O cukrzycy nie świadczy tylko wysoka glikemia. Ciało wysyła subtelne sygnały
Liczba zachorowań na cukrzycę systematycznie rośnie i szacuje się, że na ten moment na całym świecie cierpi na nią aż 400 milionów ludzi. Pomimo działań profilaktycznych oraz rozpoznania czynników ryzyka, zwłaszcza w cukrzycy typu 2., liczba chorych wciąż rośnie. Tylko w Polsce choruje co jedenasty Polak, a część chorych nie ma jeszcze postawionej diagnozy. Jakie wartości wskazują na cukrzycę i co zmieniło się w postępowaniu z chorobą? Odpowiadamy.
Polskie Towarzystwo Medycyny Rodzinnej opublikowało najnowsze wytyczne związane z opieką nad pacjentem chorym na cukrzycę. Wytyczne te uwzględniają wdrożoną opiekę koordynowaną przez POZ, bowiem zdaniem specjalistów cukrzyca może, a nawet powinna być leczona przez lekarzy rodzinnych. Placówki POZ są dostosowane oraz przygotowane do prowadzenia profilaktyki chorób układu krążenia, a lekarz pierwszego kontaktu ma obowiązek proponować każdemu pacjentowi po 35. roku życia badanie na oznaczenie glikemii minimum raz na pięć lat.
Pacjent, u którego potwierdzono cukrzycę, może korzystać z porad lekarza rodzinnego, a do diabetologa - czyli specjalisty w zakresie chorób związanych z produkcją insuliny - trafia w szczególnych przypadkach, lub gdy leczenie pierwszego wyboru nie przynosi oczekiwanych rezultatów.
Objawy kliniczne, po których pacjent może samodzielnie podejrzewać u siebie cukrzycę, pojawiają się dopiero przy wartościach 250-300 mg glukozy we krwi. Do typowych objawów cukrzycy zalicza się:
- nadmierne pragnienie,
- suchość w ustach,
- nadmierna senność,
- utrata masy ciała,
- częstomocz.
Wymienione wyżej wartości glukozy we krwi znacznie jednak przewyższają normę, bowiem o cukrzycy mowa wówczas, gdy oznaczenie glikemii prezentuje poniższe wartości:
- glikemia przygodna ⩾ 200 mg proc.,
- glikemii na czczo ⩾126 mg proc. (potwierdzona w dwóch pomiarach, w dwa różne dni).
Jeśli u pacjenta glikemia na czczo wynosi powyżej 100 mg proc., wówczas lekarz powinien skierować pacjenta na wykonanie testu tolerancji glukozy, gdzie oznaczenie jej stężenia wykonuje się na 2 godziny po spożyciu 75 g glukozy rozpuszczonej w 250 ml wody.
Rekomenduje się, by oznaczenie glikemii na czczo wykonywał każdy pacjent przynajmniej raz na pięć lat. Nie istnieją jednak żadne przeciwwskazania, by badać się częściej.
Zgodnie z zaleceniami Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego osoby po 45. roku życia powinny oznaczać glikemię co trzy lata, a osoby z grupy ryzyka powinny badać się raz w roku.
Do osób, które są narażone na cukrzycę typu 2., zalicza się przede wszystkim:
- pacjentów z nadwagą,
- pacjentów o małej aktywności fizycznej,
- pacjentów z nadciśnieniem tętniczym,
- kobiety z przebytą cukrzycą ciążową,
- kobiety, które urodziły dziecko o wadze urodzeniowej większej, niż 4 kg,
- pacjentów z chorobami serca.
Wczesne rozpoznanie cukrzycy pozwala na wdrożenie leczenia oraz prawidłowe kontrolowanie poziomu glikemii we krwi, bez dopuszczenia do rozwinięcia się objawów klinicznych choroby.
Lekiem pierwszego wyboru w przypadku cukrzycy typu 2. jest metformina, która zmniejsza poziom glukozy we krwi poprzez pobudzenie komórek beta wysp Langerhansa trzustki , by produkowały większą ilość insuliny.
Najważniejszym jednak i zarazem skutecznym sposobem leczenia cukrzycy typu 2. jest edukacja pacjentów, wprowadzona przez nich dieta a także regularny wysiłek fizyczny. Cukrzycy typu 2. towarzyszy zazwyczaj nadwaga i otyłość, które prowadzą do chorób sercowo-naczyniowych.
W leczeniu cukrzycy konieczne jest pełne zaangażowanie pacjenta ale by mógł w pełni współpracować z lekarzem prowadzącym, niezbędna jest właściwa edukacja w zakresie produktów spożywczych, które pacjent może spożywać, jak również takich, które w cukrzycy są niewskazane.
Regularna aktywność fizyczna pozwala na zmniejszenie oporności tkanek na insulinę, dzięki czemu łatwiej kontrolować glikemię we krwi, jak i zapobiegać jej dalszemu wzrostowi.
CZYTAJ TAKŻE:
