Sześć rzeczy zakazanych dzień przed pobraniem krwi. Wpłyną na wyniki
Przygotowanie do badań to istotny etap, który ma wpływ na jakość uzyskiwanych wyników. Niewłaściwe przygotowanie może zafałszować wyniki i prowadzić do postawienia błędnej diagnozy. Jak to jest w przypadku pobierania krwi, z którym najczęściej mamy do czynienia? Czy trzeba być na czczo? Co można, a czego nie wolno robić dzień przed pobraniem krwi? Jak się zachować bezpośrednio po? Odpowiadamy na najczęstsze pytania dotyczące pobierania krwi.
Być na czczo, czyli zachować 8-12-godzinną przerwę od czasu ostatniego posiłku, to jeden z najczęstszych wymogów. Warto zapytać lekarza kierującego na badania, czy zlecona diagnostyka wymaga szczególnego przygotowania, gdyż nie do każdego badania pacjent musi pozostawać na czczo.
Tradycja pobierania krwi do badań na czczo wywodzi się z XIX wieku. Już wtedy przypuszczano, że jedzenie może decydować o jakości wyników badań, ale nie potrafiono tego udowodnić. Obecnie wiemy, że zjedzenie posiłku wiąże się ze wzrostem stężenia glukozy i trójglicerydów we krwi. Można mieć też wyższe OB. Natomiast kawa wypita przed badaniem może wpłynąć na podwyższenie poziomu kortyzolu, a to będzie skutkować zmianą stężenia glukozy.
Jeśli przerwa od ostatniego posiłku nie będzie wystarczająca (będzie wynosiła mniej niż osiem godzin), mogą ulec zmianie: białko, bilirubina, AspAT, ALAT, ALP i LDH, parametry lipidowe, glukoza, kreatynina, mocznik, sód, a nawet liczba leukocytów. Po posiłku białe krwinki "badają", co zjedliśmy, dlatego nadmiar leukocytów i zwiększony odsetek monocytów w takiej sytuacji są normalnymi reakcjami.
Rano przed badaniem można wypić szklankę wody niegazowanej. Wypicie wody zwiększy objętości krwi i ułatwi dostęp do żyły, a tym samym jej nakłucie.
Dzień przed pobraniem krwi:
- unikaj spożywania alkoholu;
- unikaj wysiłku fizycznego;
- wyśpij się (badań nie powinno się wykonywać po nieprzespanej nocy);
- zachowaj dotychczasową dietę - nie wykonuj badania w okresie głodzenia lub obfitych posiłków. Dobrym pomysłem na kolację przed badaniami jest zupa krem czy sałatka. Posiłek nie powinien być ani słodki, ani tłusty;
- leki stosuj zgodnie z dotychczasowymi zaleceniami;
- ok. 12 godzin przed planowaną wizytą w laboratorium zrezygnuj z picia kawy, herbaty, a także innych napojów, które dostarczają do organizmu kofeinę.
Inne uwagi:
- nie wykonuj badania w okresie miesiączki - zaleca się, by wykonywać je przed lub po krwawieniu, ewentualnie należy poinformować lekarza przy interpretacji wyników, że badanie wykonywane było w czasie miesiączki;
- nie zaleca się pobierania krwi w trakcie infekcji - oczywiście niektóre badania, np. mające związek z leczeniem, muszą zostać przeprowadzone. Natomiast, jeśli chodzi o badania profilaktyczne, lepiej poczekać do momentu wyzdrowienia.
Na pobranie krwi najlepiej włożyć koszulkę z krótkim rękawem. Jeśli masz na sobie długi rękaw, pamiętaj, aby był luźny - dzięki temu łatwo go podwiniesz. Ciasny rękaw mógłby też uciskać rękę i zaburzyć przepływ krwi.
O czym warto pamiętać tuż przed pobraniem krwi? Tu mamy siedem uwag:
- na pobranie krwi najlepiej zgłosić się rano (od godz. 7 do godz. 10);
- należy unikać wysiłku i stresu;
- nie należy palić papierosów przynajmniej na godzinę przed pobraniem krwi (pod wpływem palenia papierosów niektóre parametry zmieniają się znacznie w krótkim czasie);
- chwilę przed badaniem dobrze jest wypocząć - ok. 15 min w pozycji siedzącej, bezpośrednio przed pobraniem;
- jeśli to możliwe, należy wstrzymać się z przyjęciem leków do czasu pobrania krwi;
- należy uprzedzić osobę pobierającą, jeśli mdleje na widok krwi - podjęte zostaną wówczas odpowiednie środki zaradcze;
- należy także poinformować personel o zażywanych lekach, parafarmaceutykach, suplementach i preparatach ziołowych. Mogą wpływać na wyniki badań, powodując ich fałszywe zawyżenie lub zaniżenie.
Po pobraniu krwi:
- należy przez kilka minut uciskać miejsce pobrania gazikiem. Jeśli krew pobierana była z żyły łokciowej, to ręki nie należy zginać, a uciskać miejsce wkłucia przy wyprostowanej kończynie. Działanie to pozwoli uniknąć nieprzyjemnych dolegliwości po pobraniu jak ból czy zasinienie w miejscu wkłucia, a także zapobiegnie powstawaniu zrostów;
- należy zjeść coś pożywnego.
Warto wiedzieć, że istnieje możliwość pobrania krwi bezpośrednio w domu pacjenta. Dla niektórych osób, np. przewlekle chorych czy niepełnosprawnych, alternatywnym rozwiązaniem jest wizyta pielęgniarki. Należy wcześniej umówić termin, w jakim pielęgniarka przyjedzie do pacjenta. Cała procedura wymaga właściwego przygotowania, tak samo jak w przypadku wizyty w laboratorium.
CZYTAJ TAKŻE:
Podwyższone i niskie OB. O czym może świadczyć taki wynik?
Jakie badania wykonywać raz w roku?
Na jakie bezpłatne badania może skierować lekarz rodzinny? Pełna lista