Niedomagająca tarczyca nie daje spać. Zauważysz też w ciągu dnia

Tarczyca, zlokalizowana w przedniej części szyi, produkuje i wydziela do krwi hormony, w tym tyroksynę i trijodotyroninę. Wpływają one na liczne procesy zachodzące w organizmie, m.in. na utrzymanie temperatury ciała, trawienie czy czynność serca. Objawy, które pojawiają się na skutek nieprawidłowej ich produkcji, mogą mieć daleko idące skutki dla organizmu i bardzo różne nasilenie, w zależności od przyczyny dysfunkcji. 

Zaburzenia gruczołu tarczowego dotykają szerokie grono pacjentów w Polsce i na całym świecie. Występują częściej w populacji kobiet. Niedoczynność tarczycy, czyli stan, w którym tarczyca produkuje za mało hormonów w stosunku do potrzeb organizmu, jest najczęstszym zaburzeniem czynności tarczycy - występuje u ok. 5 proc. dorosłych kobiet i u ok. 1 proc. mężczyzn. Nadczynność tarczycy będąca sytuacją odwrotną, bo zwiększeniem wydzielania hormonów tarczycy przekraczającym aktualne zapotrzebowanie tkankowe, dotyczy ok. 1-2 proc. dorosłych w Polsce, głównie kobiet w wieku 20-40 lat.

Obydwa schorzenia leczy się zwykle farmakologicznie - albo w grę wchodzi uzupełnienie brakujących hormonów, albo stosowanie leków zmniejszających stężenie hormonów tarczycy poprzez blokowanie ich wydzielania.

W przebiegu niedoczynności, jak i nadczynności tarczycy obserwuje się szereg rozmaitych objawów. Do typowych objawów niedoczynności tarczycy zalicza się przede wszystkim: suchość, szorstkość i bladość skóry, suchość i wypadanie włosów, łamliwość paznokci, marznięcie, nietolerancję zimna, skłonność do obrzęków, przyrost masy ciała, spowolnienie czynności serca, senność, a także apatię i zaburzenia koncentracji. Z kolei nadczynność tarczycy powoduje: uczucie gorąca, wzmożoną potliwość, niezamierzony spadek masy ciała, nerwowość, niepokój, rozdrażnienie, drżenie rąk czy uczucie kołatania serca. Nie wszystkie wymienione objawy muszą występować, aby można było zdiagnozować chorobę.

Nieprawidłowe stężenie hormonów wytwarzanych przez tarczycę może być też przyczyną licznych problemów ze snem. Ich podwyższony poziom (czyt. nadczynność tarczycy), jak zaobserwowano, wiąże się m.in. z opóźnionym zasypianiem, trudnościami z utrzymaniem snu i nadmierną sennością w ciągu dnia. Sen mogą zakłócać nocne poty (częsty objaw), a także zwiększone oddawanie moczu. Nadczynność tarczycy może również powodować lub pogorszyć m.in. zaburzenia lękowe, co także może dodatkowo zaburzyć sen i pogłębić problem bezsenności.

Nieprawidłowe funkcjonowanie tarczycy zwiększa ryzyko zespołu niespokojnych nóg (RLS). To najczęściej występujące zaburzenie ruchowe oraz istotna przyczyna zaburzeń snu. Charakteryzuje się występowaniem w spoczynku - w godzinach wieczornych oraz w nocy - nieprzyjemnych doznań czuciowych, głównie w obrębie kończyn dolnych, wywołujących potrzebę poruszania kończynami. Wydaje się, że RLS ma cięższy przebieg u pacjentów z nadczynnością tarczycy niż u osób z niedoczynnością tarczycy.

U osób z niedoczynnością tarczycy sen mogą zakłócać takie objawy jak choćby obniżona tolerancja na zimno, a także bóle mięśni i stawów. Niektóre badania powiązały niedoczynność tarczycy ze złą jakością snu, dłuższym czasem potrzebnym do zaśnięcia, a także krótszym czasem snu. Uważa się, że osoby młodsze, osoby o stosunkowo niskim wskaźniku masy ciała i kobiety są obarczone większym ryzykiem wystąpienia problemów ze snem z powodu niedoczynności tarczycy. Co więcej, zaburzenie, w którym tarczyca produkuje za mało hormonów w stosunku do potrzeb organizmu, może również powodować nadmierną senność w ciągu dnia.

Badacze zaobserwowali, że niedoczynność tarczycy może być przyczyną obturacyjnego bezdechu sennego (OSA). W jednym badaniu subkliniczną niedoczynność stwierdzono aż u 11 proc. pacjentów z nowo rozpoznanym bezdechem, a według jednego z opisów serii przypadków u 30 proc. pacjentów z niedoczynnością tarczycy rozpoznano również obturacyjny bezdech podczas snu. Do objawów OSA zalicza się m.in. chrapanie, epizody bezdechów, wybudzenia z uczuciem duszenia się lub braku tchu, nadmierną potliwość, przerywany sen, a także problemy z zaśnięciem z powodu lęku.

Dysfunkcje tarczycy mogą przyczynić się do niezliczonych objawów, które obejmują prawie każdy układ w ciele. Wpływają też na funkcję snu. Mogą wyraźnie oddziaływać na zdolność danej osoby do osiągnięcia zdrowego, spokojnego snu, pociągając za sobą inne konsekwencje. I chociaż problemy ze snem nie są najczęstszymi objawami niedoczynności i nadczynności tarczycy, nie kojarzą się z zaburzeniami tarczycy, powszechnie współistnieją - zauważają badacze.

Pierwszym krokiem w kierunku lepszego snu i walki ze zmęczeniem w przypadku wspomnianych chorób tarczycy jest przywrócenie prawidłowego poziomu hormonów tarczycy. Kluczowe jest regularne monitorowanie poziomu hormonów tarczycy oraz dostosowywanie dawki leku pod nadzorem lekarza rodzinnego lub endokrynologa.

Należy również zająć się innymi schorzeniami, które mogą zakłócać sen. Jeśli podejrzewasz, że cierpisz na bezdech senny, poszukaj profesjonalnej pomocy. Leczeniem bezdechu sennego zajmuje się najczęściej laryngolog, choć może być konieczna konsultacja pulmonologiczna czy neurologiczna.

Przestrzegaj też jak największej liczby zasad dotyczących higieny snu.

Źródło:

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8423342/

CZYTAJ TAKŻE: 

Czym się różni choroba Hashimoto od niedoczynności tarczycy? Nie każdy to wie

Naturalne wsparcie dla tarczycy. Wyciszą nerwy, złagodzą stan zapalny

Warzywa krzyżowe - czy można je jeść, mając problemy z tarczycą?