inny człowiek, bowiem do zakażenia dochodzi drogą fekalno-oralną. Jelitówka nazywana jest chorobą brudnych rąk, rozwija się zatem po kontakcie ze skażonym przedmiotem. Osoba zarażona wirusem nie powinna mieć kontaktu z innymi, w przypadku dziecka powinno ono pozostać w domu i nie uczęszczać do szkoły czy przedszkola.
Mechanizm występowania biegunki polega na niszczeniu przez wirusy dojrzałych komórek jelitowych, które są budulcem kosmków jelitowych w jelicie cienkim i są odpowiedzialne za wchłanianie z przewodu pokarmowego. Po ich zniszczeniu, w jelicie pozostają jedynie młode kosmki, które są z kolei odpowiedzialne za funkcje wydzielnicze. Jeśli w jelicie ilość wytwarzanych płynów będzie większa, a zaburzony zostanie proces wchłaniania - wówczas dochodzi do ostrej biegunki.
Zakażenie rotawirusami jest powszechne na całym świecie. Niemal każde dziecko przed ukończeniem 5. roku życia przejdzie zakażenie rotawirusem. U noworodków zakażenie najczęściej przebiega bezobjawowo, od 3. miesiąca życia pojawiają się objawy, a najczęściej zakażenie rotawirusem występuje u dzieci w wieku od 4 miesięcy do dwóch lat. Do zakażenia najczęściej dochodzi w chłodnych miesiącach, zwłaszcza na przełomie zimy i wiosny.
Okres wylęgania biegunki trwa od 1 do 3 dni od kontaktu z wirusem. Objawy pojawiają się nagle i najczęściej jako pierwsze występują wymioty. Do innych objawów zakażenia rotawirusem zalicza się:
- wodniste, luźne stolce,
- gorączkę powyżej 39 stopni Celsjusza,
- ogólne osłabienie,
- kurczowe bóle brzucha,
- brak apetytu.
Zakażenie rotawirusem daje objawy stosunkowo długo, bo nawet do 7 dni. W tym czasie niezwykle istotne jest przyjmowanie płynów, by nie dopuścić do odwodnienia .Przed wprowadzeniem powszechnych szczepień na rotawirusy, około 40 proc. ostrych biegunek leczonych w szpitalu było spowodowanych tym zakażeniem. W Polsce od 2021 roku szczepionka przeciw rotawirusom została wprowadzona do Programu Szczepień Ochronnych, co oznacza, że każde dziecko urodzone po 31 grudnia 2020 otrzyma szczepionkę bezpłatnie.
Norowirusy przenoszą się drogą fekalno-oralną ale również poprzez kontakt z wymiocinami osoby zarażonej. Do zakażenia tym wirusem, wystarczy niewielka ekspozycja, jak np. kontakt z osobą zakażoną lub dotknięcie skażonego przedmiotu. Norowirusy i sapowirusy powodują skrócenie kosmków jelitowych i wywołują naciek zapalny. Upośledzona zostaje zdolność wchłaniania cukrów oraz zdolność do opróżniania żołądka, co wywołuje wymioty. Do zakażenia norowirusami i sapowirusami może dojść przez cały rok, bez względu na porę roku.
Okres wylęgania jest krótki, wynosi 12 godzin, a sama choroba również przebiega gwałtownie, lecz krótko. Zwykle objawy utrzymują się do 3 dni. Do najczęstszych zalicza się:
- wymioty,
- bóle brzucha,
- ostra biegunka,
- bóle głowy i mięśni,
- dreszcze.
Zaleca się spożywać napoje o temperaturze pokojowej, niewielkimi porcjami, by nie sprowokować wymiotów. Za najlepsze uważa się te, które zawierają w sobie sód i glukozę. W aptekach dostępne są gotowe elektrolity do spożycia, jednak z powodzeniem można je zastąpić wodą mineralną, zaparzoną miętą, lekko osłodzonym kompotem. Nie zaleca się podawać dzieciom soków, napojów gazowanych czy mocno słodzonych, ponieważ takie płyny słabiej wchłaniają się do organizmu, co może wydłużyć czas trwania choroby.
Zaleca się również spożywanie lekkostrawnych, delikatnie posolonych pokarmów. Najmłodsze dzieci, które są karmione piersią, nie muszą być dopajane wodą, a jedynie częściej przystawiane do piersi. Nie należy całkowicie rezygnować z jedzenia, ponieważ regularne przyjmowanie posiłku przyspiesza regenerację nabłonka jelitowego. Dziecku można podać gotowane ziemniaki, bułkę z masłem czy ryż z pieczonym jabłkiem.
Z racji osłabienia i wyczerpania przez biegunkę i wymioty, zaleca się, by dziecko odpoczywało w łóżku.
Nie ma wskazań do podania antybiotyków, ponieważ działają one tylko na bakterie. Leki przeciwwirusowe również nie wykazują pożądanego działania, a jedyną możliwością w przypadku jelitówki jest stosowanie u dzieci elektrolitów dostępnych w aptece, zwłaszcza, jeśli ilość płynów i pokarmów stałych jest przyjmowana przez dziecko w niewystarczający ilościach. Zaleca się również podawanie priobiotyków doustnie, zwłaszcza Lactobacillus GG, Saccharomyces boulardii.
CZYTAJ TAKŻE:
