Zdrowo w nowy rok. Noworoczne postanowienia, które warto podjąć
Koniec grudnia to czas, kiedy podsumowujemy mijający rok i snujemy plany na kolejny. A to oznacza noworoczne postanowienia. Na jakich zdrowych nawykach warto się skupić, żeby z jednej strony poprawie uległa jakość naszego życia, z drugiej – udało nam się tych postanowień dotrzymać?
W internecie bez problemu znajdziemy mnóstwo przeróżnych memów i dowcipów, które trafnie naśmiewają się z noworocznych postanowień. Zwłaszcza tych, których nie udało nam się dotrzymać. Dlaczego tak się dzieje? Przede wszystkim dlatego, że często stawiamy sobie zbyt ambitne cele. Innymi słowy, za szybko i zbyt drastycznie chcemy zmienić nasze życie. Przykład? Jeśli dotąd czytaliśmy dwie książki rocznie, trudno będzie nam nagle zacząć czytać dwie w miesiącu. Wywracać do góry nogami swojego życia nie trzeba również wówczas, gdy chcemy zainwestować w nasze zdrowie - wystarczy wyrobić w sobie kilka prostych nawyków.
Jak wiadomo, na początku stycznia siłownie, kluby fitness i baseny są przepełnione. W kolejnych miesiącach wszystko wraca do normy, czyli pojawiają się tam ci, którzy najmocniej dbają o swoją kondycję. Aby poprawić swoje zdrowie, możemy postawić sobie jednak mniej ambitne cele. Pozytywne efekty dla naszego organizmu zauważymy już po krótkiej przebieżce, dłuższym spacerze czy prostej gimnastyce. Przy aktywności fizycznej najważniejsza jest regularność - lepiej wykonywać mniej obciążające czynności, ale każdego dnia. Efekty zauważymy błyskawicznie: przestaniemy być ospali, poczujemy przypływ energii, zauważymy wyraźną poprawę nastroju i spadającą wagę.
Zdrowe odżywianie się to ograniczenie spożywania cukru, soli i tłustych potraw. Ale także prawidłowe nawyki żywieniowe. Śniadanie powinniśmy spożywać zaraz po przebudzeniu, a kolację zaplanować tak, by do zaśnięcia pozostały jeszcze minimum trzy godziny. Posiłki warto też spożywać w niezbyt dużych porcjach, ale regularnie - zdrowiej jeść mniej, ale częściej. Sięgać należy po dania lekkostrawne i nie zapominać o wypijaniu co najmniej 1,5 litra wody mineralnej.
Kolejnym postanowieniem noworocznym, które będzie stosunkowo łatwe do spełnienia, a z pewnością pozytywnie wypłynie na nasze zdrowie, to wysypianie się. Każdy z nas wie, jak łatwo się zirytować, gdy jesteśmy niewyspani. Więcej przespanych godzin nie gwarantuje jednak, żeby obudzimy się wyspani. Sen musi być przede wszystkim zdrowy: kłaść powinniśmy się zawsze o tej samej godzinie, wcześniej się wyciszyć, przewietrzyć sypialnię i zadbać o to, by nic nas nie wybudzało.
To zapewne jedno z najczęstszych noworocznych postanowień. Z jednej strony dlatego, że w Polsce wciąż pali mnóstwo osób, z drugiej - ponieważ sporej części nie udaje się zerwać z nałogiem i co roku wracają do tego postanowienia. Szacuje się bowiem, że na sto osób podejmujących próbę rzucenia palenia 95 ponownie sięga po papierosa.
- Uzależnienie od nikotyny nie jest największym problemem. Tu mogą pomóc środki nikotynowej terapii zastępczej stopniowo zmniejszające dawki nikotyny - wyjaśnia dr Katarzyna Korpolewska, psycholog społeczna, wykładowczyni akademicka, autorka dwóch programów profilaktyki uzależnień dla młodzieży oraz programu rzucania palenia, w rozmowie z Interią. - Trudno jest zmienić zachowania społeczne, stąd pomysł, aby zrywać z nałogiem w towarzystwie innych. Jeśli najbliższe otoczenie zdecyduje się razem z nami na porzucenie nałogu, łatwiej będzie wspólnie stworzyć nową pulę zachowań, które będą nas łączyć. Zostaje jeszcze poziom nawyków i tu przydatne mogą być np. papierosy elektroniczne. Nadal po coś sięgam, trzymam między palcami, sięgam do ust, zaciągam się, ale zmniejszam dawkę nikotyny, nie wdycham substancji smolistych i nie truję otoczenia - mówi specjalistka.
Podczas rzucania palenia kluczowe są pierwsze dni bez papierosa. Chęć zapalenia jest wówczas największa i często od przetrwania tego okresu zależy nasz sukces. Osoby zrywające z nałogiem do wyboru mają najróżniejsze formy pomocy: plastry, gumy do żucia czy tabletki. Jako narzędzie do całkowitego porzucenia nałogu wiele osób wykorzystuje także e-papierosy. - W publikacjach dotyczących tematyki ograniczania ryzyk zdrowotnych, tzw. risk continuum, związanych z używaniem tytoniu, znajdziemy klasyfikację, według której e-papierosy są potencjalnie mniej szkodliwe zarówno od papierosów tradycyjnych, jak i podgrzewaczy tytoniu - dodaje dr Korpolewska.
Podczas postanowień noworocznych powinniśmy liczyć siły na zamiary. Lepiej wyznaczyć sobie mniej ambitne cele, które zrealizujemy niż zaplanować prawdziwą rewolucję swojego życia, z której nic nie wyjdzie. Początek roku warto potraktować jako okazję do poprawy jakości życia: zdrowiej jeść, ruszać się na świeżym powietrzu, wysypiać czy rzucić palenie. A to ostatnie jest obecnie dużo łatwiejsze niż jeszcze kilkanaście lat temu. Z pewnością lepiej się poczujemy - zarówno pod względem fizycznym, jak i psychicznym. Do celu lepiej podążać małymi krokami, ale konsekwentnie.