Trzy sposoby na sprawdzenie poziomu nawodnienia organizmu

Błędne jest myślenie, że organizmowi wodę jedynie dostarczamy. Wodę tracimy codziennie. Dzieje się to w wyniku oddychania, oddawania moczu i kału, a także pocenia się. Co więcej, ilość wydalanych płynów zwiększa się wraz ze wzrostem temperatury organizmu i otoczenia, a także wraz z wysiłkiem fizycznym. Gdy zużywamy lub tracimy więcej płynów niż przyjmujemy, a ciało nie ma wystarczającej ilości wody i innych płynów do wykonywania swoich normalnych funkcji, występuje odwodnienie.

Zapewnienie organizmowi odpowiedniego poziomu nawodnienia jest codzienną koniecznością, bez względu na to, jaką temperaturę na zewnątrz pokazuje termometr. 

Objawy odwodnienia u dorosłych i dzieci obejmują:

• uczucie pragnienia,                         
• upośledzone wydzielanie śliny, suchość w ustach,
• suchość oczu,  
• rzadkie oddawanie moczu,
• ciemnożółty i mocno pachnący mocz,
• zawroty i bóle głowy,
• osłabienie (w rzadkich przypadkach duże pobudzenie),
• senność,
• uczucie ściągnięcia skóry,
• brak apetytu.

W przypadku poważnego odwodnienia organizmu obserwuje się m.in.: brak potu, niskie ciśnienie krwi, przyśpieszone tętno, dezorientację, omdlenia.

Ciężkie odwodnienie wymaga natychmiastowego leczenia.

Niektórzy są bardziej narażeni na odwodnienie organizmu. Do tej grupy należą:

• chorzy na cukrzycę;
• osoby starsze (uczucie pragnienia zanika z wiekiem);  
• niemowlęta i dzieci;
• osoby wymiotujące lub mające biegunkę;
• osoby, które zbyt długo przebywały na słońcu (np. pracujące lub ćwiczące na zewnątrz);
• osoby, które spożyły dużą ilość alkoholu;
• osoby z wysoką gorączką (38 st. i więcej);
• osoby mające problemy z nerkami;
• osoby przyjmujące niektóre leki, np. preparaty powodujące częstsze oddawanie moczu (diuretyki).

Ile wody dziennie powinniśmy pić? Nie ma na to pytanie jednej, uniwersalnej odpowiedzi. Zapotrzebowanie na wodę zależy od wielu czynników: wieku, masy ciała, płci, poziomu aktywności fizycznej, stanu zdrowia czy temperatury otoczenia.

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zaleca, żebyśmy dziennie pili 30 ml wody na każdy kilogram masy ciała.

Jest kilka sposobów na to, by sprawdzić, czy pijemy wystarczająco dużo wody. Pierwszym z nich jest ocena moczu - jego koloru i zapachu.

U osoby, która dostarcza organizmowi odpowiednią ilość płynów, mocz będzie miał delikatnie żółtą barwę i niewyczuwalny bądź łagodny zapach (lekki zapach amoniaku). Ciemniejszy (ciemnożółty, pomarańczowy) odcień i intensywny zapach (z powodu większego stężenia różnych składników moczu) świadczą o konieczności uzupełnienia płynów.

Opcja druga to skin turgor test (turgor skóry odnosi się do jej elastyczności i sprężystości).

Używamy kciuka oraz palca wskazującego. Tymi dwoma palcami szczypiemy skórę na grzbiecie dłoni i trzymamy przez kilka sekund. Następnie puszczamy i obserwujemy, jak skóra reaguje. Jeśli szybko wraca do normalnego kształtu, oznacza to, że jesteśmy odpowiednio nawodnieni. Kiedy odkształcenie utrzymuje się jednak przez chwilę, powinniśmy sięgnąć po szklankę wody i w przyszłości bardziej przykładać się do nawadniania organizmu. Przebieg omawianego testu można zobaczyć na poniższym filmie. 

Skin turgor test wykonywany bywa również między palcami (kciukiem a palcem wskazującym), w miejscu zgięcia palca dłoni bądź na ramieniu lub brzuchu, szczególnie w przypadku dzieci.

Skin turgor test nie jest uznawany za metodę precyzyjną. Eksperci zwracają uwagę, że z wiekiem skóra traci elastyczność, co powoduje osłabienie jej napięcia. W rezultacie skóra starszej osoby może potrzebować nawet ok. kilkunastu sekund, aby powrócić do normy, i to nawet wtedy, kiedy nie występuje u niej problem odwodnienia. 

Trzecia metoda jest równie prosta i szybka jak poprzednie, ale mówi się o niej zdecydowanie rzadziej. Jest nią test nawrotu kapilarnego.

Przed jego wykonaniem należy usunąć z palców pierścionki. Na paznokciach nie powinien znajdować się lakier. Uciskamy paznokieć do momentu, aż zblednie. Następnie odnotowujemy czas potrzebny na powrót do jego normalnego koloru. Nie powinno to trwać dłużej niż dwie sekundy. Jeśli zajmuje to więcej czasu, najprawdopodobniej mamy do czynienia z odwodnieniem.

Test ten wykonywany jest często u dzieci. 

CZYTAJ TAKŻE: 

Zatrzymywanie wody w organizmie - przyczyny puchnięcia

Fakty i mity na temat picia wody

Pijesz wodę z butelki? Wpływasz nie tylko na środowisko, ale i zdrowie