​Laktacja a antybiotyki

Nie ulega wątpliwości, że w infekcjach o podłożu bakteryjnym, konieczne może być podanie antybiotyku. Dotyczy to także kobiet w ciąży i mam karmiących. Bywa jednak że ze względu na ryzyko wynikające z podania antybiotyków, lekarze wahają się przed takim leczeniem pacjentek karmiących, lub też same kobiety - odmawiają poddania się antybiotykoterapii. Czy zawsze antybiotyk i laktacja się wykluczają? Nie. Warto jednak pamiętać o kilku ważnych zasadach. 

Bardzo ważne jest, by dopilnować, aby antybiotyki nie były nadużywane. Antybiotyk niszczy nie tylko bakterie patogenne, ale także te, które występują w jelicie grubym i stanowią naturalną florę bakteryjną organizmu. Po popadnie antybiotyku w jelitach zaczynają dominować te bakterie, które są niewrażliwe na dany antybiotyk i mogą powodować bardzo poważną, u niektórych nawet zagrażającą życiu, chorobę - rzekomobłoniaste zapalenie jelit.

Zdarza się, że antybiotyk jest niewłaściwie dobrany. Niektóre bakterie są naturalnie oporne na pewne grupy, antybiotyków, np. mykoplazmy i chlamydie są oporne na antybiotyki β-laktamowe, enterokoki na sulfonamidy, Proteus mirabilis, P. rettgeri, P. vulgaris, na nitrofurany, a Pseudomonas aeruginosa na aminopenicyliny, ertapenem, amoksycylinę z kwasem klawulanowym, cefalosporyny I i II generacji, ponadto trimetoprim/sulfametaksazol, tygecyklinę.  Najlepsze efekty przynosi terapia celowana, która polega na dobieraniu antybiotyku w oparciu o antybiogram i badanie mikrobiologiczne. Nadużywanie antybiotyków prowadzi do rozprzestrzeniania się szczepów wielolekoopornych.

Jeżeli karmisz piersią, powinnaś unikać stosowania leków, o ile to możliwe. Pamiętaj, żeby unikać także ziołowych suplementów diety. Jeśli jednak twój stan zdrowia wymaga leczenia - idź do lekarza i poproś o leki. Nieleczone infekcje są znacznie bardziej groźne dla matki i dziecka niż większość leków. 

Ponadto - nie przerywaj karmienia piersią, gdy chorujesz. W mleku kobiecym znajdują się naturalne przeciwciała, karmienie piersią jest więc najlepszym sposobem na ochronę dziecka przed zachorowaniem. 

Jeśli stan zdrowia kobiety tego wymaga, lekarz powinien zapisać karmiącej antybiotyki, dobierając je tak, by były jak mniej agresywne. Antybiotyki bezpieczne dla matek karmiących piersią cechują się: znacznym stopniem związania z białkami, krótkim okresem półtrwania, znaczną masą cząsteczkową, a także niską dostępnością biologiczną po podaniu doustnym. Ogólna zasada mówi, że lek jest bezpieczny wtedy, kiedy dziecko otrzymuje nie więcej niż 10 proc. przyjmowanej przez matkę dawki. 

Dlaczego matce nie wolno przerywać karmienia piersią podczas choroby? Wyjaśnia farmaceutka.

Jeżeli chcesz upewnić się, czy przyjmowane przez ciebie leki są bezpieczne w czasie karmienia piersią, możesz wejść na stronę międzynarodową Laktacyjnego Leksykonu Leków - e-lactancia.org.

Znajdziesz tam oznaczenia odnoszące się do 5 kategorii od L1 do L5, wyróżnionych przez profesora Hale. Generalnie im wyższy numer, tym mniej bezpieczny jest dany lek.

L1 - leki najbezpieczniejsze

W tej grupie mieszczą się leki, co do których w badaniach klinicznych nie zaobserwowano negatywnych skutków dla karmionych dzieci, ani odległego działania szkodliwego.

L2 - leki bezpieczniejsze

Do tej grupy zaliczono leki, które były stosowane przez ograniczoną liczbę kobiet w czasie laktacji i u ich dzieci nie wykazały niepożądanych działań. Zaliczają się tu także te leki, dla których ryzyko wystąpienia działania szkodliwego jest mało prawdopodobne.

L3 - leki prawdopodobnie bezpieczne

W przypadku tych leków nie mamy pewności co do ich całkowitego  bezpieczeństwa. Zakłada się, że ewentualne działania niepożądane nie cechują się wysoką szkodliwością. Do tej grupy automatycznie zaliczane są także wszystkie nowe leki, które nie przeszły jeszcze odpowiednich badań klinicznych.

L4 - leki prawdopodobnie szkodliwe

To leki, które podaje się kiedy zyski są większe niż potencjalne straty- ratowanie życia matki, leczenie poważnej choroby, bez alternatywy leczenia.

L5 - leki szkodliwe

Dla leków z tej grupy istnieje udokumentowane ryzyko wystąpienia u dzieci istotnych działań niepożądanych.

Mleko matki jest bardzo ważne dla prawidłowego wzrostu i rozwoju dziecka. Światowa Organizacja Zdrowia zaleca wyłączne karmienie piersią aż do szóstego miesiąca życia, a potem kontynuowanie karmienia piersią przy jednoczesnym wprowadzaniu innych pokarmów aż do drugiego roku życia. 

Do antybiotyków bezpiecznych w trakcie karmienia piersią zalicza się:

• penicyliny
• makrolidy
• cefalosporyna (cefaleksyna)
• erytromycyna
• roksytromacyna

Do środków, które nie są dokładnie zbadane lub mogą potencjalnie wywołać reakcje dziecka na lek, należą:

• kotrimoksazol
• trimetoprim
• metronidazol
• spiramycyna
• azytromycyna
• doksycyklina

Leki, których powinnaś zdecydowanie unikać w ciąży, to tetracykliny i chloramfenikol.

CZYTAJ TAKŻE:

Kalendarz szczepień ochronnych dziecka. Nowe wytyczne    

Tylko 30 proc. substancji przenika do mleka. Farmaceuta wyjaśnia, jak się leczyć, jeśli karmisz