Ważna lista dla alergików. Zapamiętaj, by uniknąć uciążliwych objawów

Krzyżowa reakcja alergiczna następuje w kontakcie z substancją, która zawiera białka podobne do tych, na które jesteś uczulony. Na przykład osoba uczulona na pyłek brzozy może mieć objawy alergii po zjedzeniu jabłka. Najczęściej tego rodzaju połączenia występują pomiędzy roztoczami czy pyłkami roślin a pokarmami. 

Dzieje się tak dlatego, że nasz układ odpornościowy nie identyfikuje substancji dokładnie. Reaguje, gdy otrzymuje informację o kontakcie z konkretnym białkiem. A to, że nie pochodzi ono z drzewa, tylko np. z pożywienia, nie ma specjalnego znaczenia.

W przypadku osób, które nie przeszły jeszcze testów alergicznych, występowanie reakcji krzyżowych może utrudnić postawienie jednoznacznej diagnozy. Ponieważ objawy, które pojawiły się w wyniku reakcji krzyżowej przeciwciał (tj. białek wytwarzanych przez układ odpornościowy w celu zwalczania chorób), nie zawsze można odróżnić od objawów spowodowanych uczuleniem na konkretny alergen, np. roztocza czy pyłki traw. 

Do wyjaśnienia, czym jest reakcja krzyżowa i dlaczego są pacjenci, którzy jej doświadczają, i alergicy, których ten problem nie dotyczy, należy wspomnieć o zespole alergii jamy ustnej. Zespół alergii pokarmowej na pyłki (PFAS), znany również jako zespół alergii jamy ustnej (OAS), to reakcja alergiczna, która zwykle pojawia się po zjedzeniu przez pacjenta wrażliwego na pyłki określonych pokarmów, np. owoców, warzyw, orzechów i zbóż. Tę przypadłość diagnozuje się u 60 proc. dorosłych alergików. W przypadku dzieci szacuje się, że 25 proc. małych pacjentów z alergicznym nieżytem nosa cierpi na zespół alergii jamy ustnej.

Najczęstsze objawy reakcji alergicznej to:

• drapanie w gardle,
• spuchnięte usta lub język,
• uczucie swędzenia w obrębie ust i jamy ustnej.

Przy reakcji krzyżowej mogą występować również: pokrzywka, swędzenie uszu lub nosa.

Reakcja alergiczna występuje najczęściej po spożyciu surowych produktów. Podczas obróbki cieplnej białka (alergeny) ulegają denaturacji.

Jeśli cierpisz na alergię, warto znać listę produktów, które również mogą wywoływać reakcję alergiczną. Ta wiedza pomoże ci uniknąć wystąpienia objawów w niespodziewanych sytuacjach. 

Lista alergenów krzyżowych:

• roztocza kurzu domowego - owoce morza, szczególnie skorupiaki, czyli krewetki, ostrygi i homary, ale również ślimaki;
• pyłki traw - arbuz, pomidor, melon, mąka żytnia i pszenna;
• pyłek brzozy - pyłki leszczyny, dębu, buka oraz produkty spożywcze: pieprz, seler, marchew, mango, brzoskwinia, kiwi, jabłko, gruszka, wiśnia, czereśnia i morela;
• pyłek leszczyny - pyłki brzozy, dębu, graba, buka oraz orzechy laskowe;
• pyłek bylicy - przyprawy korzenne, seler, marchew;
• pierze - jaja i mięso kurze;
• sierść kota - wieprzowina;
• grzyby - Aspergillus (np. A. fumigatus, A. flavus), Penicillium (np. P. notatum, P. chrysogenum), Cladosporium, Alternaria, Fusarium, ale także drożdże i grzyby jadalne, np. pieczarki lub kurki;
• pyłek drzewa oliwnego - pyłki bzu, jesionu i ligustra pospolitego.

Podana powyżej lista jest tylko podstawowym spisem alergenów krzyżowych. To połączenia, na które możemy być narażeni na co dzień, ale również podczas wyjazdów wakacyjnych. 

Wiesz już, że alergiczna reakcja krzyżowa może wystąpić, gdy organizm reaguje na alergen podobny do tego, na który jest uczulony. Co robić, by zmniejszyć ryzyko nieprzyjemnych objawów i w jaki sposób można leczyć alergie? 

Najważniejsza jest identyfikacja czynników drażniących. Skonsultuj się z lekarzem, aby wykonać testy alergiczne i określić, na co jesteś uczulony. Testy alergiczne wykonywane są w ramach NFZ - nie trzeba za nie płacić. Dokładnie czytaj etykiety żywności i zwracaj uwagę na alergeny, również te krzyżowe.

W codziennym funkcjonowaniu pomoże ograniczenie kontaktu z alergenami. Regularnie sprzątaj mieszkanie i usuwaj pleśni, bo są silnie drażniące. Sprawdzaj prognozy dla alergików i ograniczaj czas spędzany na zewnątrz, jeśli w powietrzu będzie wysokie stężenie pyłków. Nie ryzykuj i nie spożywaj produktów, które mogą cię potencjalnie uczulać.

Zawsze miej przy sobie leki przeciwalergiczne, np. leki przeciwhistaminowe. Jeśli kiedykolwiek miałeś silne reakcje alergiczne lub wstrząs anafilaktyczny, noś bransoletki z nazwą alergenu. Warto również nosić przy sobie zestaw ratunkowy zawierający ampułkę adrenaliny i strzykawkę z igłą. Informuj personel medyczny o swoich alergiach przed każdym zabiegiem lub podaniem leku.

Zwracaj uwagę na objawy alergii, takie jak kichanie, kaszel, swędzenie skóry czy problemy z oddychaniem.

Jeśli wystąpią u ciebie objawy alergii, natychmiast zastosuj leki przeciwalergiczne i skontaktuj się z lekarzem, jeśli objawy są poważne.

Co jeszcze może pomóc? Warto:

• regularnie myć ręce, aby usunąć alergeny z dłoni;
• w okresach silnego pylenia po powrocie do domu wziąć prysznic. Ubrania dobrze jest uprać, a okrycia wierzchnie dokładnie wytrzepać;
• stosować krem nawilżający do skóry, żeby zapobiec jej wysuszeniu i swędzeniu;
• płukać usta wodą po zjedzeniu owoców i warzyw, które mogą wywoływać reakcje krzyżowe.

Pamiętaj, że alergie są różne i to, co działa na jedną osobę, może nie działać na drugą. Ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem i uzyskać indywidualne porady dotyczące ochrony przed alergiczną reakcją krzyżową.

CZYTAJ TAKŻE: 

Wyklucz z diety, jeśli latami szukasz diagnozy. Pełno w nich histamin

Popularne rośliny szkodliwe dla zdrowia. Wynieś z sypialni lub wyrzuć

Uczucie "lania się" z nosa i podrażnione oczy to objaw. Pomogą dwa zioła