Ile powinna trwać żałoba? Ustalono, po jakim czasie powinno się poczuć ulgę
Strata bliskiej osoby jest trudnym przeżyciem. Zgodnie z tradycją po śmierci członka rodziny lub przyjaciela nosimy żałobę. Najtrudniejsza do przepracowania jest ta, którą mamy w sobie, natomiast czarne, skromne ubrania są tylko symbolem. Spróbujemy odpowiedzieć na pytanie, jak długo trwa żałoba i w jaki sposób radzić sobie ze stratą.
Psychologowie od dawna próbują podzielić przeżywanie żałoby na etapy, ale to tylko użyteczny podczas terapii schemat. Zaprzeczenie, złość, targowanie się, depresja, akceptacja mogą pojawiać się przez cały okres żałoby w różnych konfiguracjach.
Tak naprawdę do każdy z nas przeżywa żałobę na swój sposób. Reagujemy na śmierć bliskiej osoby bardzo indywidualnie, wiele zależy również od tego, kto umarł i w jaki sposób.
Kiedy umiera dziecko, odbieramy to w inny sposób, niż gdy odchodzi 100-letni staruszek. Podobnie jest, gdy bliska osoba odchodzi nagle i w tragicznych okolicznościach. Przeżywanie żałoby może utrudnić izolacja lub poczucie osamotnienia po stracie. Ważne jest również to, w jakiej kondycji psychicznej znajdujesz się w momencie straty. Zdecydowanie trudniej jest przepracować śmierć bliskiej osoby, gdy przytłaczają życiowe problemy.
Te zmienne sprawiają, że to ile trwa żałoba i jak silnie ją przeżywamy, jest kwestią indywidualną. Choć zwyczajowo żałoba po współmałżonku, rodzicach i bliskich członkach rodziny trwa rok, to często bywa to nie wystarczający czas, by przeboleć taką stratę.
Opłakiwanie śmierci nie ma ustalonego punktu końcowego, możesz poradzić sobie z uczuciami złości i smutku po stracie. Są takie osoby, które po pewnym czasie akceptują fakt śmierci bliskiej osoby jako naturalną kolej rzeczy. Najczęściej dzieje się tak, kiedy odchodzą osoby starsze. Bardzo często sposobem na zaakceptowanie straty jest nadanie jej jakiegoś głębszego znaczenia. W ten sposób z żałobą radzą sobie młodzi małżonkowie lub rodzice.
W 2020 roku opublikowano wyniki długoterminowego badania na grupie ochotników, którzy stracili bliską osobą. Okazało się, że silne objawy traumy po śmierci łagodnieją po upływie 6 miesięcy, ale są żałobnicy, którzy dopiero po dwóch latach odczuwają ulgę. To nie oznacza, że żałoba się skończyła. Kiedy odchodzi ktoś bliski, smutek może do ciebie powracać na różnych etapach życia i jest to całkowicie naturalne.
Przede wszystkim nie możesz pozostawać sam ze smutkiem. Podziel się swoim bólem z kimś, komu ufasz. Rozmowa o stracie i uczuciach z nią związanych pomoże w przepracowaniu straty. Jeśli nie masz z kim o tym porozmawiać, poszukaj grupy wsparcia lub psychologa, który pomoże ci przejść przez najtrudniejszy okres żałoby.
Nie skupiaj się wyłącznie na celebrowaniu smutku. Wielu osobom wydaje się, że po śmierci bliskiej osoby nie wypada im robić pewnych rzeczy. Obawiają się, że otoczenie źle ich oceni. Porzuć poczucie winy i postaraj się zajmować tym, co odrywa twoje myśli od bólu i pomaga się odprężyć. Możesz uprawiać sport, chodzić do teatru czy spędzać czas na rozwijaniu hobby. Pamiętaj, że twój bliski zmarły z pewnością nie chciałby, abyś spędził resztę życiu w otchłani smutku.
Przygotuj się na to, że wspomnienia mogą powrócić w różnych sytuacjach i momentach twojego życia. Nie tylko zdjęcia czy miejsca, w których wspólnie byliście, ale również utwór muzyczny, a nawet produkt na półce w sklepie spożywczym może wywołać falę żalu. Pozwól sobie na to, by w pełni ją odczuwać - masz do tego prawo.
W trakcie przeżywania żałoby pamiętaj o swoim zdrowiu. Musisz jeść i spać, nawet jeśli wcale nie masz na to ochoty. Twoje życie wciąż trwa i możesz zrobić jeszcze wiele dobrego. Bardzo często rodzice, którzy stracili dzieci, oddają się pracy charytatywnej. Nadają sens swojemu życiu, pomagając innym.
Zbyt silne przeżywanie żałoby może być początkiem zaburzeń, które fachowo nazywa się żałobą traumatyczną lub powikłaną. Smutek po śmierci bliskiej osoby jest bolesny i może mu towarzyszyć intensywna złość, depresja, bezsenność i smutek. Jednak w momencie, gdy trwa to wiele miesięcy i utrudnia normalne funkcjonowanie, trzeba udać się po pomoc.
Objawy traumatycznej żałoby:
- nadużywanie leków uspokajających lub innych substancji wyciszających emocje,
- chroniczna bezsenność,
- zachowania autodestrukcyjne,
- myśli samobójcze.
Powikłana żałoba to stan, w którym bardzo długo nie możesz powrócić do normalnego funkcjonowania po stracie.
Często osoby, które silnie przeżywają żałobę, mogą popaść w depresję. Jakie objawy mogą wskazywać na niepokojącą przemianę bólu po stracie w chorobę?
- dojmujące poczucie beznadziejności i smutku, które nie przemija,
- zbyt duże zainteresowanie śmiercią i myśli samobójcze,
- poczucie winy - często powtarzane pytanie: dlaczego to on, a nie ja?
- wyłączenie z życia społecznego i zawodowego,
- omamy słuchowe i wzrokowe,
- spowolniona mowa i ruchy ciała.
Żałoba to jedno w najtrudniejszych życiowych doświadczeń. Większość z nas potrafi przepracować stratę przy pomocy rodziny i przyjaciół. Jeśli nie możesz powrócić do normalnego funkcjonowania, a żałoba zaczyna przyjmować niepokojącą formę, zwróć się po profesjonalną pomoc.
Źródło: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK66052/
CZYTAJ TAKŻE:
Dr Agnieszka Mościcka-Teske: kryzysy psychiczne są naturalną częścią życia
Depresja to nie tylko smutek. Nietypowe zachowanie może zdradzać chorobę
