Alarmujący wzrost zachorowań na odrę. WHO ostrzega, GIS apeluje
W Europejskim Regionie WHO odnotowano alarmujący wzrost liczby przypadków odry. Jak podał dr Hans Henri P. Kluge, dyrektor regionalny WHO na Europę, w ubiegłym roku w 41 państwach stwierdzono 42 200 przypadków odry, podczas gdy w całym 2022 roku zgłoszono ich 941. Szczepienia to jedyny sposób, aby chronić dzieci przed tą potencjalnie niebezpieczną chorobą - podkreślają eksperci. Główny Inspektorat Sanitarny apeluje do rodziców i opiekunów o uzupełnienie zaległych szczepień dzieci przeciwko tej chorobie.
Odra jest ostrą, wysoce zakaźną chorobą wirusową, zdolną do wywoływania epidemii. Szerzy się drogą powietrzno-kropelkową. Wirus rozprzestrzenia się podczas kaszlu lub kichania, przez bliski lub bezpośredni kontakt z wydzielinami z nosa i gardła osoby zakażonej. Pozostaje aktywny i zakaźny w powietrzu przez klika godzin, a na skażonych powierzchniach do kilku godzin. Chory jest zakaźny dla otoczenia już kilka dni przed wystąpieniem pierwszych objawów, do 3-4 dni po wystąpieniu wysypki.
Ryzyko zachorowania po kontakcie u osoby podatnej na zakażenie jest bardzo duże. Wskazuje się, że osoba, która wcześniej nie chorowała na odrę i nie była szczepiona, w razie styczności z chorym zakazi się z prawdopodobieństwem wynoszącym blisko 100 proc.
2023 rok przyniósł ogromny wzrost zachorowań na odrę. W 41 krajach Europejskiego Regionu WHO (należy do niego Europa, Turcja i wszystkie kraje byłego Związku Sowieckiego, w tym Rosja, Azerbejdżan, Kazachstan i Kirgistan) zarejestrowano 42 200 przypadków odry, przy czym w 2022 roku odnotowano ich 941. Wzrost nabrał tempa w ostatnich miesiącach - tylko od stycznia do października ubiegłego roku zgłoszono ponad 30 tys. przypadków. Dwa na pięć przypadków odry dotyczyło dzieci w wieku od roku do czterech lat. Co piąty dotyczył osób w wieku 20 lat i starszych. Najwięcej przypadków odry odnotowano w Kazachstanie (13 667), Rosji (10 710), Kirgistanie (5452), a także Turcji (4584). W Europie Zachodniej rekord należał do Wielkiej Brytanii - stwierdzono tam 183 przypadki. W grudniu 2023 roku epidemię odry ogłoszono w Rumunii. Od stycznia 2023 roku do 13 lutego br. w kraju potwierdzono 5238 zachorowań.
W ubiegłym roku w Polsce odnotowano 36 potwierdzonych przypadków odry, rok wcześniej było ich 27. W styczniu tego roku stwierdzono już dziewięć przypadków.
Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) wskazuje, że w nadchodzących miesiącach spodziewana jest większa liczba przypadków odry.
"Szczepienia to jedyny sposób, aby chronić dzieci przed tą potencjalnie niebezpieczną chorobą. Konieczne są pilne działania w zakresie szczepień, aby zatrzymać transmisję i zapobiec dalszemu rozprzestrzenianiu się" - zaznacza dr Hans Henri P. Kluge, dyrektor regionalny WHO na Europę.
Z informacji, jakie przekazał Kluge, wynika, że w regionie zaobserwowano nie tylko 30-krotny wzrost liczby przypadków odry, ale także prawie 21 tys. hospitalizacji i pięć zgonów z powodu odry (zgłoszono je w dwóch krajach).
Według WHO wzrost liczby zachorowań na odrę wynika z mniejszej niż zwykle liczby dzieci zaszczepionych podczas pandemii COVID-19. Eksperci zauważają również, że po pandemii więcej osób podróżowało i podróżuje poza granice, co zwiększa ryzyko transgranicznego przenoszenia chorób i rozprzestrzeniania się w obrębie społeczności.
Na początku u chorego na odrę pojawiają się: katar, suchy i męczący kaszel, zapalenie gardła, wysoka gorączka i zapalenie spojówek ze światłowstrętem. Po 3-4 dniach pojawiają się na błonie śluzowej policzków białe plamki otoczone czerwoną obwódką (znikają po wystąpieniu wysypki). Plamisto-grudkowa wysypka na początku pojawia się za uszami i na twarzy, potem przechodzi na tułów i kończyny.
Powikłania po przebyciu odry występują nawet u 30 proc. chorych. Zalicza się do nich m.in. zapalenie ucha środkowego, zakażenie żołądkowo-jelitowe, a także zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Jak podkreślają eksperci, szczepienie jest jedynym skutecznym środkiem zapobiegającym zachorowaniu na odrę.
Szczepionka przeciw odrze występuje w postaci połączonej jako szczepionka przeciw odrze, śwince i różyczce. Podawana jest w dwóch dawkach - pierwsza w wieku 13-15 miesięcy, druga ok. szóstego roku życia. Skuteczność szczepienia po dwóch dawkach szczepionki wynosi 98-99 proc., a odporność utrzymuje się do końca życia.
GIS apeluje do rodziców i opiekunów, by nie odkładali decyzji o szczepieniu dzieci.
CZYTAJ TAKŻE:
Z tymi chorobami musisz zostać w domu. Unikniesz ciężkich powikłań
Półpasiec atakuje po 50. roku życia. Jest szczepionka, ale cena powala
Epidemie to nic nowego. Z jakimi chorobami zmagano się w czasach PRL-u?
