Grzyb atakuje krew, mocz i skórę. Zakażenie zabija połowę chorych
C. auris jest często nazywany "superbakterią" ze względu na swoją wielolekooporność i wysoką zdolność przenoszenia. Bywa, że grzyb ten jest oporny na wszystkie trzy główne klasy leków przeciwgrzybiczych (azole, polieny i echinokandyny). W 2019 roku Centra Kontroli i Zapobiegania Chorobom umieściło C. auris na liście pilnych zagrożeń. Gdzie zagnieżdża się grzyb i jakie wywołuje objawy? Odpowiadamy.
Około 1,7 miliarda ludzi na całym świecie cierpi na infekcje grzybicze, z których większość to powierzchowne infekcje skóry i błon śluzowych. Gatunki Candida są główną przyczyną szpitalnych zakażeń grzybiczych i czwartą najczęstszą przyczyną wszystkich zakażeń szpitalnych. Rocznie na całym świecie dochodzi do około 400 000 zakażeń krwi wywołanych przez gatunki Candida, a śmiertelność przekracza 40%. Candida auris jest nowo powstałym przedstawicielem Candida/Clavispora, po raz pierwszy wyizolowanym w Japonii w 2009 roku z wydzieliny z ucha pacjentki.
W ostatniej dekadzie infekcje wywołane przez C. auris stały się globalnym zagrożeniem. Od odkrycia w 2009 r. Candida auris został wyizolowany na 6 kontynentach. Odnotowano też kilka wybuchów epidemii w szpitalach na całym świecie.
Candida auris została wyizolowana z wielu miejsc infekcji w całym ciele i jest na ogół nabyta w szpitalu. Klinicyści wyizolowali go z moczu, żółci, krwi, ran, nozdrzy, pach, skóry i odbytnicy zakażonych osób. Przypuszcza się, że Candida auris kolonizuje głównie skórę. Objawy kliniczne i eksperymenty in vivo łącznie sugerują, że Candida auris nie jest zdolny do kolonizacji jelita. Występujący w ślinie peptyd przeciwdrobnoustrojowy histatyna 5 ma silne działanie przeciwgrzybicze na C. auris, zatem może ograniczać kolonizację grzyba w błonie śluzowej jamy ustnej i dlatego jest rzadko izolowany z tego obszaru. W warunkach klinicznych Candida auris jest najczęściej kojarzona z infekcjami krwi.
Zakażenia inwazyjne wywołane przez tego grzyba występują częściej u pacjentów w stanie krytycznym na oddziałach intensywnej terapii i cechują się wysokimi wskaźnikami śmiertelności wynoszącymi od 30 proc. do 60 proc. Wiele gatunków Candida to patogeny oportunistyczne, które są głównie związane z pacjentami w stanie krytycznym i z obniżoną odpornością.
Czynniki ryzyka zakażenia Candida auris obejmują podeszły wiek, cukrzycę, niedawno przebytą operację, obecność założonego na stałe urządzenia medycznego (np. cewnika do żyły centralnej), stan obniżonej odporności, stosowanie hemodializy, przewlekłą chorobę nerek lub stosowanie antybiotyków o szerokim spektrum działania i/lub leków przeciwgrzybiczych. Ustalono też, że wzrost infekcji C. auris był związany z biegunką i stosowaniem antybiotyku o szerokim spektrum działania, tetracykliny, jak również pochodnych tetracykliny drugiej generacji.
Objawy zakażenia Candida auris niestety są niespecyficzne, czyli obejmują bóle mięśniowe, zmęczenie, zmianę koloru skóry, zmianę koloru paznokci, czy zmianę koloru błon śluzowych. Inne typowe objawy bardziej wskazują na infekcje dróg oddechowych niż zakażenie grzybicze, a są nimi: trudności w oddychaniu, kaszel, gorączka, dreszcze.
Symptomy mogą też obejmować: bóle brzucha, biegunkę, wymioty. Przy tak niespecyficznych objawach, zakażenie grzybem nie koniecznie będzie pierwszą przyczyną jakiej doszukiwać się będą medycy.
Zakażenie Candida auris może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak infekcje krwi, zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowych. W skrajnych przypadkach Candida auris doprowadza do sepsy i uszkodzeń wielonarządowych.
Dokładna identyfikacja C. auris ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia optymalnej opieki nad pacjentem, odpowiedniego leczenia oraz identyfikacji zakażonych pacjentów w celu wdrożenia środków zapobiegawczych i kontrolnych.
Izolaty C. auris są często błędnie identyfikowane jako Candida haemulonii, Candida duobushaemulonii, Candida sake, Rhodotorula glutinis lub inne gatunki Candida za pomocą rutynowo stosowanych do niedawna metod fenotypowych w klinicznych laboratoriach mikrobiologicznych na całym świecie.
Chociaż zautomatyzowane systemy identyfikacji drożdży, takie jak Vitek2 YST, zostały udoskonalone aby prawidłowo identyfikować C. auris, to wciąż są powolne, bo wynik otrzymujemy w ciągu dni, a nie godzin.
Niedawno opracowano niezależne od hodowli in vitro metody wykrywania C. auris, trwające tylko kilka godzin. Dostępne są zarówno testy wewnętrzne, jak i komercyjne oparte na PCR. Testy te wypadły bardzo dobrze podczas ocen klinicznych i cechują się ponad 90 proc. czułością i swoistością. Wśród testów niezależnych od hodowli in vitro grzyba, wymienić należy Taqman qPCR (4-6 godz.), T2 Magnetic Resonance assay (4-6 godz.), AurisID (2-4 godz.), klasyczny real-time qPCR (wynik do maksymalnie 8 godz.). W zasadzie w metodach tych nie stwierdza się błędniej identyfikacji C. auris.
Według najnowszych doniesień prawidłowa identyfikacja gatunku C. auris jest możliwa z zastosowaniem metody MALDI-TOF (ang. Matrix-Assisted Laser Desorption/Ionization - Time of Flight Analysis), która bazuje na analizie białek.
Metoda MALDI-TOF wprowadzona po raz pierwszy w 1988 r. stanowi połączenie jonizacji próbki z pomiarem jej masy przy użyciu spektrometru masowego. Metoda określa profil białkowy badanego drobnoustroju - niepowtarzalny i charakterystyczny dla gatunku - a następnie porównuje go z bazą danych aparatu, które są stale aktualizowane i poszerzane. Bazy danych są kluczowym warunkiem szybkiej i wiarygodnej diagnostyki. Z kolei warunkiem prawidłowej identyfikacji szczepów C. auris jest baza danych tych analizatorów obejmująca profil białkowy swoisty dla C. auris.
CZYTAJ TAKŻE:
Niewielka gorączka i silne dreszcze. Zakażenie, które udaje przeziębienie
