Zakażenie meningokokami śmiertelnie niebezpieczne. Przy wysypce zrób test szklanki
W przypadku inwazyjnej choroby meningokokowej niebagatelne znaczenie ma czas. Na reakcję mamy zaledwie kilka godzin. Najczęściej choroba ma bowiem piorunujący przebieg i w ciągu doby może doprowadzić do zgonu. Najwięcej przypadków notuje się wśród najmłodszych - dzieci do pierwszego roku życia, dlatego rodzice muszą znać podstawowe objawy zakażenia meningokokami. Jednym z bardziej charakterystycznych symptomów inwazyjnej choroby meningokokowej jest wysypka wybroczynowa. Ale wiadomo, że wysypki u dzieci zdarzają się często. Po czym poznać wysypkę, która może świadczyć o zakażeniu menigokokowym? Warto zrobić test szklanki.
Meningokoki, dwoinki zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych (z łac. Neisseria meningitidis), to gram-ujemne bakterie, które wywołują inwazyjną chorobę meningokokową (IChM). Najczęściej przebiega ona jako sepsa z zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych (stanowi 60 proc. wszystkich przypadków), sepsa lub zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. Inwazyjna choroba meningokokowa ma zwykle piorunujący przebieg - zgon może nastąpić w ciągu 24 godzin od wystąpienia pierwszych oznak choroby.
Meningokoki wnikają do nosogardzieli i krwiobiegu i mogą infekować wyściółkę mózgu i rdzenia kręgowego. Infekcje meningokokowe w nosogardzieli mogą nie powodować żadnych objawów, co jest sytuacją niebezpieczną, gdyż nosiciel może zakażać osoby wokół. Przenoszenie meningokoków odbywa się drogą kropelkową, a więc podczas kaszlu lub kichania, ale do zakażenia może dojść też przez kontakt bezpośredni. Meningokoki mogą wniknąć do organizmu poprzez pocałunek z osobą chorą lub nosicielem, poprzez używanie tych samych sztućców, picie z jednej butelki czy oblizywanie smoczka.
Nosicielami meningokoków, jak wynika z szacunków, jest ok. 10 proc. społeczeństwa.
Zakażenie meningokokami większość z nas kojarzy z najmłodszymi. I słusznie, bo to właśnie dzieci - do 5. roku życia - chorują najczęściej. Najwięcej zachorowań notuje się u tych, które nie ukończyły roku. Jednak należy wiedzieć, że na zakażenie narażeni są wszyscy, bez względu na wiek. Wiele przypadków występuje też wśród nastolatków i młodych dorosłych w wieku 16- 21 lat.
To, jak choroba będzie się rozwijała, zależy od kilku czynników. Jednym z nich jest zjadliwość szczepu - jedne są bardziej zjadliwe, inne mniej. Drugim ważnym czynnikiem jest to, jak silny jest nasz organizm. Duża liczba zachorowań u dzieci wynika z niedojrzałości ich układu odpornościowego.
Do czynników, które sprzyjają zachorowaniom na chorobę meningokokową zalicza się także m.in.:
- zaburzenia odporności,
- choroby autoimmunologiczne,
- infekcje wirusowe dróg oddechowych (pogarszają funkcjonowanie układu oddechowego),
- zanieczyszczenie powietrza,
- narażenie na dym tytoniowy,
- miesiące jesienno-zimowe,
- przebywanie w miejscach zatłoczonych (żłobki, przedszkola),
- niedożywienie,
- brak śledziony,
- cukrzyca.
Co roku na świecie odnotowuje się ok. 1,2 mln przypadków inwazyjnej choroby meningokokowej. Około 130 tys. zachorowań prowadzi do zgonu. W Polsce rocznie rejestruje się ok. 150-200 przypadków. Jeden na pięć kończy się śmiercią.
Jak się podkreśla, najskuteczniejszą metodą zapobiegania zachorowaniom wywołanym przez meningokoki są szczepienia ochronne.
W początkowej fazie zakażenie meningokokami trudno rozpoznać (może ono przypominać przeziębienie lub grypę), a szybka diagnoza jest kluczowa, gdyż inwazyjna choroba meningokokowa stanowi bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia. Osoba z podejrzeniem zakażenia powinna natychmiast trafić do szpitala. Choroba rozwija się błyskawicznie - po kilku godzinach objawy są już charakterystyczne. W ciągu 24 godzin, jak wspominaliśmy, może skończyć się śmiercią. Leczenie opiera się na antybiotekoterapii.
Do początkowych objawów zakażenia meningokokami zalicza się:
- brak apetytu,
- gorączkę,
- wymioty,
- senność,
- drażliwość,
- ból głowy,
- ból mięśni.
Wraz z upływem godzin zakażenie meningokokami może dawać takie objawy jak:
- biegunkę,
- nienaturalny kolor skóry,
- ból gardła,
- trudności w oddychaniu,
- ból nóg,
- zimne dłonie i stopy,
- wysypkę wybroczynową,
- wzmożone pragnienie,
- światłowstręt,
- obniżone napięcie mięśniowe,
- drgawki,
- sztywność karku,
- zaburzenia świadomości,
- utratę przytomności.
Charakterystycznym objawem zakażenia meningokokami jest wysypka wybroczynowa (to znak, że doszło do uszkodzenia naczyń krwionośnych), jednak, co warto wiedzieć, nie występuje ona we wszystkich przypadkach. Jak wygląda? Wysypka przy zakażeniu meningokokami ma postać małych, czerwonych punkcików. Ich rozmiar nie przekracza zwykle 2 mm. Mogą wystąpić one w każdym miejscu na ciele. Rodzice powinni sprawdzać u dzieci m.in. przestrzeń za uchem czy między palcami. U chłopców wysypka może lokalizować się na mosznie.
Co istotne, wysypka nie blednie pod wpływem nacisku.
By sprawdzić, czy mamy do czynienia z wysypką wybroczynową, a tym samym, czy nie doszło do zakażenia meningokokami, warto wykonać test szklanki.
Wysypka wybroczynowa w wyniku zakażenia meningokokami występuje średnio w ponad połowie przypadków. Jak odróżnić tę niebezpieczną wysypkę od innych, które mogą występować np. w przypadku alergii? Potrzebujesz do tego szklanki.
Jak wykonać test szklanki? Przezroczystą szklankę przykładamy do miejsca zmienionego chorobowo, a następnie dociskamy i obserwujemy, co dzieje się z wysypką. Jeśli wysypka pod naciskiem nie zmienia się, nie blednie, możemy z dużym prawdopodobieństwem mówić o tym, że doszło do zakażenia meningokokami. W takim wypadku konieczne jest jak najszybsze udanie się do szpitala i wdrożenie odpowiedniego leczenia.
O teście szklanki przypomniała ostatnio w mediach społecznościowych influencerka, mama i doktor nauk chemicznych, prezes Fundacji MatkoweLove (zajmującej się wsparciem wcześniaków i ich rodziców) Katarzyna Dyńska-Kukulska.
Wysypkę wybroczynową widzimy na zdjęciu A.
CZYTAJ TAKŻE:
Szkarlatyna - choroba zakaźna wieku dziecięcego. Objawia się nie tylko wysypką
