Nieświeży oddech zdradza chorobę. Zbadaj cukier, wątrobę i jelita

Halitoza, czyli nieprzyjemny zapach z ust, chociaż bywa dokuczliwy, niekoniecznie musi świadczyć o tym, że coś złego dzieje się w organizmie. Wielu ludzi doświadcza nieznośnego zapachu z ust zaraz po przebudzeniu, jest to spowodowane zjedzeniem bardziej wyrazistych w smaku dań, wypaleniem papierosa lub wypiciem alkoholu dnia poprzedniego. 

Warto podkreślić, że w nocy zmniejsza się ilość wydzielanej śliny, co sprawia, że przykre dolegliwości są jeszcze bardziej zaznaczone. Zwykle by się ich pozbyć, wystarczy dokładnie umyć zęby - jeśli to nie przynosi poprawy i brzydki zapach utrzymuje się przez dłuższy czas, warto poszukać możliwych przyczyn.

Za jedną z najczęstszych przyczyn halitozy uważa się zaniedbania w higienie jamy ustnej prowadzące do rozwoju chorób zębów i przyzębia. Zbyt rzadkie mycie zębów lub robienie tego w niewłaściwy sposób, a także spożywanie nadmiernej ilości cukrów stwarza idealne warunki do namnażania się bakterii. Drobnoustroje uszkadzają strukturę zębów, uwalniając przy tym znaczne ilości lotnych związków siarki, które w połączeniu z procesami gnilnymi, typowymi dla próchnicy, manifestują się w postaci halitozy.

Do pojawienia się brzydkiego zapachu z ust mogą przyczyniać się również choroby przyzębia, czyli tkanek otaczających zęby, m.in. dziąseł i ozębnej. Bakterie gromadzące się w kieszonkach dziąsłowych wywołują stan zapalny dziąseł, objawiający się opuchlizną i zaczerwienieniem. Ten stan nazywany jest paradontozą, która nieleczona, poza halitozą, powoduje również: krwawienie podczas szczotkowania, odsłonięcie szyjek zębowych, a nawet wypadanie zębów. 

Poza chorobami zębów i przyzębia, w jamie ustnej jest kilka innych przyczyn mogących odpowiadać za halitozę. Do najważniejszych z nich, zalicza się:

• zapalenie migdałków podniebiennych, czyli dobrze znaną anginę, szczególnie wtedy, gdy ma podłoże bakteryjne. Brzydki zapach z ust spowodowany zapaleniem migdałków jest zwykle krótkotrwały i najczęściej mija po ustąpieniu objawów choroby;
• kamienie w migdałkach - są dość częstą przyczyną halitozy. Czym są? Każdy migdałek podniebienny posiada od 10 do 30 zagłębień zwanych kryptami. Mogą się w nich odkładać odkładać resztki jedzenia i martwe komórki, które potem ulegają rozkładowi i mineralizacji, tworząc kamienie. Takie złogi w migdałach mogą pojawić się u każdego, jednak na ich rozwój w szczególności narażone są osoby po wielokrotnych zapaleniach migdałków. W większości przypadków da się je stosunkowo łatwo usunąć, jednak problem ma charakter nawrotowy.
• choroby błony śluzowej jamy ustnej -  np. owrzodzenia, martwica, czy przetoki w jamie ustnej;
• zmniejszone wydzielanie śliny - w przebiegu zespołu Sjögrena, popromiennego uszkodzenia ślinianek, po lekach moczopędnych lub zawierających atropinę.

Wydobywający się z ust zapach przypominający aceton lub owoce, może być symptomem tego, że doszło do rozwoju kwasicy ketonowej. To ostre zaburzenie przemiany węglowodanów, (typowe dla cukrzycy typu 1)  spowodowane niedoborem insuliny, ma miejsce kiedy komórki zamiast z glukozy zdobywają energię z rozkładu tłuszczy. 

W przypadku podejrzenia kwasicy ketonowej należy działać od razu, ponieważ jest ona stanem zagrożenia życia, a nieleczona może wywoływać: skrajne odwodnienie, a także zaburzenia świadomości, śpiączkę oraz zatrzymanie oddychania i krążenia.

Osoby cierpiące na cukrzycę są również bardziej narażone na próchnicę i paradontozę w porównaniu z ogółem populacji. Wynika to z podwyższenia poziomu glukozy we krwi, która nie dość, że stanowi pożywkę dla bakterii, to jeszcze uszkadza naczynia krwionośne zaopatrujące dziąsła, zwiększając tym samym ryzyko infekcji. 

Jeśli halitozie towarzyszą zgaga i nieprzyjemny posmak w ustach należy rozpocząć diagnostykę refluksu, czyli zarzucania treści pokarmowej z żołądka do przełyku. Poza pokarmem do przełyku cofa się także kwas solny i enzymy trawienie, które przez swoje drażniące działanie wywołują pieczenie. Inne przyczyny halitozy zlokalizowane w przewodzie pokarmowym to:

• niedrożność jelit - nieprzyjemny zapach z ust jest wynikiem zatkania tej części układu pokarmowego. Wszystko, co się do niego dostaje, ulega fermentacji, na skutek czego wydziela się przykra woń;
• choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy - źródłem nieświeżego oddechu może być także zakażenie bakterią Helicobacter pylori. Bakteria ta często powoduje wrzody trawienne oraz niestrawność;
• przewlekłe choroby zapalne jelit - choroba Crohna czy wrzodziejące zapalenie jelita grubego;
• uchyłek Zenkera -  to najczęstszy rodzaj uchyłków przełyku. Powstaje on na granicy gardła dolnego oraz górnej części przełyku w wyniku osłabienia mięśni tworzących tylną ścianę gardła i przełyku. Cuchnący zapach związany jest z zaleganiem w obrębie uchyłku treści pokarmowej, która z czasem zaczyna fermentować.

Poza wymienionymi wyżej, za nieświeży zapach z ust mogą odpowiadać także:

• zapalenia zatok;
• obecność ciała obcego w jamie nosowej;  
• niewydolność wątroby - woń opisywana jest jako stęchlizna lub rybi odór;
• przewlekła niewydolność nerek - czyli uszkodzenie narządu utrzymujące się ponad 3 miesiące, prowadzące do gromadzenia się toksyn mocznicowych. Są one przez bakterie w przewodzie pokarmowym mocznika do amoniaku, który jest przyczyną specyficznego zapachu z ust;
•  przyjmowanie niektórych leków m.in.: izotretynoiny, disulfiramu, albuterolu i niektórych benzodiazepin.

Podstawą walki z halitozą powinno być codzienne dbanie o prawidłową higienę jamy ustnej, czyli mycie zębów po każdym posiłku, pastą zawierającą fluor, stosowanie płynów do płukania jamy ustnej i nitek dentystycznych oraz czyszczenie tylnej części języka. Należy również rzucić palenie i ograniczyć spożywanie pokarmów o intensywnym aromacie. Warto pamiętać, by odwiedzać stomatologa nie tylko w celu leczenia chorób zębów, bardzo istotne są także wizyty kontrole, podczas których usuwa się płytkę nazębną lub dokonuje fluoryzacji.

CZYTAJ TAKŻE:

Tak wykryjesz nowotwór jamy ustnej. Wystarczą dwie minuty

Niepokojące objawy w jamie ustnej. Lepiej ich nie lekceważ

O czym świadczy wygląd naszego języka?