Dawniej ślepa kiszka, dziś wyrostek robaczkowy. Do czego służy ślepa kiszka?

To dawna nazwa uchyłku kątnicy, czyli wyrostka robaczkowego. Mówiło się o nim "ślepy", gdyż jest otwarty tylko z jednej strony. U człowieka wyrostek robaczkowy jest częścią jelita grubego. Zwykle ma wielkość od 8 do 10 cm i leży w prawym dole biodrowym. Może układać się na różne sposoby - np. pomiędzy jelitami albo obok kątnicy, dlatego zdarza się, że zapalenie wyrostka robaczkowego daje nieco różne objawy w zależności od anatomii pacjenta. Jakie funkcje ma ślepa kiszka i jakie choroby są z nią związane?

Do tej pory nie do końca wiadomo, jakie dokładnie funkcje ma wyrostek robaczkowy. Wiadomo tyle, że jego wnętrze jest pokryte tkanką limfatyczną, dlatego podejrzewa się, że może wspomagać układ odpornościowy. Co ciekawe, nie odnotowano negatywnych skutków związanych z usunięciem wyrostka robaczkowego.

Do chorób dotykających wyrostek robaczkowy zalicza się zapalenie wyrostka robaczkowego i rakowiaka.

Zapalenie wyrostka robaczkowego może być spowodowane wieloma czynnikami. Najczęściej jest wynikiem zatkania wyrostka przez kamienie kałowe, ewentualnie obrzęku tkanki chłonnej umiejscowionej wewnątrz wyrostka robaczkowego. W rzadkich przypadkach zapalenie ślepej kiszki spowodowane jest przez pasożyty przewodu pokarmowego. 

Do najważniejszych objawów zapalenia wyrostka robaczkowego należą:

• ból brzucha (zlokalizowany w okolicy prawego dołu biodrowego),
• podwyższona temperatura ciała,
• nudności i brak apetytu,
• wzmożone oddawanie moczu i uczucie ucisku na pęcherz,
• biegunka i zaparcia.

Jest kilka sposobów na potwierdzenie diagnozy. To:

• stwierdzenie dodatniego objawu Jaworskiego - ocenia się go, kiedy pacjent leży, a jego prawa, dolna kończyna, wyprostowana w kolanie, opuszczana jest w dół. Lekarz jednocześnie uciska okolicę wyrostka, co wyzwala u pacjenta silny ból; 
• dodatni objaw Blumberga - objaw ten charakteryzuje się brakiem lub słabo nasiloną bolesnością w trakcie delikatnego i powolnego naciskania powłok brzusznych, z typowym wywołaniem ostrego, silnego bólu w momencie nagłego zwolnienia ucisku;
• bolesności w punkcie McBurneya - 1/3 odległości pomiędzy przednim górnym kolcem biodrowym a pępkiem.
  

Zapalenie wyrostka robaczkowego wymaga natychmiastowego udania się do szpitala. Jeżeli nie jesteś w stanie dotrzeć tam o własnych siłach, powinieneś wezwać karetkę pogotowia. Samodzielne poruszanie grozi wydostaniem się ropy i uszkodzeniem jamy brzusznej. 

Istotne jest, by, jeżeli to możliwe, unikać stosowania leków przeciwbólowych, ponieważ może to utrudnić diagnozę lekarzom i uniemożliwić wdrożenie właściwego leczenia. Niewskazane jest także ogrzewanie bolącego miejsca, gdyż zbyt wysoka temperatura zwiększa prawdopodobieństwo pęknięcia narządu. Ukojenie przynosi przyjęcie pozycji leżącej.

Leczenie ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego polega przede wszystkim na interwencji chirurgicznej.

Rakowiak to hormonalnie czynny nowotwór, który wywołuje: ból, biegunkę, perforację jelita, spadek masy ciała i zespół rakowiaka. Do rozpoznania rakowiaka stosuje się tomografię komputerową i zdjęcie rentgenowskie. Leczeniem z wyboru jest wycięcie zmiany nowotworowej. Stosuje się także interferon alfa. 

Rakowiaki występują z częstością średnio 1-2 na 100 tys. Częstsze są u kobiet i osób starszych. Przemianie złośliwej, objawiającej się naciekaniem okolicznych tkanek i dawaniem przerzutów, zarówno bliskich, jak i dalekich, ulega 1,7 proc. guzów o średnicy poniżej 1 cm, 10 proc. o średnicy od 1 do 2 cm i ponad 83 proc. większych nowotworów.

To, jakie rokowanie ma rakowiak, zależy od miejsca, w którym położony jest guz. Umiejscowienie w wyrostku robaczkowym daje względnie dobre rokowanie, ponieważ z tej lokalizacji nowotwór rzadko przerzutuje. 

CZYTAJ TAKŻE: 

Złogi w jelitach. Jak się ich pozbyć?

Leonid Rogozow: Miał atak wyrostka robaczkowego. Sam się zoperował

Częste powikłanie po operacji. Może być groźne