Półpasiec i ospa wietrzna u dorosłych. Czym się różnią?
Półpasiec i ospa wietrzna to choroby, które często bywają mylone. Nic dziwnego, w końcu powoduje je dokładnie ten sam rodzaj wirusa. Trzeba jednak pamiętać, że są to dwa zupełnie inne schorzenia. Ospa wietrzna występuje głównie u dzieci. Charakteryzuje się swędzącą wysypką, która pojawia się na całym ciele. Z kolei półpasiec jest schorzeniem, które atakuje przede wszystkim dorosłych. Towarzyszące chorobie swędzące krostki zajmują znacznie mniejszy obszar i zwykle ograniczają się do jednej części ciała. Co jeszcze należy wiedzieć o półpaścu i ospie wietrznej?
Półpasiec i ospa wietrzna to choroby zakaźne. Obie wywoływane są przez tego samego wirusa. Chodzi o wirusa varicella-zoster (VZV), który należy do rodziny Herpes. Po zarażeniu i przebyciu ospy wirus pozostaje w naszym organizmie. Zwykle jest nieaktywny, jednak trzeba wiedzieć, że może reaktywować się np. w przypadku obniżonej odporności, silnego stresu, zmęczenia czy ogólnego wyczerpania. Wtedy objawia się w formie półpaśca.
Choroby wywołuje ten sam wirus, jednak ospa wietrzna i półpasiec to dwa zupełnie inne schorzenia. Uważa się, że ospa wietrzna jest chorobą wieku dziecięcego. Najwięcej zachorowań obserwuje się do 15. roku życia. Z kolei półpasiec w zdecydowanej większości atakuje osoby dorosłe. Wiąże się to z obecnością w organizmie wirusa VZV, który reaktywuje się zwykle właśnie w formie półpaśca.
Poza wiekiem wyszczególnić można także inne czynniki sprzyjające rozwojowi półpaśca. To przede wszystkim choroby nowotworowe i zakażenie wirusem HIV.
Ciekawy jest sposób zakażenia. Ospa jest wysoce zakaźna. Istnieje więc duże prawdopodobieństwo, że osoba, która nie chorowała na nią wcześniej, po kontakcie z chorym także zachoruje. W przypadku półpaśca wygląda to nieco inaczej. Po kontakcie z pacjentem z półpaścem, u osoby, która wcześniej nie chorowała na ospę, może rozwinąć się bowiem właśnie ospa. Niemożliwe jest zarażenie się półpaścem.
Istotną kwestią jest także odmienny obraz kliniczny obu chorób. W przypadku ospy mamy do czynienia z rozsianiem wykwitów po całym ciele. Z kolei półpasiec zwykle przebiega po jednej stronie ciała. Towarzyszy mu ból, który powodować może nawet problemy z poruszaniem się.
Ospa zwykle rozwija się po 10-20 dniach od kontaktu z chorym. U pacjentów z ospą zaobserwować można charakterystyczną swędzącą wysypkę, która występuje na cały ciele. Początkowe zmiany przypominają zaróżowione plamki. Później zmieniają się na wypełnione cieczą krostki. W rzadkich przypadkach mogą pozostać po nich blizny. Ospie towarzyszyć może także gorączka, osłabienie, utrata apetytu i bóle mięśni.
W przypadku półpaśca również mamy do czynienia ze zmianami skórnymi. Swędząca wysypka - najpierw lekko różowa, następnie wypełniona cieczą, pojawia się jednak zazwyczaj wyłącznie po jednej stronie ciała. Półpasiec występuje zwykle wzdłuż nerwów międzyżebrowych. W bardzo rzadkich przypadkach zmiany pojawić się mogą także na twarzy, kończynach, oczach i uszach. Półpaścowi towarzyszyć może także gorączka, osłabienie organizmu, pieczenie i silny ból w miejscu zmiany, ból głowy, nadwrażliwość na światło.
Objawy ospy trwają zwykle około 10-14 dni, półpaśca nawet pięć tygodni.
Leczenie zarówno półpaśca, jak i ospy wietrznej powinno odbywać się w warunkach izolacji chorego. Dzięki temu można uniknąć przeniesienia choroby na innych domowników. Pacjentom podaje się zwykle leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, przeciwświądowe oraz przeciwwirusowe.
Powikłania praktycznie nie dotyczą dzieci. W przypadku dorosłych zakażenie ospą w rzadkich przypadkach skutkować może zapaleniem płuc, zapaleniem ucha, zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych, zapaleniem mózgu, zapaleniem stawów i zapaleniem mięśnia sercowego. Z kolei półpasiec może zakończyć się przewlekłymi nerwobólami, zapaleniem spojówek, zapaleniem nerwu wzrokowego, zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych, zapaleniem mózgu i porażeniem nerwy twarzowego. Trzeba pamiętać również, że zarówno w przypadku ospy wietrznej, jak i półpaśca, u chorych wystąpić mogą blizny po wysypce.
Nie ma wątpliwości, że można także wyszczególnić pewne czynniki zwiększające prawdopodobieństwo wystąpienia powikłań, zarówno w przypadku ospy, jak i półpaśca. To przede wszystkim ciąża, zaburzenia odporności oraz przyjmowanie leków immunosupresyjnych.