Spis treści:
- Dlaczego czerwone buraki są tak zdrowe?
- Betalainy - czerwony pigment o zaskakującej mocy
- Azotany w czerwonych burakach to wsparcie krążenia i serca
- Dlaczego czerwone buraki warto jeść właśnie zimą?
- Czerwone buraki zimą - naturalne źródło witamin i minerałów
- Jak jeść czerwone buraki?
- Czerwone buraki a szczawiany. Kiedy trzeba zachować ostrożność?
- Zwykłe i tanie warzywo, niezwykłe działanie dla zdrowia
Dlaczego czerwone buraki są tak zdrowe?
W naszych spiżarniach są produkty, które nie robią spektakularnego "show" jak popularne superfoods. Są obecne w diecie i po prostu wykonują swoją pracę, po cichu. Takim warzywem są właśnie czerwone buraki: niedrogie, smaczne i intuicyjnie wybierane wtedy, gdy robi się chłodniej, a organizm zaczyna domagać się czegoś odżywczego.
W tym miejscu moglibyśmy zatrzymać się na chwilę i zachwycić mądrością ludzkiego ciała, ale zamiast tego zajrzymy do środka czerwonego buraka i sprawdzimy, co naprawdę kryje się w jego wnętrzu.
Betalainy - czerwony pigment o zaskakującej mocy
Pierwsze, co przyciąga uwagę, to intensywny kolor, jaki mają czerwone buraki. Odpowiadają za niego betalainy - naturalne barwniki, które nie tylko efektownie wyglądają, ale przede wszystkim działają jak potężny parasol antyoksydacyjny. W ludzkim organizmie nieustannie zachodzi wiele procesów komórkowych, a jednym z ich naturalnych produktów są wolne rodniki.
Ich obecność jest normalna, jednak problem pojawia się wtedy, gdy wolnych rodników zaczyna być zbyt dużo. W takiej sytuacji organizm reaguje stresem oksydacyjnym. Zneutralizować go mogą antyoksydanty, czyli substancje, które pomagają zachować równowagę, "gaszą pożary" i chronią komórki przed uszkodzeniem. Właśnie dlatego czerwone buraki są tak cennym elementem diety.
Azotany w czerwonych burakach to wsparcie krążenia i serca
Drugą, równie interesującą grupą składników, które zawierają czerwone buraki, są azotany. To one sprawiły, że sok z buraka zrobił zawrotną karierę wśród sportowców i osób dbających o serce. Po zjedzeniu czerwonych buraków azotany rozpoczynają swoją biologiczną wędrówkę, a bakterie obecne w jamie ustnej i przewodzie pokarmowym przekształcają je w substancję dobrze znaną w medycynie, czyli tlenek azotu (NO).
Tlenek azotu rozluźnia naczynia krwionośne, dzięki czemu:
- poprawia przepływ krwi,
- naturalnie obniża ciśnienie tętnicze,
- ułatwia dotlenienie tkanek,
- może wspierać wydolność fizyczną.
To właśnie dlatego sok z czerwonych buraków przed treningiem uznawany jest za jeden z najprostszych, a jednocześnie najlepiej przebadanych naturalnych "boosterów" krążenia krwi.
Dlaczego czerwone buraki warto jeść właśnie zimą?
Warzywa korzeniowe zostały wręcz stworzone przez naturę do tego, aby zimą dostarczać człowiekowi witamin i substancji odżywczych. Czerwone buraki doskonale znoszą przechowywanie w chłodzie, dzięki czemu zachowują świeżość przez długie miesiące. Polska jest jednym z największych producentów czerwonych buraków na świecie, dlatego mamy je pod dostatkiem. Co istotne, zimą są one jednym z niewielu warzyw, które możemy jeść naprawdę świeże, nieimportowane i pełnowartościowe.

Czerwone buraki zimą - naturalne źródło witamin i minerałów
W miesiącach zimowych, gdy dni są krótkie, słońca niewiele, a dostęp do sezonowych produktów mocno ograniczony, czerwone buraki wracają do łask. Są całe w czerwieni i pełne cennych składników:
- folianów, ważnych dla krwi i układu nerwowego,
- potasu, istotnego dla serca i równowagi elektrolitowej,
- witaminy C, wspierającej odporność,
- błonnika, korzystnego dla pracy jelit,
- oraz betalain i azotanów, które odpowiadają za ich prozdrowotne działanie.
Jak jeść czerwone buraki?
Czerwone buraki można jeść gotowane, pieczone i fermentowane, a każda z tych form niesie za sobą określone korzyści. Surowe czerwone buraki dostarczają najwięcej błonnika pokarmowego, natomiast w burakach pieczonych utrzymuje się wysoki poziom betalain. Jeśli celem jest wsparcie układu krążenia i obniżenie ciśnienia tętniczego, świetnie sprawdzą się shoty z soku lub zakwasu z czerwonych buraków. Zakwas buraczany dodatkowo wspiera mikrobiom jelitowy i dostarcza solidnej dawki witaminy C.
Czerwone buraki a szczawiany. Kiedy trzeba zachować ostrożność?
Zanim czerwone buraki na stałe zagoszczą w jadłospisie na śniadanie, obiad i kolację, warto pamiętać, że zawierają one szczawiany. Są to związki, które u osób ze skłonnością do kamieni nerkowych mogą być problematyczne. W takiej sytuacji nie trzeba całkowicie eliminować czerwonych buraków z diety, jednak dobrze jest łączyć je ze źródłem białka, na przykład jogurtem naturalnym. Ostrożność z sokiem i zakwasem z czerwonych buraków powinny zachować także osoby z niskim ciśnieniem tętniczym.
Zwykłe i tanie warzywo, niezwykłe działanie dla zdrowia
Często wydaje się nam, że zdrowa dieta musi być droga i oparta na egzotycznych produktach. Czerwone buraki skutecznie obalają ten mit. Pokazują, że to, co zdrowe, wcale nie musi kosztować fortuny ani być trudno dostępne. Nie trzeba sięgać po drogie suplementy ani modne superfoods. Czasem wystarczy postawić na to, co przez pokolenia rosło blisko naszych domów.












