Te objawy są alarmujące. Tak ujawnia się rak trzustki
Na całym świecie choroby nowotworowe co roku zbierają olbrzymie żniwo, bowiem na całym świecie z powodu raka umiera około 10 milionów ludzi rocznie. W Polsce zgonów z powodu chorób onkologicznych życie kończy ponad 100 tysięcy osób. Nowotwór trzustki zalicza się do najpóźniej rozpoznawanych chorób, rokowania są uzależnione od stadium rozwoju choroby. Na jakie objawy należy zwrócić uwagę, by w porę zdiagnozować problem?
Trzustka jest narządem o długości około 12 - 20 cm i zlokalizowana jest w jamie brzusznej, położona tuż za żołądkiem. Trzustka zbudowana jest z trzech części: głowy, trzonu i ogona.
Narząd ten jest zbudowany z pęcherzyków wydzielniczych, a także przewodów, które wyprowadzają sok trzustkowy do dwunastnicy (dokładnie do brodawki Vatera).
Trzustka składa się przede wszystkim z gruczołów zewnątrzwydzielniczych, które są odpowiedzialne za produkcję enzymów trawiennych. Enzymy te trawią białka, tłuszcze, polisacharydy.
W mniejszym stopniu trzustka wydziela hormony do krwioobiegu, odpowiedzialne za regulację poziomu cukru
Nowotwory trzustki najczęściej (w 95 proc.) tworzą się z komórek zewnątrzwydzielniczych, zwłaszcza z komórek, które wyścielają przewody trzustkowe (gruczolakoraki). Zazwyczaj przybierają postać litych guzów, a rzadziej są to nowotworowy o charakterze torbieli wypełnionych płynem.
Nowotwór trzustki najczęściej rozwija się u osób po 55. roku życia, jednak nie jest to regułą, bowiem coraz więcej przypadków dotyczy osób w okolicy 40 roku życia. Na raka tego narządu częściej zapadają mężczyźni, niż kobiety.
Czynnik ryzyka, jakim jest palenie papierosów, jest najlepiej udokumentowanym czynnikiem w kontekście nowotworu trzustki. Regularne palenie dwukrotnie zwiększa prawdopodobieństwo zachorowania, a ryzyko uzależnione jest od ilości wypalanych papierosów oraz okresu trwania w nałogu. Lekarze dowiedli, że dopiero po 10 latach od zaprzestania palenia, ryzyko zmniejsza się. Szacuje się, że około 30 proc. przypadków choroby spowodowane jest nikotynizmem.
Nie do końca została poznana zależność między dietą a rozwojem nowotworu trzustki, jednak badania wskazują, że nadmierne spożywanie czerwonego mięsa i tłuszczów zwierzęcych, a zbyt niska podaż warzyw i kwasu foliowego, mogą negatywnie wpłynąć na ten narząd.
Alkohol nie wpływa bezpośrednio na rozwój raka trzustki, jednak jest czynnikiem wyzwalającym choroby zapalne trzustki, choroby wątroby oraz cukrzycę.
Innym czynnikiem, wpływającym na zwiększenie ryzyka zachorowania na raka trzustki, jest otyłość brzuszna. Jest ona ściśle związana z zaburzeniami hormonalnymi, a zwłaszcza z opornością tkanek na insulinę.
Wykrycie nowotworu trzustki najczęściej odbywa się w jego późnym stadium rozwoju. Wynika to z faktu, że objawy raka trzustki bardzo często mylone są z innymi przypadłościami, bagatelizowanymi przez pacjentów. Ponadto bóle, jakie pojawiają się w trakcie rozwoju nowotworu, przypominają te, które występują przy niestrawności lub kamicy pęcherzyka żółciowego.
Do najczęstszych objawów raka trzustki zalicza się:
- ogólne osłabienie,
- ból brzucha zlokalizowany w jego górnej części,
- utrata apetytu,
- szybkie uczucie sytości po posiłku,
- bóle pleców w okolicy łopatek,
- spadek masy ciała,
- świąd skóry.
Potwierdzenie diagnozy odbywa się poprzez badanie ultrasonograficzne (USG brzucha), lub za pomocą tomografii komputerowej bądź rezonansu magnetycznego.
Leczenie nowotworu trzustki odbywa się poprzez wdrożenie chemioterapii i radioterapii, a także polega na chirurgicznym usunięciu zmian nowotworowych. Niestety, nowotwór trzustki o charakterze złośliwym zazwyczaj daje liczne przerzuty do sąsiadujących narządów.
Rokowania w przypadku nowotworu są złe. Rak trzustki należy do nowotworów o najwyższej śmiertelności. Rok od postawienia diagnozy przeżywa 25 proc. chorych, natomiast pięcioletni wskaźnik przeżycia wynosi tylko 6 proc. w Polsce.
