Wybór powinien być świadomy. Leki RX, leki OTC a suplementy diety – czym się różnią?
Różnica między dostępnymi w aptekach produktami jest duża, bowiem czym innym są leki RX, leki OTC, a czym innym suplementy diety. Ustawa o bezpieczeństwie żywienia i żywności definiuje, czym są suplementy diety, wskazując, że są to środki spożywcze, których celem jest uzupełnienie normalnej diety. Warto podnosić świadomość pacjentów w tej kwestii. Czym różnią się dostępne w aptekach produkty i na co należy zwracać szczególną uwagę?
Wszystkie produkty lecznicze oznaczone symbolem RX są dostępne dla pacjentów wyłącznie na zlecenie lekarza. Pod określeniem leków RX kryje się definicja, która wskazuje, że są to substancje bądź mieszaniny substancji, które posiadają właściwości zapobiegania lub leczenia chorób. Są one również podawane celem postawienia diagnozy lub w celu przywrócenia bądź poprawienia fizjologicznych funkcji organizmu przez swoje działanie farmakologiczne, metaboliczne albo immunologiczne.
Leki te są zdefiniowane przez ustawę Prawo Farmaceutyczne i mogą występować w formie tabletek, zawiesin, zastrzyków lub płynów do podania drogą dożylną.
Leki OTC (z ang. Over The Counter, czyli bez recepty) to wszystkie dostępne wyroby farmaceutyczne, które pacjent może zakupić w aptece, a na które nie musi mieć wystawionej recepty od lekarza czy pielęgniarki. Do popularnych leków OTC zalicza się m.in. leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, preparaty na problemy żołądkowo-jelitowe.
Ustawa o bezpieczeństwie żywienia i żywności określa suplementy diety jako produkty spożywcze stworzone do uzupełnienia standardowej diety. Są one skoncentrowanym źródłem witamin, składników mineralnych bądź innych substancji wykazujących efekt odżywczy. Warto podkreślić, że suplementy nie są lekami, a więc nie wykazują działania leczniczego.
Różnica polega jednak nad tym, że wprowadzając na rynek suplement diety producent nie jest zobowiązany do przedstawienia dokumentacji związanej z badaniami nad jakością składu, działań niepożądanych czy interakcji z innymi produktami leczniczymi. Produkty lecznicze zawsze mają ulotkę informacyjną (jest to obowiązkowy element). Suplementy nie podlegają takiemu wymaganiu.
Reklamy oraz hasła marketingowe mogą mylnie sugerować, że suplement diety wyleczy konkretną dolegliwość lub chorobę, co zwiększa popyt na tego typu produkty. Należy jednak podkreślić, że suplementy diety nie leczą chorób, nie niwelują objawów chorobowych, a jedynie stanowią dodatek do codziennej diety pacjenta i w ten sposób mogą wspierać terapię farmakologiczną.
Decydując się na wprowadzenie suplementów diety, zawsze należy wybierać te, które produkowane są przez wiarygodną i sprawdzoną firmę. Producent musi na opakowaniu umieścić takie informacje, jak:
● sformułowanie "suplement diety";
● dzienną, zalecaną dawkę suplementu do spożycia;
● informację o sposobie przechowywania produktu;
● skład suplementu: składniki odżywcze, ich właściwości, ilość przedstawiona w formie liczbowej oraz pokrycie dziennego zapotrzebowania;
● data ważności suplementu diety.
Zważywszy, że rejestracja suplementu diety nie wymaga przeprowadzenia żadnych badań poprzedzających wejście produktu na rynek, decydując się na wprowadzenie suplementu do codziennej diety, warto wybierać sprawdzonych producentów. Niektórzy z nich, mimo braku obowiązku prawnego, analizują skład swoich preparatów oraz sprawdzają możliwe interakcje i skutki uboczne przyjmowania suplementów. Producenci, którzy decydują się na badania nad produktami, posiadają certyfikaty analiz, potwierdzające bezpieczeństwo zażywania ich suplementów.
Marka Osavi poddaje swoje produkty badaniom pod kątem zawartości substancji aktywnych. Suplementy tego producenta poddawane są dodatkowo kontrolom pod kątem zanieczyszczeń (m.in. metali ciężkich, pestycydów, WWA czy dioksyn) oraz obecności drobnoustrojów. Osavi umożliwia także klientom możliwość sprawdzenia online wyniku analizy laboratoryjnej poszczególnego suplementu diety.
Podejmując decyzję o używaniu suplementów diety warto mieć na uwadze, że ich zażywanie nie zastąpi zrównoważonej diety. Dodatkowo taki krok powinien wiązać się nie tylko z wyborem konkretnego preparatu, ale także wymaga konsultacji z lekarzem rodzinnym, jeśli u pacjenta stosowane są leki na jakiekolwiek choroby przewlekłe. To ważne, by nie doszło do niepożądanych interakcji i skutków ubocznych. Należy mieć również świadomość, że suplementy diety są tylko uzupełnieniem codziennego zapotrzebowania na substancje odżywcze, a ich celem nie jest leczenie przyczyny poszczególnych objawów czy konkretnych jednostek chorobowych.