Diagnoza: hashimoto. Charakterystyka, przyczyny, objawy i leczenie choroby

Choroba Hashimoto (przewlekły stan zapalny organizmu) to jeden z najczęściej występujących rodzajów zapalenia tarczycy. Nazwa choroby pochodzi od nazwiska japońskiego chirurga — Hakaru Hashimoto, który w 1912 roku jako pierwszy opisał objawy choroby. Hashimoto zaliczane jest to grupy chorób autoimmunologicznych. Co to oznacza? W przypadku choroby dochodzi do sytuacji, w której układ odpornościowy chorego zamiast np. bakterii czy wirusów, zaczyna atakować własne narządy, np. tarczycę. Konsekwencją tego są zaburzenia produkcji hormonów tarczycy. Chodzi o tyroksyny T4 i trijodotyroniny T3, których brak doprowadzić może do niedoczynności tarczycy. Z tego powodu wiele osób myli hashimoto właśnie z niedoczynnością tarczycy. Należy jednak podkreślić, że są to zupełnie inne dolegliwości. Hashimoto to choroba, która prowadzi do uszkodzeń tarczycy, w wyniku których może wystąpić niedoczynność. Z kolei niedoczynność tarczycy to choroba spowodowana przede wszystkim niskim stężeniem hormonów. Niedoczynność tarczycy nie zawsze musi mieć związek z Chorobą Hashimoto.    

Jak do tej pory nie ustalono dokładnych przyczyn choroby. Nie ma jednak wątpliwości, że możemy mówić o pewnych czynnikach, które znacznie zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia hashimoto. To przede wszystkim płeć. Choroba znacznie częściej atakuje kobiety. Jak pokazują badania, chorują one nawet 5 razy częściej niż mężczyźni. Drugim czynnikiem jest wiek. Hashimoto najczęściej występuje u pacjentek w wieku 30-50 lat. Zdarza się również, że choroba pojawia się tuż po porodzie. 

Dodatkowo hashimoto może mieć także związek ze stresem, problemami emocjonalnymi, zaburzeniami snu, niedoborami witaminowymi, a także zaburzeniami odżywienia i cukrzycą. Nie bez znaczenia są kwestie genetyczne. Hashimoto znacznie częściej występuje u osób, których rodzice mieli problemy z tarczycą.   

Inne czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia hashimoto to:    

• menopauza i towarzyszące jej wahania hormonów,      
• częste infekcje,      
• celiakia,    
• łuszczyca,     
• bielactwo,    
• reumatoidalne zapalenie stawów,    
• toczeń,     
• alergie.       

Głównym objawem hashimoto może być uszkodzenie, a następnie niedoczynność tarczycy. Na tarczycy pojawić się mogą także małe guzki. Jest to jednak zazwyczaj równoznaczne z zaawansowanym stadium choroby. Początkowe rozpoznanie hashimoto nie zawsze jest łatwe. Choroba może przez wiele lat przebiegać bezobjawowo. To jednak nie jedyny problem. W przypadku pojawienia się objawów, często są one bardzo mało typowe i wskazywać mogą na wiele różnych dolegliwości. Z tego powodu hashimoto często diagnozowane jest przypadkowo, np. przy okazji innych badań. Zdarza się więc, że pacjenci zgłaszają się do lekarza np. z bólem głowy, depresją czy zaburzeniami miesiączkowania, a po dokładniejszej diagnostyce okazuje się, że cierpią właśnie na hashimoto.   

Możliwe objawy hashimoto to:  

• przybieranie na wadze,     
• wypadanie włosów,      
• zaburzenia miesiączkowania,     
• obfite miesiączki,    
• bezsenność,    
• zmęczenie,      
• anemia,
• nadciśnienie tętnicze, 
• bóle mięśni i stawów,    
• zaparcia,      
• podniesiony poziom cholesterolu,  
• problemy z zajściem w ciąże,
• bladość, bradykardia,  
• bradykardia
• obrzęki i opuchlizny (zwłaszcza na twarzy, tzw, tarczycowa twarz),    
• zawroty głowy,      
• bóle głowy,      
• uczucie zmęczenia,      
• suchość skóry,      
• łamliwość paznokci, 
• chrypka.     

Dodatkowo przy hashimoto wystąpić mogą również objawy psychiczne. Bardzo często pojawiają się problemy z pamięcią, wahania nastrojów, depresja, zaburzenia koncentracji, zmęczenie, a nawet myśli samobójcze. Powoduje to obniżenie jakości życia chorego. Pacjenci z hashimoto bardzo często przestają dbać o higienę i nie mają ochoty na spotykanie się z bliskimi czy wyjścia z domu. W przypadku pojawienia się objawów związanych z psychiką konieczna jest konsultacja z psychologiem lub psychiatrą.

Aby potwierdzić diagnozę, konieczne jest wykonanie szeregu badań. To przede wszystkim oznaczenie stężenia TSH oraz wolnej tyroksyny (FT4) we krwi. Dodatkowo lekarz może zlecić także USG tarczycy i oznaczenie stężenia przeciwciał przeciwtarczycowych w surowicy. Leczenie hashimoto polega głównie na podawaniu pacjentowi hormonu tarczycowego — lewotyroksyny. To substancja o podobnym działaniu, co hormon wytwarzany przez tarczycę. Pacjenci zwykle dobrze reagują na leczenie i po kilku tygodniach następuje znacznie poprawienie komfortu życia chorego. Trzeba jednak pamiętać, że hashimoto niemożliwe jest do całkowitego wyleczenia. 

Hashimoto to choroba przewlekła, która często powoduje nieodwracalne zmiany. Leczenie powinno zostać dopasowane przez doświadczonego specjalistę, który uwzględni dokładny stan chorego. Pacjent musi być jednak świadomy, że w wielu przypadkach hashimoto łączy się z przyjmowaniem leków przez całe życie. Niezwykle ważnym elementem leczenia hashimoto jest odpowiednia dieta. Pacjent powinien spożywać produkty bogate w błonnik (pobudza jelita i usuwa toksyny z organizmu), białko, goitrogeny i jod. Istnieją także liczne badania, które potwierdzają wpływ diety bezglutenowej na poprawę stanu zdrowia pacjentów z hashimoto.