RBC, HGB, WBC w morfologii krwi. Co oznaczają? Jak interpretować wyniki?

Morfologia krwi obwodowej jest podstawowym badaniem wykonywanym rutynowo podczas diagnostyki wielu chorób. Pozwala ocenić skład komórkowy krwi, zarówno krwinki czerwone, białe, jak i płytki krwi. O czym mogą świadczyć nieprawidłowe wartości morfologii krwi? Jak często wykonywać badanie?

Morfologia krwi - co to jest za badanie

Morfologia krwi to badanie laboratoryjne, które ocenia różne składniki krwi pod mikroskopem. Badanie to obejmuje analizę komórek krwi, takich jak czerwone krwinki (erytrocyty), białe krwinki (leukocyty) i płytki krwi (trombocyty).

Podstawowym celem badania krwi jest ocena morfologii oraz liczby i proporcji poszczególnych typów komórek krwi. To ważne badanie diagnostyczne, które może dostarczyć informacji na temat wielu stanów zdrowotnych, takich jak niedokrwistość, infekcje, choroby krwi, zaburzenia krzepnięcia krwi i inne.

Główne parametry morfologii krwi:

Reklama
  • hematokryt (HCT),
  • erytrocyty (RBC),
  • hemoglobina (HGB, HB),
  • krwinki białe (WBC),
  • bazofile (BASO),
  • eozynofile (EOS),
  • neutrofile (NEUT),
  • limfocyty (LYMPH),
  • monocyty (MONO),
  • trombocyty (PLT),
  • rozkład objętości krwinek czerwonych (RDW),
  • średnia objętość krwinek czerwonych (MCV),
  • średnia zawartość hemoglobiny (MCH),
  • średnie stężenie hemoglobiny (MCHC).

Ocena krwinek czerwonych w morfologii krwi

Erytrocyty, czyli krwinki czerwone, transportują tlen do wszystkich komórek i tkanek organizmu. Jest to możliwe dzięki zawartemu w nich białku - hemoglobinie. Morfologia pozwala z dużą dokładnością określić to, w jakiej kondycji są nasze krwinki czerwone. Służą temu następujące parametry:

  • RBC (red blood count) - określa liczbę krwinek czerwonych w jednym mikrolitrze krwi. Do zwiększenia liczby krwinek czerwonych dochodzi w przebiegu czerwienicy prawdziwej, a także w przypadku odwodnienia. Obniżenie tego parametru może świadczyć o obecności aktywnego krwawienia, np. w przypadku krwotoku po urazach, w nowotworach przewodu pokarmowego lub krwawienia z wrzodów żołądka. Normy RBC dla kobiet to: 4,2-5,4 x 1012/l, dla mężczyzn: 4,7-6,1 x 1012/l; 
  • HGB - jest miarą stężenia hemoglobiny w jednostce objętości krwi. Do zmniejszenia jej stężenia dochodzi w niedokrwistości i krwawieniach, natomiast wzrost jest charakterystyczny dla czerwienicy prawdziwej i odwodnienia. Normy HGB dla kobiet: 11,5-16,0 g/dl (7,2-10,0 mmol/l), dla mężczyzn: 12,5-18,0 g/dl (7,8-11,3 mmol/l); 
  • MCV - średnia objętość krwinki czerwonej. Służy głównie do różnicowania przyczyny niedokrwistości. Obniżone wartości świadczą o niedokrwistości mikrocytarnej, spowodowanej zazwyczaj niedoborem żelaza, natomiast podwyższenie tego parametru przemawia za rozpoznaniem niedokrwistości makrocytarnej, której przyczyną jest niedobór witaminy B12. Normy MCV dla kobiet: 81-99 fl, dla mężczyzn: 80-94 fl; 
  • MCH - średnia masa hemoglobiny w krwince czerwonej. Parametr ten ulega obniżeniu w niedokrwistościach. Norma MCH: 27-31 pg.

