Szczepionka Nuvaxovid przeciwko COVID-19
Od dziś, tj. 1 marca 2022 roku, dostępna jest na rynku najnowsza szczepionka przeciwko COVID-19. Udowodniono, że ma znacznie mniej niepożądanych odczynów poszczepiennych, a jej technologia oparta jest na tradycyjnych metodach, poprzez podanie czyszczonego białka S wirusa SARS-CoV-2. Antygen, który tworzy szczepionkę Nuvaxovid, jest wytwarzany między innymi przez polską firmę biofarmaceutyczną Mabion. Co wiemy o szczepionce Nuvaxovid i czym różni się ona od pozostałych preparatów dostępnych na rynku?
W tej chwili dostępne są szczepionki, które różnią się technologią jej wytworzenia oraz mechanizmem działania w organizmie człowieka.
Wyróżniamy szczepionki inaktywowane, które zawierają inaktywowany patogen, np. wirus. Patogen w szczepionce nie jest żywy, podany do organizmu wywołuje odpowiedź immunologiczną, a zadaniem układu odpornościowego jest "nauczyć się" rozpoznawać danego wirusa. Szczepionki inaktywowane to jedna z najstarszych metod wytwarzania preparatu, w tej chwili szczepionki inaktywowane na COVID-19 nie są dopuszczone do użycia w Europie.
Kolejnym produktem są szczepionki wektorowe (AstraZeneca, Johnson), czyli szczepionki DNA. Jej wytworzenie polega na stworzeniu hybrydy, w której do wektora wirusa nie patogennego, wnosi się wybrany gen wirusa patogennego i w takiej postaci podaje się go pacjentowi. Konstrukcja takiego DNA wnika do komórek organizmu, wymuszając na układzie immunologicznym produkcję białka, będącego antygenem do wirusa, którego otrzymał pacjent.
Dostępne na rynku są szczepionki mRNA (Moderna, Pfizer) w których podaje się samo mRNA wirusa, który rozpoczyna produkcję przeciwciał. Dane kliniczne mówią o tym, że po około 6 miesiącach po podaniu szczepionki, odporność organizmu na dany patogen spada nawet poniżej 20 proc.
W preparacie białkowym podaje się gotowe, oczyszczone, rekombinowane białko, w tym wypadku modyfikowane białko S. Białko S jest wprowadzane do organizmu pacjenta, gdzie zostaje rozłożone i zaprezentowane na powierzchni komórek APC lub wychwycone przez komórki układu odpornościowego, limfocyty B. Antygen do szczepionki Nuvaxovid wytwarzany jest przez polską firmę biofarmaceutyczną Mabion.
- W przypadku Nuvaxovid, produkcja białka odbywa się w procesie technologicznym. Komórki są hodowane, następnie doprowadzamy do osiągnięcia odpowiedniej ilości tych komórek i ich gęstości. Każda z nich produkuje antygen, który później odzyskujemy i oczyszczamy. Produkujemy gotowe białko i omijamy ekspozycję organizmu na wszystkie procesy, jakie zachodzą po podaniu preparatów w technologii wektorowej i mRNA, prowadzących do powstania białka w organizmie pacjenta, zatem dodatkową korzyścią jest uniknięcie części działań niepożądanych. My podajemy już czyste białko. Dane zgromadzone o szczepionkach białkowych pokazują, że mają one bardzo korzystny profil bezpieczeństwa. - mówi dr inż. Sławomir Jaros, członek zarządu firmy Mabion w rozmowie z Interia ZDROWIE.
Szczepionka białkowa podawana jest z konkretną dawką antygenu. Każdy organizm otrzymuje dokładnie 5 mikrogramów białka w szczepionce Nuvaxovid, natomiast w innych preparatach ilość podawanej substancji czynnej jest wyższa. Dodatkowo antygen szczepionkowy łączony jest z adjuwantem, czyli substancją dodatkową, która wzmaga odpowiedź immunologiczną organizmu, dzięki czemu jest ona silniejsza. To ważna cecha szczepionek opartych o technologię białek rekombinowanych.
- Szczepionki białkowe są technologią nowoczesną, bez elementów genetycznych, bez angażowania własnych komórek w produkcję białka. Posiadają znany długoterminowy profil bezpieczeństwa, tak, jak znana nam już szczepionka na grypę. Wirus SARS-CoV-2 mutuje i nadal się rozprzestrzenia, a zatem nie widać końca potrzeby szczepień. Szczepionki białkowe są zatem odpowiedzią na konieczność szczepień przez długie lata: wiemy, że można je stosować długoterminowo. Ważniejsze zatem są te produkty, które będą działały relatywnie dłużej i będzie można je bezpiecznie stosować. - podkreśla dr inż. Sławomir Jaros.
Największe badanie kliniczne III fazy, którego rezultaty zostały opublikowane niedawno w New England Journal of Medicine, wykazało 90.4 proc. skuteczności przeciwko zachorowaniem na COVID-19 o dowolnym nasileniu oraz 100 proc. ochronę przed umiarkowanym i ciężkim przebiegiem COVID-19. Skuteczność względem nowych odmian wirusa wyniosła 92.6 proc i nie różniła się od ogólnych wyników. Działania niepożądane po przyjęciu szczepionki były w większości łagodne lub umiarkowane i utrzymywały się średnio przez 1 dzień albo krócej po przyjęciu preparatu.
Szczepionka Nuvaxovid powstała przy współpracy polskiej firmy Mabion wraz z amerykańską firmą Novavax. Na początku sierpnia 2021 roku Komisja Europejska zatwierdziła kontrakt z Novavax na 200 milionów dawek szczepionki przeciwko COVID-19. W ramach tej umowy państwa członkowskie Unii Europejskiej będą mogły zakupić do 100 mln dawek szczepionki Novavax, z opcją 100 mln dodatkowych dawek.
