Organizm wysyła te znaki, gdy jest odwodniony. Spójrz na język i brzuch
Wysokie temperatury i pełne słońce to dla większości z nas wymarzona pogoda. Niestety błogie opalanie i długie spacery mogą prowadzić do odwodnienia, które dla niektórych stanowi poważne zagrożenie zdrowotne. Jak nie dopuścić do odwodnienia? W jaki sposób postępować, gdy do niego dojdzie? Kto powinien zachować szczególną ostrożność w trakcie urlopu? Odpowiadamy.
Przeciętne dzienne zapotrzebowanie na wodę wynosi ok. 2,5 l. Przy czym ta wartość zmienia się w zależności od wieku, płci, wysiłku fizycznego, temperatury i wilgotności powietrza, a także stanu zdrowia i diety. Kiedy termometr wskazuje na zewnątrz wysokie temperatury, zdecydowanie łatwiej o ujemny bilans płynów, czyli stan, kiedy organizm traci więcej wody, niż mu zapewniamy.
Odwodnieniu sprzyjają także:
- wysoka gorączka,
- długotrwały wysiłek fizyczny,
- spożywanie zbyt dużej ilości soli i środków o działaniu odwadniającym (np. kawy czy alkoholu),
- biegunka i wymioty.
Wiele osób sięga po wodę dopiero wtedy, kiedy poczuje pragnienie. Co ciekawe, potrzeba picia to już pierwszy znak od organizmu świadczący o odwodnieniu.
Do innych objawów wskazujących na to, że lepiej opuścić nasłonecznione miejsce i uzupełnić płyny należą:
- zmęczenie,
- bóle głowy,
- osłabienie,
- widoczne wysuszenie języka i ust,
- niechęć do jedzenia,
- wzdęty brzuch,
- senność.
Brak odpowiedniej reakcji pogłębia stan niedoboru wody w organizmie. Dochodzi do umiarkowanego odwodnienia, które można rozpoznać po: przyspieszonej akcji serca, spadku ciśnienia w pozycji stojącej, ciemnym kolorze moczu, gorączce oraz zmniejszonym poceniu się, zwłaszcza w okolicy pach i pachwin.
Długotrwałe odwodnienie manifestuje się przede wszystkim w postaci zaburzeń neurologicznych, tj. drgawek, iluzji wzrokowych, zaburzeń słuchu i dotyku, niemożności mówienia, a nawet utraty przytomności.
Poza wymienionymi dolegliwościami mogącymi być sygnałem odwodnienia warto zwrócić uwagę również na te mniej charakterystyczne, czyli:
- suchość oczu - odwodnienie zmusza organizm do rozdysponowania pozostałej wody do najważniejszych narządów, co wiąże się z jej utratą z innych miejsc, w tym z tkanek oka;
- drażliwość - nawet niewielkie odwodnienie wpływa na pracę mózgu, co może skutkować wahaniami nastroju i zdenerwowaniem;
- nieświeży oddech - ślina składa się w 99 proc. z wody, dlatego, gdy tej zaczyna brakować, w jamie ustnej dochodzi do zaburzeń w składzie bakterii, co prowadzi do halitozy;
- apetyt na słodycze - odwodnienie powoduje, że wątroba zaczyna rozkładać glikogen do glukozy, w związku z czym zapotrzebowanie na cukier wzrasta.
Latem szczególną ostrożność powinni zachować rodzice niemowląt. Maluchy nie potrafią powiedzieć, że dzieje się z nimi coś niedobrego, dlatego tak istotne jest rozpoznawanie niepokojących objawów. Do najważniejszych należą:
- zapadnięte oczy i policzki,
- apatia,
- suchy język i usta,
- podkrążone oczy,
- zapadnięte ciemiączko,
- zimne dłonie i stopy,
- pomarszczona skóra,
- szybkie i pogłębione oddechy.
Odwodnienie jest niebezpieczne zwłaszcza dla dzieci i seniorów. U najmłodszych dochodzi często do wymiotów i biegunek, natomiast osoby starsze cierpią na różne choroby lub przyjmują leki zwiększające utratę płynów, ponadto ogólna zawartość wody w ich organizmie jest mniejsza. Jednak należy zaznaczyć, że potencjalnie zagrożony jest każdy z nas, zwłaszcza w gorące dni, podczas przebywania na plaży, uprawiania sportu w słońcu lub picia drinków nad basenem. Stan ten może być szczególnie niebezpieczny właśnie w czasie wakacji, kiedy nietrudno o bliskość zbiorników wodnych - zaburzenia świadomości, złe samopoczucie czy utrata przytomności wynikające z ujemnego bilansu płynów mogą prowadzić do utonięcia. Ponadto wypoczynek często odbywa się w kurortach znajdujących się w znacznej odległości od szpitala.
Ujemny, łagodny lub umiarkowany bilans wodny można wyrównać, przerywając ekspozycję na słońce i wysoką temperaturę oraz podając płyny w dużej ilości. Najlepiej, by była to czysta woda, herbata bez dodatku cukru, napar ziołowy (z mięty, rumianku, kolendry lub szałwii) o pokojowej temperaturze lub rozcieńczony sok. Warto również zadbać o to, by spożywane przez osobę odwodnioną pokarmy były możliwie płynne (np. zupy, kisiele). Ważne, by nie pić zbyt gwałtownie, lepiej robić to powoli, np. przy użyciu łyżeczki. Jeśli odwodnienie ma ciężki stopień i współwystępują z nim niepokojące objawy neurologiczne, należy jak najszybciej poszukać pomocy medycznej, ponieważ niektóre niedobory płynów mogą być skutecznie uzupełniane wyłącznie w szpitalu.
CZYTAJ TAKŻE:
Woda z cytryną - jakie właściwości się jej przypisuje?