Ocena krwinek białych w morfologii

Leukocyty, czyli krwinki białe, pełnią niezwykle istotne funkcje w organizmie człowieka. Do najważniejszych z nich należy ochrona przed zakażeniami bakteryjnymi i pasożytniczymi, a także udział w reakcjach zapalnych. W morfologii podstawowymi parametrami do oceny krwinek białych są:

  • WBC - liczba krwinek białych w jednostce objętości krwi. Wzrost tego parametru świadczy zazwyczaj o toczącym się zakażeniu bakteryjnym. Występuje także w przebiegu białaczek. Spadek obserwuje się w wielu chorobach autoimmunologicznych, uszkodzeniach szpiku czy w przypadku terapii niektórymi lekami (na przykład przeciwnowotworowymi i antybiotykoterapii). Norma WBC: 4,0-10,8 x 109/l;
  • NEUT - liczba neutrofili we krwi. Wzrost jest charakterystyczny dla zakażeń bakteryjnych, natomiast spadek może wystąpić w zaburzeniach funkcji szpiku kostnego lub w wyniku nadmiernego niszczenia neutrofili w tkankach. Norma NEUT: 1,8-7,7 x 109/l. 
  • LYMPH - liczba limfocytów we krwi. zrasta w zakażeniach bakteryjnych i niektórych białaczkach, natomiast spadek występuje w przypadku niedożywienia i AIDS. Norma LYMPH: 1,0-4,5 x 109/l; 
  • MONO - liczba monocytów. Wzrost parametru obserwuje się w przebiegu przewlekłych chorób zapalnych, natomiast spadek występuje często podczas terapii glikokortykosteroidami. Norma MONO: 0-0,8 x 109/l; 
  • EOS - liczba eozynofili. Wzrost zachodzi w przypadku zakażeń pasożytniczych, chorobach alergicznych i nowotworach, w szczególności szpiku kostnego. Norma EOS: 0-0,45 x 109/l; 
  • BASO - liczba i procent bazofili. Norma BASO: 0-0,2 x 109/l. 

Morfologia. Ocena płytek krwi

Bez płytek krwi niemożliwe byłoby zatamowanie krwawienia nawet po najdrobniejszych skaleczeniach. Pełnią one bowiem niezwykle istotną rolę w procesie krzepnięcia krwi - uczestniczą w tworzeniu się skrzepu i wydzielają serotoninę obkurczającą naczynia krwionośne.

Najważniejszym parametrem do oceny płytek krwi jest PLT, określający liczbę płytek w jednostce objętości krwi. Zbyt duża ich liczba świadczy o nadpłytkowości, która może być spowodowana m.in. toczącym się procesem zapalnym w organizmie lub rozrostem nowotworowym szpiku - mówimy wtedy o tzw. nadpłytkowości samoistnej. Spadek liczby płytek krwi może być spowodowany zaburzonym ich wytwarzaniem w szpiku kostnym, procesem autoimmunologicznym lub też mikroangiopatiami zakrzepowymi. Norma PLT wynosi  130-450 x 109/l. 

Jak często robić morfologię krwi obwodowej?

Morfologia krwi jest bardzo prostym i szybkim badaniem, który przekazuje wiele istotnych klinicznie informacji odnośnie stanu naszego zdrowia. Dlatego warto ją wykonywać regularnie, co najmniej raz w roku. Jest także jednym z pierwszych badań zlecanych przez lekarzy w przypadku wystąpienia objawów chorób przewlekłych, służy także do monitorowania skuteczności ich leczenia.

Zobacz także: 

Wszystko, co musisz wiedzieć o próbach wątrobowych

Morfologia krwi: Kiedy warto ją wykonać?

Jak często trzeba badać krew? 

INTERIA.PL

W serwisie zdrowie.interia.pl dokładamy wszelkich starań, by przekazywać wyłącznie sprawdzone, rzetelne informacje o objawach i profilaktyce chorób, bo wierzymy, że świadomość i wiedza w tym zakresie pomogą dłużej utrzymać dobre zdrowie.
Niniejszy artykuł nie jest jednak poradą lekarską i nie może zastąpić diagnostyki i konsultacji z lekarzem lub specjalistą.

Dowiedz się więcej na temat: badania | morfologia krwi | krew | krwinki białe
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL