Czekoladę, ser, wędliny i orzechy łączy jedno. Niewskazane dla dużej grupy
Migrena to choroba, którą leczymy u neurologa, ale łagodzenie objawów warto skonsultować również z dietetykiem. Istnieje bowiem cała lista produktów spożywczych, które mogą wyzwalać i wzmacniać migrenowe bóle głowy. Po wiele z nich chorzy sięgają nawet codziennie. Wyjaśniamy, czego i z jakich powodów powinny unikać osoby, które cierpią na migreny.
Migrena to przewlekła choroba neurologiczna, której objawem jest nawracający, silny ból głowy. Towarzyszą jej objawy takie jak nadwrażliwość na światło (fotofobia), dźwięki (fonofobia) i zapachy (osmofobia), a także nudności oraz wymioty. Migrenowcy często doświadczają tzw. aury migrenowej. To zaburzenia wzrokowe (np. migoczące plamy, błyski), czuciowe (drętwienie, mrowienie) czy trudności w mówieniu. To swego rodzaju ostrzeżenie od organizmu przed zbliżającym się atakiem.
Przyczyny migreny nie są w pełni poznane, jednak uważa się, że istotną rolę odgrywają czynniki genetyczne oraz środowiskowe. Do czynników wywołujących ataki migreny zalicza się: stres (80 proc. przypadków), zmiany hormonalne (65 proc. przypadków), nieregularny tryb życia oraz zaburzenia snu (50 proc. przypadków), a także niektóre pokarmy i napoje (27 proc. przypadków). Przyjrzyjmy się bliżej tej ostatniej grupie.
Migrenowe bóle głowy znacznie obniżają komfort życia, co więcej - mogą nas z niego skutecznie wyłączyć na jakiś czas. U większości pacjentów ataki trwają kilka godzin, ale są tacy, u których dolegliwości trwają nawet kilka dni. Jak zmniejszyć liczbę ataków i złagodzić dolegliwości? Trzeba wyeliminować z codzienności tzw. wyzwalacze migreny. Najłatwiej jest zacząć od diety - te zmiany można wdrożyć od zaraz i w pełni kontrolować. Jakie produkty mogą powodować ataki migreny?
Sztuczne słodziki
Mowa tu o aspartamie, który uznany został za jeden z wyzwalaczy migreny. Udowodniono, że spożycie aspartamu podnosi poziom niektórych aminokwasów w mózgu, co może hamować syntezę i uwalnianie neuroprzekaźników oraz innych regulatorów aktywności neurologicznej.
Aspartam jest słodzikiem dodawanym do produktów o obniżonej zawartości cukru, ale również żywności niskokalorycznej. Głównie znajduje się w składach napojów i słodyczy, ale bywa składnikiem jogurtów czy innych produktów z półek z teoretycznie zdrową żywnością. Jeśli cierpisz na migreny, sprawdzaj składy - okazuje się, że alternatywa dla cukru w postaci słodzika może ci zaszkodzić.
Kofeina
Na migrenowca kawa i napoje z kofeiną (również herbaty) mogą działać dwojako. U niektórych osób umiarkowane spożycie kofeiny może łagodzić ból migrenowy, jednak nadmierne jej spożycie lub nagłe odstawienie mogą wywoływać ataki migreny. Mechanizm ten związany jest z wpływem kofeiny na naczynia krwionośne mózgu oraz modulację neuroprzekaźników.
Czekolada
Niestety ze względu na to, że zawiera tyraminę oraz fenyloetyloaminę osoby cierpiące na migreny powinny jej unikać. Substancje te mogą wpływać na rozszerzenie naczyń krwionośnych i uwalnianie neuroprzekaźników, a to bodźce potencjalnie wywołujące migrenę u wrażliwych osób.
Sery
Szczególnie te dojrzewające sery są bogate w tyraminę powstającą podczas fermentacji. Tyramina może wpływać na ciśnienie krwi oraz funkcjonowanie naczyń krwionośnych, co może prowadzić do ataków migreny.
Orzechy
Również w ich przypadku wyzwalaczem migreny są aminokwasy, takie jak tyramina i fenyloalanina, które mogą wpływać na układ nerwowy i naczyniowy.
Cytrusy
Chociaż mechanizm nie jest tu w pełni poznany, niektórzy pacjenci zgłaszają nasilenie objawów migreny po spożyciu cytrusów. Może to być związane z obecnością tyraminy lub histaminy w tych owocach.
Przetworzone mięsa
Gotowe wędliny, kiełbasy czy konserwy często zawierają dodatki konserwujące i poprawiające smak. Powszechnie stosowane w przemyśle wędliniarskim azotany i azotyny mogą prowadzić do rozszerzenia naczyń krwionośnych i wywoływać bóle głowy. Obserwuje się to u pacjentów chorujących na migreny, ale również u osób zdrowych.
Glutaminian sodu (MSG)
MSG to częsty składnik żywności przetworzonej. Dodaje się go dla wzmocnienia smaku produktu. U niektórych osób spożycie MSG może prowadzić do tzw. "syndromu chińskiej restauracji" objawiającego się bólami głowy, w tym migrenowymi. Naukowcy wiążą ten mechanizm z nadmierną stymulacją neuronów po spożyciu glutaminianu sodu.
Wino
Badanie z 2019 roku, które objęło 2197 osób cierpiących na migrenę, wykazało, że czerwone wino było najczęściej zgłaszanym wyzwalaczem migreny spośród wszystkich napojów alkoholowych. Może to wynikać z obecności związków chemicznych w czerwonym winie, w tym fenolowych, które mogą wywoływać migrenę.
Mleko i produkty mleczne
U osób z nietolerancją laktozy spożycie mleka może prowadzić do objawów żołądkowo-jelitowych, takich jak wzdęcia czy bóle brzucha. Choć bezpośredni związek między spożyciem mleka a migreną nie jest jednoznacznie potwierdzony, dyskomfort trawienny może nasilać objawy migrenowe.
Nie tylko to, co jesz, ale również to, jak jesz, ma znaczenie. Duże badanie z 2020 roku przeprowadzone na Uniwersytecie Stanforda wykazało, że osoby cierpiące na migrenę nie spożywały regularnie posiłków. Co więcej, w porównaniu z grupą, która jadła trzy razy dziennie, zdecydowanie częściej doświadczały migrenowego bólu głowy. Pomijanie posiłków lub głodówka powodowały ataki migreny u ponad połowy badanych. Pokazuje to, że osoby cierpiące na migreny mogą pogorszyć swój stan, korzystając z modnego ostatnio okna żywieniowego.
Na koniec kilka słów o diecie na migrenę. Produkty, które wymieniliśmy powyżej, to te najczęściej wymieniane. Jednak prewencja powinna być oparta na starannej obserwacji reakcji organizmu. U każdego chorego czynnik wywołujący atak migreny wcale nie musi być ten sam. Ważne jest to, by starać się ograniczać te produkty, które rzeczywiście nam szkodzą. Co więcej, warto zwrócić uwagę również na pozostałe wyzwalacze migreny - prawdopodobieństwo występowania ataków będzie zdecydowanie wyższe, gdy np. źle sypiasz i nie zwracasz uwagi na to, co i kiedy jesz.
Źródła:
Migraine Headache do.i.https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK560787/.
Neurophysiological symptoms and aspartame: What is the connection?, do.i.: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28198207/.
Alcoholic beverages as trigger factor and the effect on alcohol consumption behavior in patients with migraine do.i.: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/ene.13861.
The Role of Diet and Nutrition in Migraine Triggers and Treatment: A Systematic Literature Review do.i. https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC7496357/.
CZYTAJ TAKŻE:
Czego nie jeść przy nietolerancji histaminy? Na liście m.in. sery, warzywa i owoce
Życie na diecie od urodzenia. Jak wygląda codzienność z fenyloketonurią?
Najzdrowsze dodatki do kanapki z szynką lub serem. Dostarczą białka, błonnika i witamin