Ciemne zmiany na skórze. Zobacz, co je powoduje

Rogowacenie ciemne skóry (Acanthosis nigricans) to zaburzenie w pigmentacji, które skutkuje pojawieniem się na skórze plam. Plamy mają ciemne zabarwienie. Mogą przybierać różny kolor - od brązu aż do czerni. Opisywane zmiany zazwyczaj pojawiają się w miejscach zagięć skóry. Przede wszystkim pod pachami, w okolicy pępka, na szyi czy w pobliżu krocza. Szacuje się również, że około 25 proc. wszystkich zmian dotyczy także dłoni i stóp. 

Zdarza się także, że plamy występują dookoła brodawek sutkowych. W ciężkiej postaci rogowacenia pojawić się mogą nawet w jamie ustnej, nosie, krtani i sromie. Poza zmianą odcienia i charakterystycznie pogrubioną skórą, w przebiegu choroby wystąpić może także dokuczliwe swędzenie skóry.   

Nie wszyscy są jednakowo narażeni na rogowacenie ciemne skóry. Do grupy szczególnego ryzyka zaliczyć można osoby z ciemną karnacją, nadwagą oraz pacjentów chorujących na cukrzyce i nowotwory - przede wszystkim układu pokarmowego.   

Rogowacenie ciemne skóry stosunkowo rzadko występuje jako ewentualny defekt kosmetyczny. W większości przypadków schorzenie to związane jest z innymi dolegliwościami.   

Trzy najczęstsze przyczyny chorobowe rogowacenia ciemnego to:

• insulinooporność i cukrzyca, 
• otyłość, 
• zespół policystycznych jajników.   

W rzadszych przypadkach rogowacenie ciemne skóry może być spowodowane chorobą Addisona, zespołem Cushinga, akromegalią, niedoczynnością tarczycy i hipogonadyzmem, a także chorobami genetycznymi (m.in. zespołem Downa, zespołem Pradera-Williego, zespołem Crouzona i zespołem Blooma). 

Na rogowacenie narażeni są również pacjenci onkologiczni. Dotyczy to zwłaszcza takich nowotworów jak rak żołądka, rak trzustki, rak jelita grubego, rak pęcherzyka żółciowego, rak płuc, rak jajnika, rak piersi, rak szyjki macicy i pęcherza moczowego. 

Inną przyczyną rogowacenia ciemnego skóry może być długotrwałe stosowanie niektórych leków. Chodzi przede wszystkim o doustną antykoncepcję hormonalną oraz takie leki i substancje jak: somatotropina, kortykosteroidy, kwas nikotynowy, dietylstilbestrol, gemfibrozyl, amprenavir oraz palifermin.  

Wiele zależy od przyczyny rogowacenia ciemnego skóry. W przypadku, gdy zmiany na skórze pojawiają się z powodu innego schorzenia np. insulinooporności, cukrzycy lub nowotworu, wdraża się leczenie schorzenia podstawowego. Zazwyczaj skutkuje to ustąpieniem lub zminimalizowaniem objawów. W przypadku otyłości rogowacenie ustaje samoistnie wraz ze spadkiem wagi.   

W sytuacji, gdy przyczyna rogowacenia jest nierozpoznana, pacjentowi zazwyczaj przypisuje się tretynoinę, mleczan amonowy, witaminę A, tazaroten oraz doustnie metforminę.   

Istotne mogą być również zabiegi kosmetyczne. Dobre efekty przynoszą peelingi mechaniczne, dermabrazja (ścieranie naskórka) oraz krioterapia. Zarówno leczenie farmakologiczne, jak i kosmetyczne wspomagać można tzw. domowymi sposobami na rogowacenie ciemne skóry. Do walki ze zmianami na skórze wykorzystać można m.in. peeling przygotowany z owsa, a także maseczki z jogurtu lub banana. Wśród wymienianych metod znaleźć można również okłady z soku z cytryny, która charakteryzuje się właściwościami rozjaśniającymi.

Aleksandra Chruścielewska

Czytaj także:

Podejrzewasz u siebie insulinooporność? Zobacz kluczowe objawy

Te choroby powodują wypadanie włosów