Robią coś nawet sto razy, inaczej nie potrafią zasnąć. Czym jest nerwica natręctw?

Nerwica natręctw (z ang. OCD, czyli obsessive-compulsive disorder) to problem zaliczany do grupy zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych. Szacuje się, że OCD dotyczyć może 2-3 proc. populacji, jednak pewne symptomy zaburzenia zaobserwować można nawet u 90 proc. osób. 

Jak najprościej opisać nerwicę natręctw? To natrętny lęk, który nie daje nam spokoju. Aby go rozładować, wykonuje się proste, często wręcz rytualne, czynności, które zdaniem chorego, mają ustrzec go przed negatywnym działaniem czynnika wywołującego lęk. Jedną z takich czynności może być np. częste mycie rąk.

Dla OCD charakterystyczny jest realizm i to właśnie odróżnia nerwicę natręctw od psychozy. W zdecydowanej większości przypadków chory zdaje sobie sprawę z irracjonalności swoich myśli.

Kogo najczęściej dotyczy OCD? Jak pokazują badania, nerwica natręctw w zdecydowanej większości przypadków występuje u osób w wieku 35-45 lat. Problem w równym stopniu dotyka kobiety i mężczyzn. 

CZYTAJ TAKŻE:  Lęk przed liczbą 13. Niewiarygodne, do czego może prowadzić

Objawy nerwicy natręctw mogą różnić się u poszczególnych pacjentów. Należy pamiętać, że wyszczególnić można także różne obszary, na jakich skupiają się chorzy. Chodzi m.in. o wstręt do brudu czy nieporządku i związane z tym natrętne sprzątanie, symetryczne układanie przedmiotów, liczenie, np. kroków czy w końcu wątpliwości. Wątpliwości związane mogą być m.in. z pozostawionym na gazie czajnikiem, otwartymi drzwiami w mieszkaniu czy włączonym żelazkiem. Rozładowanie związanego z wątpliwościami lęku zazwyczaj polega na wielokrotnym powracaniu do domu, gdzie chory sprawdza, czy wszystko jest na odpowiednim miejscu. Powszechne są też takie czynności jak pociąganie za klamkę czy robienie zdjęć przed opuszczeniem mieszkania.

Inne popularne zachowania to częste mycie rąk, częste pranie odzieży, układanie ubrań w specyficzny sposób, gromadzenie niepotrzebnych rzeczy czy oczekiwanie na dokładną godzinę, aby rozpocząć konkretną czynność.

Poza zaburzeniami myślowymi, nawracającymi myślami i wewnętrznym przymusem wykonania jakiejś czynności, nerwicy natręctw towarzyszyć mogą objawy somatyczne. To przede wszystkim bóle głowy, bóle brzucha, skoki ciśnienia, uczucie ucisku w klatce piersiowej, biegunki oraz wymioty.

Jak do tej pory nie ustalono jednoznacznej przyczyny zaburzenia. Wśród możliwych przyczyn wymienia się jednak: nieprawidłowe funkcjonowanie pewnych obszarów mózgu, nieprawidłową budowę anatomiczną OUN, zaburzenia serotoniny lub dopaminy. 

Kluczowe mogą być także kwestie psychologiczne i środowiskowe. Chodzi m.in. o traumy, specyficzne wychowanie, natłok obowiązków czy szybkie tempo życia. Czasami nerwica natręctw może być związana także z przemocą, wykorzystywaniem seksualnym czy przebytym napadem. Część ekspertów zwraca również uwagę, że zaburzenie może być dziedziczone.

Leczenie nerwicy natręctw opiera się przede wszystkim na psychoterapii. Dobre efekty przynosi zwłaszcza psychoterapia poznawczo-behawioralna. W przypadku silnych objawów choroby warto skonsultować się także z psychiatrą. Objawy nerwicy natręctw łagodzą zwłaszcza leki z grupy inhibitorów zwrotnego wychwytu serotoniny. 

CZYTAJ TAKŻE: 

Jak reaguje mózg, gdy jesteśmy zakochani?

Pięć pomysłów na to, jak być zdrowszym